VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
Orgaan der Liberale verbintenis van Yper en het Arrondissement.
«EENDRACHT MAAKT MACHT.»
Vijftien de jaar
Zaterdag 23" Maart 1901.
Nummer 12.
Zij zitten nog niet weinig in de
Raas!
Z. A. S. en E. V.
Kamer van Volksvertegenwoordigers.
Leugen en laster.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den bulten. 2.50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50 Per 3 maanden 1 fr. Annoncen: 15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100
Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht allo hoogenaamdo artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
i m onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Ge weet dat de lagere geestelijken een
opslag van ongeveer 800,000 franken beko
men hebben.
Wij gingen zeggen: Nu, dat ze er wel mêe
varen
Maar 't zijn zij niet die er wel mêe varen,
't is de katholieke Hoogeschool van Leuven
die 't vet zal opstrijkenwant de bisschop
pen hebben aan al |de priesters eenen om
zendbrief gezonden verleden jaar, om hen te
verwittigen dat zij nu verplicht zijn jaar
lijks, 't zij inesne, 't zij in vier stortingen,
elk 100 frank af te staan ten voordeele van
de klerikale Universiteit.
Dus moet de vermeerdering van jaarwed
de uit onzen zak dienen om onrechtsstreeksch
de Universiteit van Leuven te subsidieeren I
Dit is wel het toppunt van onbeschaamd
heid en van behendige aftroggelarij met
een!
Ge moet niet denken, omdat er nu kwes
tie is van opslag dat do katholieke geeste
lijkheid zoo armtjes in ons land bedeeld
wordt.
in 1884, als de klerikalen aan 't bewind
kwamen, beliep het budget van den katho
lieken eeredienst tot bijna 5 millioenen. Met
de vermeerdering beloopt het nu reeds 6 1/2
millioen.
Sedert 1884 zijn er 400 plaatsen van on
derpastoor bijgekomen,'de.meeste al zooveel
noodig als 't vijfde wiel van een wagen
Men geeft aan de provinciën, gemeenten
en kerkfabrieken voor gebouwen, dienende
voor den katholieken godsdienst en voor de
meubeleering der kerken, bijna een half
millioen meer uit dan in 1885.
Maar dat is niet de eenige kaas waarin de
geestelijkheid zit. Gij moet dan ook nog in
de begrooting van oorlog gaan kijken, [naar
de almoezeniers, enz...
De jaarwedde der aalmoezeniers stond,
onder het liberaal bestuur, op de begrooting
van eerediensten, waar hare plaats eigenlijk
is. Nu moet ge die elders gaan zoeken: ge
weet wel, de menschen vallen daar dan
alzoo niet over.
Onder 't liberaal ministerie waren er in 't
leger 32 almoezeniers en aangenomen pries
ters; nu is dit getal tot 46 geklommen.
Do jaarwedden zijn nu van 30,000 fran
ken tot 53,000 franken gestegen. Daar is
bijvoorbeeld de aalmoezenier van de mili
taire school die 2,300 frank trekt om 50
missen per jaar te lezen; hij kan het er voor
doen? De almoezenier van de Cadettenschool
trekt 3000 frank per jaarl En de almoeze-
zeniers hebben eene bijzondere vergoeding bij
degroote manoeuvers, enz
Dan is er nog 55,000 frank te rekenen
voor 61 zusters in de militaire hospitalen.
In 't budget van oorlog vinden wij ook de
oprichting vermeld van eene nieuwe kerk te
Beverloo, zij kost maar 600,000 frank; leg
ze mij daar
En dan is er nog een derde kaas voor de
geestelijkheid: do begrooting van het on
derwijs,
Daar zijn geestelijke schoolopzieners, aan
3,300 frank en geestelijke hoofdinspecteurs
aan 4,200 frank om eens per jaar den cate
chismus te gaan opvragen, die de onder
wijzers en onderwijzeressen alle dagen gra
tis voor niet moeten aanleeren.
Dat kost maar de bagatel van lli,200 fr.
per jaar.
De Staat komt'voor 20,000 frank tusschen
in de kosten voor het onderwijs van den
catechismus,5 waar dio aangeleerd wordt
door priesters ofthunne afgevaardigden, als
kwezels, stoelkenszetters, klokkenluiders en
dergelijke.
13 professors van godsdienst in do nor
maalscholen trekken 26,000 franken. In de
middelbare scholen en atheneums trekken
zij 170,000 franken.
Dan geeft de Staat nog 2 1/2 millioen sub
sidie aan de bisschoppelijke normaalscho
len, vrije scholen, katholieke bewa trscbolen
en adultenscholen. En de gemeenten en de
provintien geven ook een ruim aandeel voor
hetzelfde doel, samen wel 5 millioen.
Nog niet al
De provintien moeten de uitgaven belalen
voor de hoofdkerken, de bisschoppelijke pa
leizen, de seminarien. Dat kost, in ronde
cijfers, 700,000 fr. per jaar, En ook de ge
meenten moeten tusschenkomen om het kort
te dekken van de inkomsten der kerkfa
brieken enz.; dat komt op meer dan 1 1/2
millioen per jaar.
Bijgevolg trekt de geestelijkheid in één
jaar, in ronde cijfers:
Op 't budget der eerediensten fr. 6,500,000
van oorlog 700,000
van onderwijs 5.000,000
Van de Provinciën 700,000
Gemeenten 1,500,000
te zamen meer dan 14 (veeetien) millioen.
Van de kloosters en hunne kolossale rijk
dommen zullen wij niet spreken, daar zoudt
ge nog meer uwe handen van samen slaan
Goliath.
Wij ontvangen, met verzoek van
overneming de volgende dagorde
Wij nemen ze met zooveel te meer
genoegen over, dat wij ook werken
tot de verwezenlijking dezer twee
groote en billijke hervormingen: Het
Z. A. S. en de E. V.
DAGORDE
De 1235 leden van den liberalen
Werkmanskring Vooruitgang door
't Werk van Aalst, heden 10 Maart
1901, in algemeeue vergadering bij
eengeroepen in hun lokaal Con
cordia Schoolstraat, beslissen met
eenparige stemmen
Geene wijziging te brengen aan
liet politiek programma van den
Kring, waarin Z. A. S. en E. V. in
alle kiezingen is ingeschreven
Beslissen den strijd voor deze twee
hervormingen eraan te vangen en
verklaren zich solidair met alle
volksmannen die voor Z. A. S. en E.
V. in het strijdperk treden;
Drukken den wensch uit alle libe
rale Kringen zich bij de beweging
ten voordeele dezer hervormingen te
zien aansluiten,
Beslissen den kamp voort te zetten
tot de volledige verovering der ge
lijkheid voor alle Belgen door Z. A.
S. en de gelijkheid aller partijen
door E. V.
En verzoeken de liberale Senators
en Volksvertegenwoordigers voor
den triomf dier volksrechten in de
bres te springen.
Zitting van Dinsdag 19 Maart 1901.
In de bespreking over de verhooging der
jaarwedde van de briefdragers worden drie
dagorden voorgesteld.
De eerste uitgaande van den Heer Del-
bastée luidde als volgt
- De Kamer, van oordeel zijnde, dat de
brievenbestellers de rechten moeten genie
ten die door de artikelen 19 en 20 der Grond
wet aan al de burgers zijn gewaarborgd en
overwegende dat de toestand dier belang
wekkende bedienden moet worden verbe
terd, gaat over tot de dagorde.
De tweede, voorgesteld door den Heer
Giroul, luidt
- De Kamer, vertrouwen stellende in de
welwillendheid van den heer minister van
spoorwegen, posterijen en telegrafen ten
opzichte van de brievenbestellers en reke
nende op zijne gevoelens van billijkheid om
op de begrooting van 1901 kredieten uit te
trekken, ten einde de bezoldiging van de
brievenbestellers te verhoogen, gaat over
tot het dagorde.
Eindelijk de heer Woeste stelt de een
voudige dagorde voor. Volgens het regle
ment, moet laatstgemelde den voorrang
hebben.
De Eenvoudige dagorde, 't is te zeggen
alle weigering van verhooging voor de brie-
vendragers, wordt aangenomen met 58
stemmen tegen 34 en 2 onthoudingen.
De klerikale Volksvertegenwoordigers
Colaert en Van Merris stemmen voor de
dagorde Woeste.
De heer E. Nolf, liberale volksvertegen
woordiger stem er tegen.
In dezelfde zitting wordt door M. Buyl de
volgende vraag gesteld in 't vlaamsch
- De inwoners van Diksmuide en omlig
gende klagen over de gebrekkige regeling
der treinen, die loopen tusschen Diksmuide
en Veurne.
- Zoo, bij voorbeeld, de trein die uit Diks
muide vertrekt, 's morgens te 7 uren 15 mi
nuten, komt te Veurne aan te 7 uren 42 mi
nuten, dat is te zeggen drie kwart na de
opening der markt gedurende het Zomer
seizoen en 10 minuten te laat om aanslui
ting te geven met den trein voor Loo en
omstreken.
Aan dien toestand zou, althans gedu-
durcnde den zomer, verbetering kunnen
worden toegebracht.
Trouwens, gedurende drie maanden van
het jaar, loopt een lichte trein tusschen
Adinkerke en Diksmuide om aansluiting te
geven met den rechtstreekschen trein Brus-
sel-Nieuwpoort Baden. Deze trein vertrekt
's avonds rond 20 uur uit Adinkorko en is
orn 20 uren 1/2 te Diksmuide.
Hij vertrekt terug naar Veurne, zonder
reizigers, daar er reeds twee andere trei
nen in die richting loopen, de eene ?om
20 uren 6 minuten en de andere om 21 uren
40 minuten.
's Morgens komt die lichte trein terug
uit Veurne rond 8 uren. Indien hij in Diks
muide bleef vernachten of 's morgens vroeg
uit Veurne terug kwam, om rond 5 1|2 ure
uit Diksmuide naar Veurne te vertrekken,
opdat hij aansluiting geve met den trein
van Loo en omstreken, zouden de reizigers
niet meer verplicht zijn daags te voren uit
Diksmuide te vertrekken om in tijds te kun
nen zijn op de markt te Veurne, en tevens
nog vroeg genoeg te Adinkerke aankomen
om rond 8 uren naar Diksmuide terug te
keeren.
Denkt de heer minister niet, dat onze
vraag des te meer zou dienen ingewilligd te
worden, daar zij geene inrichting van nieu
we treinen zou vereischen en geene kosten
aan den Staat zou veroorzaken
In zijn Nr van 16 Maart, om M. Nolf,
onzen liberalen Volksvertegenwoordiger ha
telijk te maken bij zijne lichtgeloovige le
zers, geeft het Nieuwsblad een artikel dat
alles behalve de waarheid bevat en hem
doet doorgaan voor een verdediger der anar
chisten, omdat hij in de Kamer verklaard
heeft dat hijware hij in de zitting tegen
woordig geweest, ten voordeele der kwijt
schelding zou gestemd hebben.
Ziehier overigens het bewuste artikel.
- M. Nolf.
't Is van den liberalen volksvertegenwoor
diger van Yper dat wij willen spreken. Hij
en had in de Kamer niet kunnen zijn toen
er gestemd werd over do kwijtschelding van
den anarchist Moineau en C">. De volgende
zitting kwam hij af. 't Spijt mij, zei hij,
dat ik afwezig waswant in dit geval, zou
ik de kwijtschelding, 't is te zeggen de
vrijstelling van MoiDeau, versteenden anar
chist, smijter van dynamietbommen, gestemd
hebben.
Dus, al de liberale volksvertegenwoor -
digers van West-Vlaanderen, mogen, onder
dit oogpunt, op denzelfden voet gesteld wor
den: MM. Termoto, Vandevonne, Nolf
en Buyl, natuurlijk.
't Zijn al mouwvagers der socialisten, en
mannen die toonen dat zij de noodwendig
heden van een landbestier niet verstaan.
Immers zij willen volledige eerherstelling
verleenen aan eenen gast, die weigert ge
nade te vragen en die het niet weg en steekt
dat hij nog altijd met dezelfde gedachten
bezield is.
't Land zou verre gebracht worden met
zulke knapen aan 't hoofd.
(Gazette van Brugge).
M. Nolf, die juist geene kat is om zon
der handschoenen te grijpen, heeft aan de
Redactie van 't Nieuwsblad den volgenden
brief gestuurd
M. de Uitgever
van het Nieuwsblad van Yper.
In uw nummer van 16 dezer doet gij
mij de eer aan u bezig te houden met de
verklaring die ik in de Kamer gedaan heb
ter gelegenheid der stemming voor do kwijt
scheiding.
HET WEEKBLAD