Uterbdijbe Ikaknder
Allerheiligen
Allerzielen
Binnenland
Buitenland
TPEUflRRQIBISSEIHEXT
Wekelijksche Oplage 8000 nummers
Zaterdag ln November 1913
■i mmmm m
CALLEWAERT-DE MEULENAERE
YPER
Prijs per Nummer ^3 centiemen,
Xelefoosi N° 52
Al wat opstel, aankondigingen, inschrij
vingen, enz. betreft, moet vrachtvrij aan
den Uitgever gezonden worden
VOOR 'T HEELE JAAR 3 FR.
m se ae
ALLERZIELEN
De SCHOOLWET in de Kamer
BOTERSTRaaT, 3 6, YPER
De verkiezingen in Italië
De gebeurtenissen te Dublijn
De lersehe zelfstandigheid
De polietieke toestand in Spanje
De Servische troepen ontruimen
Albanië
Hoogeschool uitbreiding, Maan
dag 2j" October. E. H. Prof. Nobels over
P. P. Rubens.
Hoe dat een mensch zijn koel
bloedigheid verliest. Wij htbben
Doodeljjk ongeval. Dinsdag is
alhier een allerpijnlijkst ongeval voorgevallen r
dat den dood van het slachtoffer kostte. jl
Handschriften worden niet teruggezonden.
Naamlooze schriften worden niet in acht genomen.
Briefwisselaars worden verzocht telkens hun
volledig ad:es op te geven. Ieder boek waarvan
twee afdruksels zijn ingezonden, wordt besproken.
AANKONDIGINGEN
Gewone 0.15 de regel. In't blad 0.30 de regel.
Rechterlijke 1 fr. de regel.
Groote en langdurige volgens overeenkomst.
Bekendmakingen bulten West- en Oostvlaanderen
women ontvangen bij AGENCB HAVAS, te Brussel
INSCHRIJVING
bultin België vracht er bij. -
Zondag 2 November, 25c Zondag na Sinxen
(Ir Zondag van November) Mis van den 4e overgebleven
zondag na Driekoningen. Gedachtenis van de Octaaf van
Allei heiligen
Evangelie van den Zondag. Toen Jezus
in het scheepje ging, volgden Hem z;'ne kerlingen En
zie. er ontstond een groote storm op bet meer, zoodat het
scheepje overdekt wierd met de golven maar Hij sliep
En zijne leerlingen kwamen lot Hem en wekten Hem,
zeggende Heere behoed ons, wij vérgaan. En Jezus
zeide tot hen Waarom z.iit gii hang. gii kleingeloovigen
Toen stond Hij op. Gaf bevel aan de winden en aan het
meer, en er kwam eene groote kalmte. De menschen nu
verwonderden zich en zeiden Wat voor een is Deze, dat
de winden en het meer Hem gehoorzamen
Maandag 3 AL t/BRZIELEN,
Het gebruik, dan ris na Allerheiligen de ge.
dachtenis ran alle Overledenen te houden, heeft,
zijnen oorsprong te danken nan den Heiligen.
Benedictijneabt Od.ilo. die het. omstreeks het
jaar tooo in zijn klooster te Cluny invoerde,
vanwaar het zich weldra over de geheele Kerk
verspreidde.
De H. Mis. is niet alleen een lof en don koffer,
zij ?.s ook een zoenoffer zij wordt ook opge
dragen tot kwijtschelding der straffen., door de
zonden verdiend., t.ot verlossino ran de zielen,
des vagpvuurs. Dit karakter der H Mis doet de
Kerk vandaag op eene bijzondere wijze, uit
komen innig smeekt, zij God, het H. sWc.rifin.e
aan te verren, tot verlossing der gelooviae zie
len, smeekt, zij Bern. die zielen, te henrijden u>1,
hare smarten, haar alle straffen kwijt, t.e schel
den, en haar de eeuwige rust te schenken.
Denken wij dat. er geen ander eebed. geen
ander offer bestaat, waardoor de zielen spoedi
ger uit het vagevuur verlost worden dan de
II. Mis volgen wij daarom den priester met
aandacht en vertrouwen
Dinsdag 4.H Carolus Bnrromeus. bisschop-
Gedurige A anbiddlng te Waasten (Kloos'er).
Woensdag 5. Fees'd ,g der HE. Relikwiën
Gedurige Aanbidding te Poperinghe (Cor
melitessen).
Donderdag B. Gedachtenis der afgestor
vene Priesters en Weldoeners der kerktn van
het Bisdom.
Gedurige Aanbidding te Poperinghe.
Vrijdag 7. H. Willebrordus. bisschop.
Gedurige Aanbidding te Langemarck
Zaterdag 8 Octaafdag van Allerheiligen.
De vi>r HEGekroonden
Gedurige Aanbidding te Ypar (E. Familie
Het kerkelijk jaar genaakt zijn einde. De
zon die opging en het licht dat straalde is
Jesus-Chrisius. Met den Advent zagen wij. in
zalig verlangen, het morgenrood dat zijne
komst voorspelde. Met Kerstdag was het heer
lijke Licht aan het dagen door den mist
der miskenning en vervolging heen, ver'ichtte
het alle eenvoudige hcrlen met de stralen van
zij'ne genade, tot het, verheerlijkt door het
Kruis sinds den 'dag der Verrijzenis, blonk als
de eeuwige zon van gerechtigheid, „sol justi-
tise", de eeuwige baak voor het christen volk.
Wij allen moesten in den loop van het
jaar daardoor verlicht en hervormd worden.
De talrijke feesten der Heiligen, ingevloch
ten in het kerkelijk jaar, zijn evenzooveel
opwekkingen en verzekeringen als dit moge
lijk is. De stralen die uitgaan van Christus
verdeelen zich, terwijl zij vallen op deze aarde
en op de zielen, en worden verstrooid, doch
gaan niet verloren. Ieder heilige, den regen-
of dauwdrop gelijk, weerkaatst dien straal
van de onmetelijke zon Jesus-Christus. Zoo
zijn de Heiligen niels anders dan de levende
uitdrukking van de leer, van de genade en
van het levensoorbeeld van Onze Heer.
Hoe spreekt ALLERHEILIGEN tot ons?
Neemt uw misboek e'n volgt er de gebeden in:
hoe zult gij in de vreugde der H. Kerk dee-
leh in den Introitus „Gaudeamus om nes",
„Laten wijl' ons verblijden". Met welk be
trouwen zal uw gebed tot God opstijgen,
alsof alle Heiligen uwe belangen en begeer
ten in gulden schalen voor den troon van
het Lam droegen (collecte der LI. Mis).
Hoe heerlijk zal voor u de woning der
Heiligen openslaan in het Epistel. Ziet hoi
alle krachten der natuur zullen onberoerd
blijven op den jongsten dag, totdat de engel
des Heeren Gods uitverkorenen zal geteekénd
hebben. Aanschouw die ontelbare menigte uit
alle slammeU van het Joodsche volk en uit
allo volkeren van de wereld vercenigd, allen
geteekend met den stempel van clen leven
den God. Volgt met den geest dien over-
h eerlijken sioet in wilte kleederdrachf, met
wuivende triomfpalmen: ziet hem opk'immen
tot vóór Gods troon, ziet hem nederbuigen
in diepen eerbied hoort en beluistert zijn
triomflied Salus Deo nostro et Agno",
„Heil onzen God en het Lam I"
Op den weg die daarheen leidt, staat Chris
tus en wij vinden in de Graduale hoe hij ons
allen daartoe noodigt „Venite ad me om-
hes..." „Komt allen tot Mij:.."
Het Evangelie toont ons den weg, den weg
door onze plichten gewezen, den weg die
ons met groeiende liefde opvoeren moet lot
het heldhaftige. De acht zaligheden wijzen
ons wonderwel de wegen door de Heiligen
betreden den weg gewezen door den géést
der armoede, door de zaeh(moedigheid, door
hun afkeer van de wereld, door hun ijver
voor de zaligheid der zielen den weg der
bermbertigheid, der zuiverheid, door hun
vrede-stichten of het lijden der vervolging ge
baand.
Zoo versterkt Allerheiligen in ons het chris
ten leven ons GELOOF, met ons het bestaan
van den hemel te herinneren in het Epistel;
onze hoop, met ons in de Graduale God
te toonen die ons uifnoodigt en helpt door
zijUe genadeonze LIEFDE, met ons in
het Evangelie tot het vervullen van onze
dagelijksche plichten aan te zeiten.
Treurig en vol wee om het herdenken van
onze duurbare overledenen, zal menigeen Zon
dag of Maandag oen bezoek brengen aan
het kerkhof, om daar, midden de tranen van
lijdende harten, misschien ook wel een bloe-
menruiker te plaatsen als zalig herdenken.
Onze droefheid weze geen ijdel praalvartoog.
Wat de zielen helpen moet, is het gebed,
het gebed in vereeniging met dit van de II.
Kerk in den dienst der Overledenen, en voor
namelijk in vereeniging met het medelijdend
Herle van Jezus in de H. Communie. Wezen
we dat indachtig zoo zal Allerzielen voor
ons zijne ware beteékenis krijgen.
De wind ruischt door de boomen,
En zuchl'i Is al gedaan
En, als vervlogen dtoornen,
Daar vallen nu de bban
En treurig langs de baan,
De menschen gaan en komen
De wind uischt door de boomen
En zucht't Is al gedaan
De klokken in den (oren,
Vol smart en drotf geween,
Doen zielek lach len hooren
Zij vragen onze btên
Voor hen, die nu zijn heen
Bij hartewee verloren
De klokken in den toren
Vol smart en droef geween
Ik bid lieer der heeren,
Vooi hen die niet meer zijn
Geef hun ter hemelsferen
De rust volmaakt en rein
Opdat zij, vrij van pijn,
Uw zoeten Naam vereeren
Ik bid U, Heer der heeren.
Voor hen die niet meer zijn
Komen, 1913. 1'. P. Denvs.
We laten de flauwe redevoeringen en op
werpingen der antiklerikalen van kant. Zij'
zijn en blijven tegen de Schoolwet want
voor hén mag er geen gelijkheid zijn voor
alle Belgen op schoolgebied. Zoo weinig ern
stig en doordacht is al wat zij1 voorstellen, dat
het op zeker oogenblik Dinsdag laalst
dreigde schuw te gaan tusschen M. Lorand,
vooi uilstrevend liberaal, die aan 't woord was,
en M. Vandervelde, socialist.
Zooi eel te meer helder, klaar en welsprekend
is daartegen de nieuwe redevoering welke mi
nister Poullet Dinsdag en Woensdag voor
droeg. Daaruit nemen wijl het volgende.
MINISTER POULLET. - Wat de grieven
onzer tegenstrevers betreft, zij houden staan
dat wij de vernietiging der 'gemeentescholen
willen en het vervangen van de wereldlijken
door kloosterlingen. Zij: hekelen de' leerplicht
welke, zoo zijl zeggen, niet ernstig is. Ein
delijk hebben zij bezwaar tegen de werking
van den vierden graad en den halven tijd
evenals tegen den wedde-standaard, doch deze
punten komen veeleer te pas bijl het beraad
slagen der artikelen cn wij1 zullen ze dan
onderzoeken.
De Regeering wil eene ernstige, niet pla
gende verplichting opleggen. Elke verbetering
welke men ons zou voorstellen, zal door ons
met de groolsle onpartijdigheid onderzocht
worden.
.Laat ons dadelijk en vooreerst stilstaan bij
de opmerkingen die behooren tot de alge-
meene behandeling en zien of, zooals wordt
gezegd, de politiek der rechterzijde er toe
strekt: om den wereldlijken onderwijzer te
benadcelen ten voordeele van den congrega-
nistischen onderwijzer.
Op 6 Mei laaist schreef „La Deruière
Heure" IN I)E VLAAMSCIIE GEMEEN
TEN is het uiterst zeldzaam dat er EENE
GEMEENTESCHOOL bestaat, en wanneer cr
eene bestaat, wordt zij gehouden door Con-
greganisten".
Wat is die beweering weerd
In West-Vlaanderen zijn er 600 gemeente-
klassen welnu er zijn ZERO congreganis
tische onderwijzers, er zijn slechts 32 con
greganistische onderwijzeressen.
In Limburg op 230 gemeenteklassen teil
men 3 congreganistische onderwijzers en 4
congreganistische onderwijzeressen.
In Oostvlaanderen op 1200 gemeenteklas-
sen telt men ZERO congreganistische onder-"
wijzers en 9 congreganistische onderwijze
ressen.
En zoo voort... in heel het Vlaamsche land
tellen wij, voor DUIZENDE en DUIZENDE
gemeenteklassen slechls 113 congreganistische
ohderwijzerssen én 3 congreganistische onder
wijzers.
Het is dan valsch dat wij overal den we
reldlijken zelfs christen onderwijzer
willen vervangen door congrcganisten valsch
dat er weldra geene wereldlijke onderwijzers
meer zouden zijn; valsch dat de katholie
ken en de geestelijkheid uit kiesdocl
er toe streven al de leeke onderwijzers te
vervangen 'door kloosterlingen.
Tc Gent, op het Congres der christene of-
ficiecle onderwijzers heb ik met volle open
hartigheid gesproken en bewezen dat wij geen
kiesdoel betrachten, dat wij' het gemeentelijke
onderwijs niet willen vernietigen, en dat wij
er niet aan denken om Ieeken door con-
greganisten te vervangen.
Er zijn 400.000 jongens in de gemeente
scholen of door de gemeenle. aangenomen scho
len en slechts 68.000 in de aanneembare
scholen.
Die 400.000 jongens staan onder het ge
zag van 8.112 wereldlijke onderwijzers en van
slechts 297 congreganistische onderwijzers.
Dat bewijst wel dat wij hoegenaamd geene
vijandigheid koesteren voor de gemeentescho
len als zijnde gemeente- en officiecle scholen.
De gegevene cijfers bewijzen dat de oorlog
tegen de officieele school, waarvan onze te
genstrevers ons beschuldigen, maar een uit
vindsel is.
De tegenstrevers komen nog op met die
zienswijze dat een aanneembaar onderwijs niet
mag ingericht zijn. Welnu, mijn school-
weisvoorstel voert geeen nieuw beginsel in
voor het aanneembaar onderwijs. Doch het
verhoogt eenvoudig de toelage. De Regeering
wil de aanneembare onderwijzers behoorlijke
jaarwedden toekennen. De Regeering aan
ziet het als plicht het onderwijs voor iedereen
in te richten. Steeds heeft de Regeering de
gemeentescholen begunstigd. Als vrije katho
lieken stichtten wij onze vrije scholen daar
slechls waar de andere niet overeenkwamen
met ons geweten. Eene wetsbepaling betref
fende het aanneembaar onderwijs kan het ge
meentelijk onderwijs niet schaden.
De Regeering zal er bij voortduur voor zor
gen dat er geen inbreuk gemaakt worde op
het gemeentelijk onderwijs; zoo handelden wij
in 't verleden, zoo handelen wijt in de toe
komst. Het getal leerlingen in 't gemeente
lijk onderwijs is geklommen van 465.000 tot
512.000; het getal scholein van 4.288 op
4.717; het getal klassen van 9,242 tot 12.186.
Dit is het werk ten voordeele van het volks
onderwijs afgemaakt door de katholieke Re
geering. Het verleden staat borg voor de toe
komst. 1 i
Tn
Woensdag zette Minister Poullet zijne re
devoering voort. Nog nooit wellicht was eene
zitting zoo rumoerig. De antiklerikalen staan
verslegen door de klare verdediging der wet
door minister Poulletniets kunnen zij in
brengen leg'en het wetsvoorstel en daarom
verschieten zij hun laatste poer met huilen en
tieren... Laat ze maar begaan; hoe meer het
land die kwapertenspelers aan den gang ziet,
hoe meer het beu wordt van hun antikleri
kalisme.
MINISTER POULLET. Men verwijt ons
toelagen te geven aan een onderwijs van haat
én tweedracht. Dat is het vrij onderwijs niet.
De verbeleringsraad (die zooveel liberalen be
vat) getuigt dat het vrijt onderwijs liefde tot
den evennaaste inboezemt en goede staatsbur
gers vormt die overtuigd zijn van de nood
wendigheid van eendracht. Dat is vooral noo-
dig onder de burgers van een klein land.
De vrije scholen hebben daartoe een reden
te meer daar er zooveel liberalen zijn die aan
die scholen hunne kinders toevertrouwen...
en dat omdal de ouders een christelijk on
derwijs willen, omdat zij oordeelen dat het
onderwijs geen politiek, maar een godsdien
stig karakter moet hebben.
Hoe dikwijls gebeurt het niet dat, in de
gemeentescholen welke onze legenslrevèrs in
MaaUdag laalst grepen de verkiezingen plaats
in Italië. Tot heden zijn er 394 uitslagen
gekénd. Zijn gekozen: 190 ministerieelen, 48
radikalen-ministerieelen, 15 leden der oppo
sitie, 20 katholieken, 26 officieele socialisten,
16 Reformisten en 10 republikeinen.
De katholieken en de socialisten hebben
het meest veld gewonnen. Hun ledental is
verdubbeld.
Mén had een oogenblik gedacht dat het moe
dig optreden van den aartsbisschop Mgr.
Walsh een einde ging stellen aan dien ramp-
vollen kamp die sedert verscheidene weken
reeds tusschen werkgevers en werklieden
wordt gestreden. Doch ijdele hoop De strijd
duurt voort in al zijne hachelijkheid. Engel-
sche protestanten en socialisten deden nu het
voorstel kinderen van de iersch'e werkstakers
in huis te nemen. De aartsbisschop, zijne hooge
verantwoordelijkheid beseffende, heeft een bë-
roep gedaan op de moeders en op de bevol
king die kinderen niet toe te vertrouwen aan
personen bijl wie hun katholiek geloof ge
vaar loopt te leen te gaan.
De engelsehe hoofdminister, M. Asquith,
heeft te Ladybrand, in eene openbare mee
ting verklaard, dat dc regeering, trots alles,
de „Home Rule" zal doordrijven, die aan
Ierland het zelfbestuur geeft.
De orangisten der iersche provincie Ulster,
welke zich tegen dat zelfbestuur verzetten,
zijn eene kleine onwettige minderheid, die
zich bij cle algemeenheid heeft te voegen.
Ierland zal zijn eigen parlement, met eigene
uitverende macht hebben er zoo er weer
stand tegen is, zal de engelsehe weerstand
desnoods geweld gebruiken om hem te breken.
Zaterdag werdén de Spaansché Kamers her
opend. Een telegram uit Madrid meldt dat
de Senaat met 106 tegen 101 de dagorde,
vertrouwen stellende in het gouvernement, ver
worpen heeft.
Te 6 ure 's avonds, den Senaat verlatende,
begaf de kabinetsoverste zich rechtstreeks naar
't koninklijk paleis om aan den koning het
ontslag van het ministerie aan te bieden.
De koning gelastte M. Maura met de vor
ming van een nieuw kabinet, doch deze gaf
aan Z. M. den raad die opdracht te geven
aan den Heer Dato, die onder voorbehoud,
aanvaardde.
M. DATO,
Voorzitter der Spaansché Ministerraad.
De heer Dato, na eenige voorname perso
nen te hebben geraadpleegd, uilgenomen den
heer Maura, die afwezig is en tegen wicn
scliandige betoogingen werden gericht, heeft
den koning gemeld dat hij als volgt het nieuw
kabinet begeert samengesteld te zien Voor
zitter M. Dalo binnenlandsehe zaken: de
heer Sanchez buitenlandsche zaken mar
kies de Lema oorlog, de heer Echagne
zeewezen de heer Engel Miranda; financiën:
de heer Brugallam; openbaar onderwijs: de
heer Bargemin rechtswezen markies de Var-
reloo openbare werken de heer Ugurafo.
Dil ministerie kenmerkt een terugkeer der
behoudsgezinden in het bestuur van Spanje.
Maandag heeft de minister van Serviëzich
naar het fransch ministerie van buitenlandsche
zaken begeven en aah M. Paléologne verklaard
dat al de Servische troepen Albanië hebben
verlaten sedert gisteren. Zij hebben zich achter
de grenzen begeven die door de gezanten
te Londen zijn vastgesteld geworden.
EeDe goede aangename zaal, aangenaam,
ten minste, om er een paar uurtjes gizellig
neergezeten, zich wel te gevoelen in het
luisteren naar eene meeslepende voordracht.
De zaal is niet goed, zoo schijnt het, voor
den spreker, nu, dat zijn sprekers' zaken,
daarom zijn ze handelsreizigers in voor
drachten en ze moeten weten hunne waar
aan den man te brengen in gelijk welke
zaal, 't zij met of zonder gewenschten acous-
tique.
E. H. Nobels heeft een goed orgaan, eene
volle basso stem, en die hij niet hoeft te
dwingen om ze te laten doordringen tot
waar ze komen moet. Maar daar hij geen
rekenschap hield met den slechten weer-
klaLk in de zaal.jaagde hij wat te vlug zijne
woorden het een op 't ander de lucht in, en
zoo ging hier en daar een zit netje verloren.
Verders was de voordracht wat ze voor de
omstandigheid zijn moe tsober, zakelijk
en zaakrijk. Het was orerigens niet bedoeld
als eene voordracht, maar veeleer als eene
les, en als zu'ks was ze uitmuntend.
De eerweerde lesgever had zich voorgeno
men te bewijz1 n dat onze grootste vlaamsche
schilder veel van de vervijtsels die men hem
doet, niet verdient. Hij is niet uitsluitelijk
de schilder van het lichaam, van de spieren,
van armen en beenen, van vleesch aan ver-
krachtige lichamen ook de geest, de edele
menschelijke ziel heeft bij over zijn doiken
laten stralen, bevallig bjj kinderen, behagc-
lijk en teeder bij vrouwen, krachtig endiep
in zijn macnentypen Hij is niet wulpsch,
zelfs niet overmatig driftig, maar de krach
tige natuur die Rubens was, kon niet dan
overwegend de kracht voorstellen.
Dat Rubers ook een christen schilder was,
dat hij de grootsche tafereelen uit de ge
schiedenis van ons geloof, met innige vroom
heid en ongeëvenaarde kunst heeft op doek
gebracht, dit vooral heeft de spreker ge
tracht goed te maken.
Niemand, ten anderen twijfelde aan de
godsdienstight id van Rubens niemand is
er ('ie niet weet dat RubeBS renaissancist
was en bij al zijne godsdienstigheid werkte
naar de mode van zijne tijd. Naaktheid in da
renaissance tijd was eene van de groote
motieven in versierkunst, en Rubens heeft
de naaktheid bewerkt naar zijn tempera
ment, 't is te zeggen, grootscb, krachtig en
jotlend van uitspattend leven.
De redenaar had het gemakkelijk met tot
staving van zijn stelling ors uitsluitelijk de
godsdienstige paneelen van Rubens te laten
zien. Het zou hem misschien lastiger geval
len zijn had lij Rubers' werk op zijn geheel
laten zien.
Lastiger ware 't geweest, maar noodeloos
want 't gene l ij bewezen heeft stond voorop
vast, en alwie loochent dat Rubers een door-
christen kunstenaar was, geeft bewijs van
ten min te eenzijdige bcoordeelirg.
Het is ook jammer dat hij eene bespreking
als over Rubens, men de kleur niet ban
weergeven in de lichtbeelden. De kleur was
Rubens' klavier en hij heeft het bespeeld op i
eere meesterlijke wijze als nooit iemand i
vóór of na hem.
in ons laatste nummer geschreven over het.
stad8reglement betri ffende den Ruimirgs-
dierst dit om een gezapig woord té zeggen
tot de Ypersche vrienden, landbouwers op i
onzen buiten, dit ook om eens de politieke
critieken van o ze liberale tegenstrevers te
doen uitschijnen... En daar deze laatste ia -
hunne blauwe bladen het op een hijzonder i
letterkundige wijze hadden opgenomen,
vonden wij goed hun op dezelfde wijze wat
verdienden troef te geven... Hoe dat nu era
dirgen toch komt...De liberale schrijvelaars i
zijn echte kruidekes roer me niet))... Zij, ze i
mogen zich alles ptrmetteeren maar komt
niet aan die mannen want ze verdragen zij
zelf niels van anderen... En zoo is 't geko
men dat zij op onze heel natuurlijke terecht-
wijzigingen antwoorden met een artikel
waarin de groene colère doorstraalt... Hoe
dat een mensch zijn koelbloedigheid ver
liest 111 Maakt u tcch Liet kwaad, vriend,
't is een tee ken dat gij een slechte zaak ver
dedigt... Nu, wij zullen u overlaten aan uw
lot, gij zult wel koelen zonder blazen wij, 1
we hebben over de zaak geschreven wat we
noodig achtten, in volle vrijheid, tot spijt lj
van die 't benijdt... Houd u kloek, confra-
ter... en tot later.
Op de Vanden Peereboomplaats aan de 8
meubelwinkel van M. Oscar Seghers, op den 0
hoek der kloosterpoort, was men reparatie
en onderhoudswerken aan 't uitvoeren De
tegeldekker Verbeke wrocht aan het dak en r
de witter Arthur Baelen, wonende Minne-
plein, was de zijmuur aan 't witten in de y\
kloosterpoort. Daar die muur zoo hoog was j
hadden M.Seghers en Verbeke bijzondere op
lettendheid aanbevoLn.Beide raadden Baelen r
aan zijn materiaal,bestaande uit drie ladders, t°
niet te gebruiken, doch stelden te zijnen
dienste lange en sterke ladders hun toebe-
hoorende. Baelen miek gebruik van een dezer «5
laatste ladders doch verlengde ze aan den top j
met een zijner te flauwe ladders.
Weinig gerust daarover, bewaakte Mr en j
Mme Seghers het werk, rond 10 1/2 u. Al 2
met eens een gekraak. De bovenste ladder r
brak onder de voeten van Arthur Baelen.
M. Seghers die er juist onderstond poogde
den ongelukkigen tegen te houden in den val
DRUKKER
handen hebben, de prijsuitdeelingen tot po
litieke betoogingen misvormd worden. Zoo Ie
Schaarbeek werdén de katholieken dusdanig
aangevallen dat de katholieke gemeenteraads
leden de zaal moesten' verlaten. Te Bergen
deelde men voor politieke propaganda het por
tret van M. Masson uit, en aldaar ook is
dé "Liberale Jönge Wacht officieel vertegen
woordigd, enz. enz... nog veel andere voor
beelden kunnen aangestipt worden.
M. Prins (een liberaal) stelde eens vast dal
in België het gemis aan verdraagzaamheid
belet 'dat het nationaal gevoel zoo groot zou
kunnen zijn als in Engeland, Amerika, en
andere landen.
In deze landen is nochtans het onderwijs
volledig confessionneel, ofwel is het godsdienst
onderricht een geëerd gedeelte van het on
derwijs.
Ik heb het recht te zeggen dat het confes
sionneel onderwijs eene waarborg is van een
dracht en nationalen vrede de belgische ka
tholieken hebben geen andere belrachtingen
dan de katholieken van andere landen.
En gij. onze tegenstrevers, ge zoudt willen
dat de belgische katholieken, die de meer
derheid zijn, dezelfde rechten niet eischen,
die hunne tegenstrevers toekennen aan de
katholieken in andere landen, waar katho
lieken minderheid zijn.
Ik wil eindigen, zegt de heer minister, met
14 een artikel te lozen, dat M. Vandervelde, aan
den voet der Alpen, schreef, terwijl hij de
geheimzinnige en grooische natuur bewon
derde. Wat zijn wij schreef hij aan
Le Peuple. Van waar komen wij? Waar
gaan wij naartoe Wij zijn volslagen on
wetend over het vraagstuk onzer afkomst en
einde.
Er zijn millioenen menschen voor wie
de vraagstukken, door M. Vandervelde aan
gehaald, niet twijfelachtig zijn.
Godvruchtiglijk zetlen wij, van geslacht tot
geslacht, de leer van Christus voort, (Donder
van tocj. rechts.)
Gij moet bekennen dat, u op1 ons slandpunt
plaatsende, de groote geestelijke waarheden,
ons als een licht schijnen, als de verster-
kénde en onsterfelijke hoop (Nieuwe toej.
rechls.)
Stelt al uwe levensvragen aan een kind,
datt zijn catechismus kent het zal u ant
woorden.
Het zij mij toegelaten een laatste beroep te
doen op uwen geest van verdraagzaamheid.
Stolt u in onze plaats, gij1, die dezelfde geloofs
begrippen niet hebt
Durft bekennen dat wij het recht hebben,
voor onze kinderen het confessionneel on
derwijs te eiscbén. Wij erkennen u het recht,
u tevredén te stellen met het onzijdig onderwijs,
maar wiji zijn in het bezit van hoofdwaar
heden, die wij niet willen dat men ze voor
onze kinderen verzwijge! (Herhaalde toejui
chingen rechls. De minister ontvangt de ge-
lukwénschen der katholieke volksvertegenwoor
digers, die hem, met aahdoening, de hand
drukken. Wanneer de minister zich' neder
zet, breekt ee'ne nieuwe en plots opwellende
salvo van toejuichingen los, op1 de rcchter-
b ank,en J
UITGEVER