l
l'lnion fait la force.
Journal
libéral démocratique
d'Ypres et de l'Arrondissement
Vrijzinnig
volksgezind weekblad van
Ieperen en van het Arrondissement
Een en ander.
De Boer.
Samedi, lr Février 1896.
5 centimes le numéro.
2e année. N° 11.
Le palriotisme
et Fhistoire de Belgique.
PRIX DE L'ABONNEMENT
par an 3 francs.
Par an 3 fr. SO.
Annonces 10 centimes la igne.
Réclames25
Annonces judiciaires 1 fr. la ligne.
'&Êb
MBavaissant le Hamedi.
Verschijnende des föatevilatps.
Administration et Redaction rue au Beurre, 20, Ypres.
EENDRACHT MAAKT MACHT.
Leg ze maar daar Herinnert ge u nog
waarde lezer, het liedje van over een
tiental jaren over de liberale geldver
spilling voor de scholen.
Daar wierd zooveel over geraasd en
gebast dat 't kiezerskorps zich liet
meeslepen om de zwartjes aan 't be
wind te brengen.
Een massa scholen werden afge
schaft, onderwijzers afgezet maar 't
clericaal bestuur blijft even veel uit
geven voor den dienst van 't onderwijs
als het voorgaande liber lal ministerie,
met dit verschil nochtans dat de mil-
lioenen vroeger dienden om opluchtige
gezonde schoollokalen op te richten en
bekwame onderwijzers te betalen, ter
wijl ze nu opgestreken worden door
schatrijke kloosters, door vreemde
broerkens, nonnen en meesters met
God en geloof, maar zonder diploma
of bekwaamheid.
Dat goedje is onverzadelijk en gaat
nu nog wat dieper in den kaas knagen.
Inderdaad, de middensectie van de
Kamers heeft een krediet gestemd van
twaalf millioen drij honderd drij en vijftig
duizend twee honderd frank om den dienst
van de nieuwe onderwijswet.
't Zijn weeral de kloosters en de
zwartjes die 't grootste deel van dezen
koek zullen opstrijken. Brave, goeds-
jeudige kiezers, werkt en wroet maar
om uwe zware belastingen op te bren
gen. De rentenierende tikkenhaan lacht
in zijn vuisten de kloosters doen, op
den hoop toe, met uwe centenconcur
rentie aan eene menigte bedrijven en
nijverheden.
Nous avons annoncé, dans nn de nos
derniers numéros, que M. D. Jacobs,
préfet des études du Collége del'Union,
commen<;ait un cours public sur la ré-
volution de 1830 en Belgique.
Protitons de l'occasion pour rappe-
ler que ce cours se donne tous les jeu-
dis, a 7 heures du soir, au Café du Com
merce, rue des Chiens.
Le Journal d'Ypres prend texte des
lignes parues dans nos colonnes pour
dénoncer comme antinational, antibel-
ge, l'enseignement qui se donne au
Collége de i'Union.
Et cela paree que M. Jacobs se pro
pose de dire, en un cours public, la
vérité sur la ré volution de 1830 II
faut croire que la perspective d'enten-
dre dire la vérité sur quoi que ce soit,
fait perdre la tète aux cléricaux, qui
ne vivent que dans le mensonge et du
mensonge. Les cléricaux ont d'ailleurs
toujours combattu les oeuvres d'ensei-
gnement qui n'avaient pas pour but
leur domination. Le Journal d'Ypres est
fidéle a la coutume.
Sans avoir assisté au cours de M. Ja
cobs, sans en connaitre autre chose que
les lignes par lesquelles nous l'avons
annoncé, l'auteur de Partiele le Pa
triotisme d Ypresy a découvert toutes
les horreurs.
Celui de nos collaborateurs qui a an
noncé en flamand le cours de M. Ja
cobs y a exprimé son opinion que «rien
ne fut plus préjudiciabie a la Belgique
que sa séparation d'avec la Hollande,
opérée par les catholiques de ce temps,
et les Francais si hautement intéres
sés.
Le Journal d' Ypres en conclut que le
préfet du Collége de I'Union ensei-
gnera publiquement que la Révolution
a été un immense malheur pour la
Belgique, et que nos Héros de 1830
ne peuvent être montrés que sous un
jour trés peu favorable.
Saisissez-vous la logique du Journal
d'lpres Nous non plus.
Ce que fora M. Jacobs, nous croyons
pouvoir le dire, c'est rétablir, sur
quantité de faits de la révolution de
1830, la vérité faussée par les intéres
sés et les historiens officiels. Cette ta-
che a été iaite en partie par M. De Ba-
vay, procureur-général a la Cour de
cassation, qu'on n'accusera certes pas
de tendances subversives ou antipa-
triotiques.
M. De Bavay a prouvó qu'en Aoüt
1830, personne en Belgique ne voulait
une révolution, sauf Alexandre Gende-
bien, qui la voulait pour réunir la
Belgique a la France; ïl a prouvé aussi
que le mouvement qui éclata a Bru-
xeiles le 25 Aoüt 1830 fut fomenté par
les clubs révolutionnaires de Paris et
avait pour but la réumon a la France.
M. De Bavay a prouvó encore que la
révolution beige était une cause gagnée
a la fin de la 2me des quatre journées
de Septembre.
M. Jacobs a spécialement étudié la
période de notre histoire qui s'étend
de 1815 a 1839 La lecture et la compa-
raison des documents et des publica
tions de l'époque lui ont permis de rec
tifier nombre de faits denaturés plus
tard.
Par exemple, pour relever les trois
noms que cite le Journal d'Ypresil est
désormais acquis a l'histoire que Fré-
dénc de Mérode, qui fut tué a Ber-
chem, se trouvait a son chateau de
Trélong en France pendant les jour
nées de Septembre il avait quitté la
Belgique a l'approche de l'armée Hol-
landaise, paree qu'il prévoyait un in-
succès et voulait ne pas se compromet-
tre.
De Gerlache fut membre des Etats-
Généraux avant la Révolution, du Con-
grès national après, mais ne prit aucune
part a la Révolution elle-même. S'il y
a de l'héroïsme a passer d'un siège
parlementaire a un autre, M. Struye
aussi est un héros.
Rogier enfin, quittait Bruxelles par
la porte de Hal au moment oü les Hol
landais y entraient par la porte de
Schaerbeek il resta deux jours caché
dans la forêt de Soignes, pour ne ren-
trer a Bruxelles que lorsque l'impuis-
sance des Hollandais fut prouvée.
Voila quelques faits que les histo
riens officiels se gardent bien de signa-
Ier, paree que ces historiens furent
subsidiés par ceux qui n'avaient pas a
s'honorer des dits faits. Y a-t-il de
l'antipatriotisme a les signaler, a ré
tablir le véritable róle des fondateurs
de l'indépendance beige
Nul homme sensé ne le pensera.
Quant a conclure que nos vaillants
patriotes qui ont ersé leur sang pour
l'indépendance de la patrie, sont de
tristes héros nous sommes sürs que
M. Jacobs ne le fera pas, paree que ce
serait un mensonge, et que M. Jacobs
n'a pour but que la vérité historique.
M. Jacobs, au contraire, ne pourra
manquer de rendre hommage a ceux
qui se sont fait trouer la peau a la porte
de Schaerbeek, a la porte de Louvain,
aux alentours du Pare, pendant que
d'autres avaient cherché la sécurité en
France ou en province.
Ueux-la ne s'appelaient pas de Mé-
rode, de Gerlache, ni Rogier c'étaient
des geus du peuple, de la canaille com
me les nomme un écrit du temps, des
couvreurs, des terrassiersdes vidan-
geurs.
Ce sont ceux-la les vrais fondateurs
de l'indépendance beige, qu'ils ont ci-
mentée de leur sang. A ceux la toute
notre admiration, i'admiration de tous
les patriotes.
Qu'on nous dise cependant si c'est
bien a eux et a ceux de leur classe
qu'a le plus profité cette révolution
de 1830 qu'ils ont faite au pnx de leur
sang. Ce sera autrement patriotique
que defairedegrandes phrases menson-
gères dans le but évident de faire tort
au Collége de I'Union et a l'Extension
Universitaire.
Ph, de C.
N.B. Pour óviter tout prétexte a
des attaques sans fondement et pour
mettre chacun a même d'apprécier ses
idéés en connaissance de cause, M. Ja
cobs nous demande de publier le résu
mé de son cours tel qu'ii est distribué
aux auditeurs. Nous le ferons volon-
tiers. Les historiens du Journal d'Ypres
sauront alors sur quoi exercer leur
science.
Wij lezen in Eet Recht katholiek
Volksblad het volgende
In Vlaanderen is de boer ongelukki
ger dan de werkman. Ja, Vandervelde
had gelijk als hij in de Kamer uitriep
dat een verdoken Ierland in de in
oogenschijn zoo welvarende Vlaamsche
gewesten bestond.
Het ongelukkig lot van den boer
spruit voort uit zijne afhankelijkheid
tegenover den heer van zijn land en
hof.
Voor den werkman bestaat dit laten-
schap niet.
Een wever die geen werk meer vindt
bij zijnen fabrikant,gaat op een ander,
maar de boerpachter is aan den grond
vastgekluisterd, en verhuist hij 't is
eene halve ruineering.
De eigenaar kent dien toestand en
weet hem beter dan wie ook te mis
bruiken. Inderdaad hij alleen regelt
alles zonder dat de boer mag spreken.
Voor hen is 't te pakken ofte laten
ea de boer moet zich gemeenlijk on
derwerpen, zonder veel te mogen preu
telen. Zoo komt het dan dat de pach
ten willekeurig gemaakt worden dat
er geene rekening wordt gehouden van
ai de verbeteringen die aan de landen
gebracht zijn en dat de eigenaar het
schandalig privilegie blijft behouden,
een misbruik dat op de onrechtveer-
digheid zelve gesteund is. Of kan men
het voorrecht nog rechtveerdigen als
een internationaal landbouwcongres,
als dat van Brussel gevraagd heeft den
duurtijd van het voorrechtte vermin
deren Ware het niet geweest dat de
eigenaars de meerderheid in het con
gres bezaten de radikale afschaffing
zou gestemd zijn.
Intusschentijd mag de boer gebogen
blijven onder het juk, het land blijven
beploegen en bezaaien, dat hem niet
meer voedt.
Intusschen verhoogt of verlaagt de
eigenaar naar willekeur de pachten,
die de arme aardewroeters moeten be
talen ten prijze van ontberingen van
allen aard, het zwijntje verkoopende
dat zij anders in de kuip zouden ste
ken, door dik en door dun met de bo-
termand naar de markttjollende en
smout, etende van nieuwjaardag tot 31
December.
Een deftig en geloofwaardig man
vertelde ons nog een dezer dagen dat
een kleine boer, na een hoop slechte
jaren, eindelijk, dank aan den kleinen
vlashandel dien hij dreef, een goed
jaar gehad had. Dit kwam aan de ooren
van zijne eigenares, eene schatrijke
dame van Vlaanderen. Zij zond het
pachterken een vermaan dat zij den
pacht met omtrent een vijfde zou op
slaan. Het boerken had schoon te spre
ken, 't was boter aan de galg In
Vlaanderen zijn de occasies zoo
zeldzaam dat het boerke op zijn pleks-
ke zal moeten blijven en zweeten om
zijne millioenen-bezittende eigenares
tevreden te stellen.
Als men dergelijke dingen hoort dan
denkt men zich verplaatst in de mid
deleeuwen als de heer die lust had op
het beste peerd of hoornvee bij den
laat ging en het begeerde voorwerp
naar zijn kasteel voerde. (Vandaar het
woord beste hoofd
En zeggen dat wij in 1896 leven en
dal. de Staat zulke feiten gedoogt zon
der tusschen te komen.
De boer blijft verlaten en alleen
staan.
Niemand komt hem ter hulp.
Als hij eens grolt dan paait men hem
seffens hetzij met eene vermindering
der tabakrechten, hetzij met eene
peerdenmand beloften, die men weet
niet te kunnen houden.
De boer, de goede man, is met een
kleintje tevreden en laat zich voort
scheren zonder zeep en zonder dat hij
schreeuwt.
Maar is het grootendeels zijne schuld
niet dat hij uit zijn vel gestroopt
wordt
De vereeniging is de macht. Begrijpt
hij die waarheid als de werklieden in
de steden, die zoo machtig ingericht
zijn
Hij bezit het stemrecht en maakt de
meerderheid der Belgische natie uit.
Wat doet hij met dat stemrecht
Hij aanziet het als een nutteloos roer
en geeft het in de handen van eenige
mannen die het zelf in zijne plaats af-
doppen.
Zijne oppermacht begrijpt hij niet
ofwel doet hij niet gevoelen en trekt
niet het minste nut uit het stemrecht
dat een zeker middel is om zijnen toestand
te verbeter en.
De boer klaagt en steent in eenen
hoek met de ellebogen op de knieën en
met zijn bruin berookt pijpken in den
mond.
Klagen en steenen kan hij wonder
wel.
Handelen dat is een ander paar
mouwen.
Waarom vraagt hij geene wet om de
boeien te breken die hem aan zijnen
heer kluisteren
Waarom vraagt hij detusschenkomst
van den Staat in de vaststelling van
den pacht niet.
Of is de Staatstusschenkomst in dees
geval niet zoo gewettigd als deze in
zake van werklieden en nijverheids
bazen
POUR LA VILLE,
POUR LA PROVINCE,
Pour les annonces de France et de Belgique (excepté les
deuxFlandres)s'adresser a VAgence Havas,Bruxel-
les rue de la Madeleine, 32, et a Paris,
8, Place de la Bourse.
'Ar.,
=>S-fcg3^