Binnenland
Buitenland
YPER BRROHDISSEHIEBT
HkiMÜIk ftakiuUr
één stem
Een man,
- De Blijde Intrede des Konings te Gent -
YPER
48® Jaar -j- Nummer 2470
Wekelijksche Oplage 8000 nummers
Zaterdag^28 Juni 1913
CALLEWAERT-DE MEULENAERE
Spanje
Wanordelijkheden te Barcelona
De moord op den Groot-Vizier
van Turkije
De kiezingen in Holland
Oorlog in de Balkans
De Russische tusschenkomst
De reis van M. Poincaré
Onze Trams. Met l Juli verschijnt
het zomer treinboek. Op onze spoorwegen
T7ntrolanri ziJn er 8een wijzigingen die ons treintafel
veranderen. Naar het schiint zijn er veran-
Pijnlijk ongeval in de Rijschool
Beiaard-Concert. Maandag, 30
Juni, van 8 tot 9 u. 's avonds, door M. Noël
Igodt, stadsbeiaardier.
St-Pieters Processie.—Het is dezen
Zondag dat de Processie van Sint Pieters
uitgaat en den gewonen omgang doet. Die
processie is eene der schoonste van stad. Het
ware te wenschen dat het weder mocht
draaien naar verbetering opdat de uitgang
der processie niet zoude belet worden.
Katholieke Jonge Wacht.
Christen Vlaamsch Verbond.
Huwelijk. Het is op Dinsdag 22 Juli
dat het huwelijk van Mejufvrouw Fraeijs de
Veubeke, dochter van M. Senator en Mevr.
Fraeijs de Veubeke, met M. Baron Pierrede
Coninck de Merckem, provinciaal raadsheer,
burgemeester van Merckem, zal ingezegend
worden door Z. D. H. Mgr Waffelaert,
bisschop van Brugge.
Christen Vrouwenbond
Telefoon N° 52
Al wat opstel, aankondigingen, inschrij
vingen, enz. betreft, moet vrachtvrij aan
den Uitgever gezonden worden
B0TERSTRflflT, 3 6, YPER
VOOR 'T HEELE JAAR 3 FR.
Prijs per Nummer centiemen.
I-"4®»»
Zondag 29 Juni 7® Zondag na Sinxen.
HH J^etrus en Paulu», apostels, feest met
octaaf. Gedachtenis van al de HH. Apostelen.
Evangelie van den Zondag. In dien tijd
zeide Jezus tot zijne leerlingen Wacht u voor de valsche
profeten, die tot u komen in schaapsklederen, maar in
wendig roofzuchtige wolven zijn. Aan hunne vruchten
zult gij ze kennen. Plukt men wel druiven van doornen
of van distels vijgep 1 Zoo draagt iedere goede boom goede
vruchten. Een goede boom kan geen slechte vruchten
dragen en een slechte boom geen goede vruchten dragen.
Iedere boom, die geene goede vrucht voortbrengt, zal om
gehouwen en in het vuur geworpen worden. Aan hunne
vruchten zult gij ze dus kennen.
Niet ieder, die tot Mij zegtHeer, Heer, zal binnen
gaan in het rijk der hemelen, maar wie den wil mijns
Vaders volbrengt, die in de hemelen is, hij zal binnengaan
in het rijk der hemelen.
Gedurende Aanbidding te Becelaere (Kloos
ter), en te Yper (St-Pielers).
Maandag 30. Gedachtenis van de H. Pau-
lus. apostel.
Gedurige Aanbidding te Passcbendaele.
Dinsdag 1 Juli. Derde dag in de octaaf van
HH Petrusjen'Paulus.
Woensdag 2. O. L. Vrouw Bezoeking
BH. Processus'en Martinianus, martelaars.
Gedurige Aanbidding te Yper (Nazareth).
Donderdag 3.'!B. Rumoldus, bisschop en
martelaar.
Vrijdag 4.'— Zesde dag in de'octaaf.
Zaterdag!5 H Antonia-Maria-Zaccaria,
belijder.
Wij ontvangen het volgende
Daar nu dc otficieele commissie voor de
herziening der provinciale en gemeentelijke
verkiezingsstelsels hare werken heeft begon
nen; daar het allerwaarschijnlijkst is dat de
kwestie van Zuiver Algemeen Stemrecht, ook
in de grondwettelijke verkiezingen, zal te
berde gebracht worden; daar het te verhopen
is dat ook in het arrondissement Yper er
eene algemeene raadplegende vergadering zal
plaats hebben over die kwestiën volgens
uitdrukkelij'ken wensch van het Midden-Co-
miteit van het Verbond der Katholieke Ver
.eenigingen meenen wijl dat die vraagstukken
mogen besproken worden in de katholieke
bladen. Hopende dat ons schrijven zal op
genomen worden door HET YPERSCHE
VOLK, doen w'iji in het navolgend artikel ons
gedacht uileen over het zuiver Algemeen
StemrechtEEN MAN, EEN STEM.
Rap gezegd, maar moeilijk om bewijzen,
lil deze enkele woorden, ligt er, onder den
bedriégelijken schijn van waarheid, een drog
reden verborgen. Dit kiesstelsel van één man
één stem aan 21 jaren, zonder iets daarbij!,
kan wel dc kortziende geesten bedwelmen
en meevoeren; maar buiten de benepen
kringen van koorlsige politiek en heerschzuch-
tig"arrivisme,, kan geen enkel burger, die
vrede en voorspoed zoekt voor zijn land,
-zich lalen vangen aan dien kwakkel.
Bestatigen wij- vooreerst dat de aanhangers
van dat stelsel zeer onvoorzichtig goochelen
met het woord: „plicht" en „recht" om tegen
„alleman soldaat" te roepen „één man, één
stem.". MOETEN hun land verdedigen al
die KUNNEN, van zoohaast het hun diensten
noodig heeft. KUNNEN hun land verdedigen
burgers, die spierkracht en gezondheid genoeg
hebben om de ontberingen en vermoeinissen
van den krijg te doorworstelen, en bekwaam
heid genoeg otfi doeltreffend op den vijand
af te schieten. Die voorwaarden vervult de
gaande man; dus, als 's lands verdediging
het vereischt en er geen hoogere belangen
daartegen opkomen, moet alleman soldaat
worden.
MOGEN kiesrecht ontvangen alwie BE
KWAAMHEID genoeg bezit om te weten wie
er best zijn land bestiert, en ONAFHANKE
LIJK is om mannen te kiezen die hiji 't
weerdigst oordeelt.
Ik zeg MOGEN kiesrecht ontvangen; want
niemand heeft RECHT tot stemrecht. Dit is
immers geen NATUURRECHT naar de
tuicenis zelf der socialisten, die beperking stel-
IptT van geslacht en ouderdom, 't Is enkel
EEN MAATSCHAPPELIJK RECHT, dat en
kei door de maatschappij vergund wordt aan
de leden die de voorwaarde van bekwaam
heid verwezenlijken. Die maatschappij vinden
wij in hare wettige vertegenwoordiging van
Kamer en Senaat. Het is zelfs geen GROND-
't socialisme ook moge razen van recht of
onrecht, er is hier geen spraak van onrecht-
veerdigheid jegens sommige vcrstootelingen
der maatschappij1. De wetgevende Kamer heeft
enkel de ZEDELIJKE verplichting het kies
recht te verleencn aan de onderdanen, die
zij BEKWAAM en ONAFHANKELIJK genoeg
oordeelt om daar goed gebruik van té ma
ken en een landsbestier te bezorgen, dat den
vrede en voorspoed van het land behertige.
Gevaarlijke wapenen geeft men enkel aan
personen die ze zonder ongelukken kunnen
gebruiken. Als nu de maatschappij', 'k
wil zeggen de wetgevende Kamer, oordeelt
dat "jongelingen aan 21 jaar nog niet bekwaam
en onafhankelijk genoeg zijn om een goed
landsbestier te helpen kiezen, zij1 heeft het
recht dat oordeel te vellen en te doen uit
voeren. Ook als de maatschappij1 oordeelt
dan een man van 40 jaar meer ondervinding
heeft opgedaan en diensvolgens meer be
kwaamheid heeft dan een jongen melkbaard;
dat een Vader van familie meer belangen
te verdedigen heeft, dus meer dan een an
der houdt aan een bestier dat het land in
vrede doet bloeien en aldus meer zedelijke
bekwaamheid heelt om goede wetgevers te
kiezen, waarom zou zij niet meer gewicht mo
gen leggen op de keus van zulke bekwame
lieden door bijvoorbeeld, een bijgevoegde
stem Nog andere titels zou ik kunnen in
brengen die den eenen burger meer dan den
andere in staat stellen om een degelijk
landsbestier te kiezen. Doch dit weze genoeg
om te bewijzen dat het niet genoeg is „man"
te zijn om eene „stem" te hebben, en dat
het ook geen op te eischen recht is dat ieder
man SLECHTS EENE stem hebbe.
Ten andere, wilden de socialisten rechtzin
nig biechten maar ze zijn voor geen biech
ten ze zouden moeten bekennen dat hun
hevigste aanhangers te vinden zijn tusschen
21 en 25 jaar, omdat de jongelingen dan ge
makkelijkst te verblinden zijn want aan
dien leeftijd dien de volkswijsheid noemt
de „aapjaren" zijn de driften in hun vol
len opbloei en prikkelen den mensch veeleer
om den drang te volgen zijner dierlijke nei
gingen dan het helder licht en het nuchter
oordeel van zijn gezond verstand. Dus po
litieke heerschzucht en niet bekommernis om
recht of onrecht is de grondslag van 't zui
ver algemeen stemrecht door de socialisten
bedoeld. Z. W.
Vrijdag, 20 Juni, ten 1.40 ure 's namid
dags heeft de koningin van Spanje het le
ven geschonken aan een zoon, die den naam
zal dragen van infant Jan. De koning van
Rumcnie is peter en de prinses Maria-The-
resia van Beieren, meter.
De Spanjaards beginnen ferm beu te wor
den van den marokkaanschen oorlog, die veel
geld en veel bloed kost. Daarom richt men
zoo wat overal protestmeetingen op legen
den oorlog. Zondag laatst greep er weer zulk
eene meeting te Barcelona plaats, die met
erge wanordelijkheden eindigde.
Ondanks het verbod, werd de vergadering
gehouden. De volksvertegenwoordiger Inglé-
sias voerde er het woord en hield eene op
hitsende redevoering. Na de meeting, door
liep men de straten der stad. De politie
weigerde den doorgang; revolverschoten wer
den gelost, men chargeerde met den blan
ken sabel. Verscheidene betoogers en politie
agenten werden gewond.
Het proces der moordenaars van den groot
vizier is zaterdag nacht geëindigd. De uitspraak
van het hof, die de eigenlijke moordenaars
tot de galg veroordeelt, werd aan den Sultan
onderworpen, De veroordeelden werden maan
dag opgehangen. 6 werden ter dood veroor
deeld. Prins Sabah-Eddine, generaal Cherif-
Pacha en Rechid-Bey, oud-minister van bin-
uenlandsehe zaken, werden tot zware straf
fen verwezen.
lijike familie als door liet volk, dat hem
(zijne toejuichingen niet spaarde binst zijn
dooltocht door de straten van Londen. Ver
broederingsfeesten werden ingericht ter eere
der fransche matrozen die den President op
zijne reis vergezelden.
M. POINCARË
Gelijk hét de gewoonte is, werden puike
banketten gehouden, waarop de koning en
de President beurtelings heildronken instel
den en de franseh-engelsche overeenkomst
roemden, als zijnde het zékerste bewaarmid
del van den vrede. Die verstandhouding, zegde
onder andere de lieer Poincaré', moet niets
n het europeeseh evenwicht veranderen,
moet geen aanvallend of uitdagend karakter
hebben, maar moet twee groole zedelijke
krachten vereenigen om de rust in Europa
te versterken.
Alle dagbladen loven die woorden en druk
ken er hunne vreugde over uit.
Verleden week grepen de kamerkiezingen
in Holland plaats en dees week de ballottee-
ringen. Die kiezingen zijn slecht uitgevallen
voor de christene partiji die de meerderheid
bezaten in de vorige kamer.
Men denkt dat hét ministerie Heemskerk
zal aftreden om plaats te ruimen voor een
zaakministerie, gezien niet 'ééne partij! sterk
genoeg is om een eenzijdig ministerie te
vormen.
De liberalen verliezen veel zetels, en gelijk
in België, ten voordeele der socialistische
partiji, die machtig veel veld heeft gewonnen
sedert de jongste herkiezingen.
De toestand is erg gespannen geweest dees
wèek tusschen Bulgarië eenerzijds en Servië
en Griekenland anderzijds. Alle dagen mocht
men de losbersting der vijandelijkheden ver
wachten. Naar de laatste berichten, zou de
toestand zijn opgeklaard. Bulgarië zou inschik
kelijker worden en toetreden tot de confe
rentie die te St-Petersburg, onder de ver
schillende voorzitters der Kamers der drie
landen, zal gehouden worden. M. Danef, pre
sident der Bulgaarsche Kamer, zou naar Rus-
lands hoofdstad vertrokken zijln.
Men aanziet allerwege dit vertrek als een
teeken dat de oplossing van- Het servisch-bul-
gaarsch' geschil nakend is.
Men kan het zich niet ontduiken dat Rusland
eene vredelievende rol vervult in de Balkan
kwestie. Indien de Balkanvolkeren hunne ge
schillen in der minne regelen, 't zal zijn dank
aan de Russische bemoeiing. De czaar heeft
geene gelegenheden laten voorbijgaan om alle
bloedvergieten te beletten en de eendracht,
die zoo ontontbeerlijk is voor de Balkanvol
keren, onder hen te behouden.
gegaan naar het Polygoneveld van Zon-
nebeke. Er hadden daar allerhande oefe
ningen plaats ter eere van den Zweedsche
commandant do Lioder.
Het veld was doornat, daar het sedert
twee dagen en nachten fel geregend had
't was dan rog al gevaarlijk, bijzonderlijk
in de draaien. De eerste oefeningen geschie
den zonder ongevallen sprongen per vier,
sprongen van vol-bloed peerden, sprongen
voor de officiers te pserd der eerste afdeeling.
Eindelijk moesten de coursen en sprongen
voor onder-officieren der derde afdeeling de
oefeningen sluiten. Al het voorgaande gerij
en getrappel had den grond nog gletscher
gemaakt. Op eens vallen twee ruiters de
wachtmeesters Hubert en Niffle. Hubert
springt recht ont edeerd doch Niffle van
het 1® lanciers blijft liggen, hij is buiten
kennis en in deerlijken ja, wanhopigen toe
stand. Terwijl de oefeningen op een einde
loopen, wordt het slachtoffer in allerhaast
naar het militaire gasthuis van Yper overge
bracht. Aldaar bestatigde men verschillige
breuken aan de ribben die de loDgen door
stoken hadden en eene allergevaarlijkste
breuk aan den beneden schedel. Wacht
meester Niffle was altijd in bezwijming,
intusschen werd hem het Heilig Oliesel toe
gediend en werden zijne ouderB die te Namen
wonen verwittigd. Het ODgeluk was gebeurd
rond 11 u. 's voormiddags, te 7 1/2 u. 's
avonds waren de bedroefde ouders reeds bij
het sterfbed van hun kind 's Avonds rond
9 1/2 u. gaf wachtmeester Niffle den geest.
Het lijk is Vrijdag morgen naar Namen
overgevoerd geweest om aldaar begraven te
worden.
Te 7 1/2 u. werd de overbrengst van het
lijk uit het militaire gasthuis naar de statie
volbracht. Het vaamlel hing halftop aan
het hospitaal, al de officieren, onder-officie-
reD, brigadiers en soldaten woonden de
plechtieheid bij M. L* Colonel Vedrioe,
bevelhebber der school die eene korte doch
hertroerende lijkrede uitsprak, stond aan
het hoofd der deelnemende soldaten. De
gebeden werden gezegd door E. H. Rycke-
boer, krijgsalmoesenier. De kist lag op de
lijkbare met het nationaal vaandel omwon
den en was gedregen door de kamaraden
der afdeeling. Eene deputatie vergezelde het
lijk en de familie tot aan Namen waar
seffens de ter aarde bestelling plaats had
de lijkdienst uitgesteld zijnde tot de naaste
week. M. Capitein-commandant Jones en
lieutenant-onderrichter Wagemans leidden
de deputatie waarvan deel mieken verschil
lige officieren en onder officieren o.a. wacht
meester Hubert.
Veel volk was in de straten om den droe-
vigen lijkstoet te zien voorbijtrekken.
naar nugoiauu i vëranderen. Naar het schijnt zijn
De voorzitter der Fransche Republiek is deringen aan de trams zooveel te beter
vvPTTr-u'rIk' rECHT. Wel spreekt de grond- dinsdag morgen naar Engeland vertrokken om als het goede veranderingen zijn.
souvereineteit" van 't volk, een bezoek te brengen aan den koning van Ze naaste weke laten wij \e kennen.
het volk de candidaten Engeland'.
Zijn vertrek
wet van de
krachtens deweffiwetgevende macht zullen
Stfwir SU de wij» he, hie,-
stel el waardoor die aanduiding zou geschie
den wordt nog eens ter bepaling toevertrouwd
S' W we&k orgaan der ma.Bchappij
Kamer en Senaat.
- Dus, hoe de teleurgestelde onmacht van
werd door een treurig voor
val gekenmerkt Gedurende de salvoschoten te
zijner eer gelost, deed zich een ongeval aan
een kanon voor. Twee personen werden ge
dood en twee gekwetst.
De heer Poincaré wefd gulhartig in En
geland ontvangen, zoowel door de konink-
De maalboot Prineesse Elisabeth waar-
jmeê de Koning met Prinsen Leopold en
Karel-Theodor en hun gevolg van Langer-
bruggen naar Gent reisden, legde aan te
10 1/2 u. op de plaats genaamd Port-
Arthur rechtover de hangaars der firma
EEN WACHTMEESTER GESTORVEN
Zoo zij er dikwijls naar toe trekt, was de
Rijschool, Woensdag laatst, op oefening
1. Gavotte. Bach
2. Andante religieuse. Mozart
3. a) Een vrouwken gezwind
te spinnen \at. Antheunis
b) Speldewer kerslied. E.Hullebroeck
c) L'Adieu. L.Beethoven
4. La chanson de Marinette. Tagliafice
5. Charité. Faure
6. Cavatine du Barbier de
Séville. Rossini
Koning Albert I, aan wal afgestapt en ont
vangen door de overheden, nam de burger
wacht in oogenschouw die eerewacht hield
aan de kaai. Koning Albert I was gekleed
als oppergeneraal van 't belgisch leger met
het groot-lint der Leopoldsorde. De hertog
Binnen eenige dagen zullen de Vlamingen
de Guldensporenzege van ii Juli i3o2 her
denken. Dit is eene vlaamsche en vaderland-
sche verjaring. De K. J. Wachters, als over
tuigde vlaamsche vaderlanders, mogen niet
nalaten het hunne bij te brengen opdat de
feestviering van ii Juli zoo luisterlijk mo
gelijk zou wezen. Eerst moeten zij zorgen,
zoovee) het in hunne macht is dat de gevels
hunner woonsten zouden bevlagd zijn op 11
Juli aanstaande. Ten tweede worden zij drin
gend uitgenoodigd deel te nemen aan de
feestelijkheden die zullen plaats hebben. Wij
weten reeds van twee feesten op Donderdag
io Juli door het Christen Vlaamsch Verbond (zie
verder) en op Maandag 14 Juli door den
Muziekkring in den katholieken kring. Verders
hebben wij van niets anders verwittiging
ontvangen. K. J. Wachters uw plicht is op
die feesten tegenwoordig te zijn.
11 Juli. Yperlingen bevlagt uwe
huisgevels op Vrijdag 11 Juli tot deelneming
in het Vaderlandsch feest ter herinnering van
den Guldensporenslag.
Wij; gaven verleden week de orde der fees
telijkheden. De geestdrift, de stad door, was
algemeen en onbeschrijfelijk, tot in de 'volks-
kwartieren en nauwe straten waar de konink
lijke stoet doortrok, en DAT in de stad
waar werkman Anseele denkt heer en
meester te zijn... Hij is nog zoover niet,
de roode hoofdman, ook geraakt hijl nooit
zoo ver hij kan wel tijdelijk als autocraat
commandeeren aan zijn slavenboel, daarne
vens staat HET VOLK! van Gent, het mach
tige leger der christene, vaderlandsminnende
werklieden.
En zeggen dat Eedje Anseele, kapitalist,
kamerheer, schepen van Gent met zijne roode
kameraden van den gemeenteraad... ook naar
de blijde intrede gegaan zijn van den TY-
RAN, (dat is KONING in socialisten-tale).
E. Minne en tusschen het belgisch school-
schip „L'Avenir" in wier masten de kadetten
zaten toe te juichen en de deensche kustwach
ter „Olfert Fissher" die kanonschoten loste.
De toegestroomde geestdriftige menigte aan
de kaai was ontelbaar.
van Brabant en de graaf van Vlaanderen
volgden onmiddellijk hun doorluchtigen va
der. Volgden verder de ministers de Bro-
queville, Helleputte en Vandevyvere, graaf J.
de Mérode, groot hofmaarschalk; generaal
Jungbluth, enz., enz.
De koning, die brave man, zag ze staan
te midden het toejuichende volk in de Ar
beidsbeurs aan de haven en hiji heeft een-
voudiglijk aan Anseele en kameraden de hand
gegeven gelijk aan de andere...
Anseele die een hand krijgt van den dwin
geland... dat is voorwaar toch niet dwingeland
achtig... Wacht maar, Anseele, de zuivere re
publikein, zal dat wel weten uit te leggen
en eens te luider roepen om in aanzien te
blijven Weg met het koningdom I Leve de
Republiek 1
Iets dat alle Vlamingen tot in het hert
ontroerd heeft, is dat de Burgemeester van
Gent Z. M. den Koning aansprak in 't
VLAAMSCH en dat Koning Albert ook in
't VLAAMSCH heeft geantwoord.
Het Kristen Vlaamsch Verbond viert het 11
Julifeest, door eene algemeene feest vergade
ring, op Donderdag 10 Juli igi3, om 8 1/2
ure 's avonds, in de St Michielszaal, Elver-
dinghestraat, nr 16.
Het programma van het feest behelst gezang
en aanspraak.
Wij doen eenen warmen oproep, niet en
kel tot al de leden van het verbond, maar
ook tot alle Vlamingen, mannen en jonge
lingen, opdat zij in groot getal op deze alge
meene feestvergadering zouden tegenwoordig
zijn.
Zoo doende, zullen zij blijk geven hunner
trouwheid en erkentenis aan het düurbaar
kristen Vlaanderen. HET BESTUUR.
Op Maandag 7 Juli aanstaande om 9 ure
zal er in de kapel van 't klooster der H.
Familie eene H. Mis opgedregen worden tot
welzijn der eere- en werkende leden van den
Christen Vrouwenbond
De mis zal gezongen wordeh door dé leden
van de zangafdeeling van den Bond.
Handschriften worden niet teruggezonden.
Naamlooze schriften worden niet in acht genomen.
Briefwisselaars worden verzocht telkens hun
volledig adres op te geven. Ieder boek waarvan
twee afdruksels zijn ingezonden, wordt besproken.
AANKONDIGINGEN
Gewone 0.15 de regel. In 't blad 0.30 de regel.
Rechterlijke 1 fr. de regel.
Groote en langdurige volgens overeenkomst.
Bekendmakingen buiten West- en Oostvlaanderen
worden ontvangen bij AGENCE HAVAS, te Brussel.
DRUKKER
UITGEVER
INSCHRIJVING
buiten België vracht er bij. -