van t rut je t mv
de Poperingse St-Bertinuskerk
Waarom een
Kristelijke School
REINIGT HET ORGANISME EN
VERWIJDERT DE TOXIN EN.
l'ItOTKCTOItlSKEIt^lll
Kempische Kolenwinning moet
Vlaamse belangen dienen
De 26° Ijzerbedevaart
ij PELS HET MOOISTE SIERAAD i
■Wilt 91 dat ik t:
Meer melk geef
M eer koter geef
Brief uit Brussel
Kerkelijk Nieuws
GEEN LAST
MEER MET
DE AARDAPPELEN!
AARDAPPEL
MANDEN
H. Priesterwijdingen
te Brugge
Benoeming
Koloniale Loterij
H. Priesterwijdingen
te Leuven
Kanunnik Renard
Bisschop van Rijsel
GEBROEDERS
40, Veurnesfraat
POPERINGE
EEN KONINGIN ASTRID
SCHOOL IN ZWEDEN
KERK VAN STE COEDELE
TE BRUSSEL WORDT TEGEN
BRAND BESCHERMD
WERKMAN UIT NIEUW
POORT DOET ZWARE VAL
TE FARCIENNES
SPECIALE PRIJSVERMINDERING VAN 15
TOT 15 SEPTEMBER
Alleen bij de fabrikant koopt U met 100 voldoening
PELS WA RENFABRIEK
VERGELIJK HET RESULTAAT
©e 'Bron van het é'uc'C&f is in Uw hereik,
Bttaar stel vooral niet langer uit.f
DIT VOLK ZO VROOM EN VRO
1.750 GEVALLEN
VAN KINDERVERLAMMING
IN OOST-DUITSLAND
49 Overlijden*.
HET WEKELIJKS NIEUWS». Zaterdag 29 Aug. 1953
STEVENS Cebr. bieden U
als reklaam, gedurende de
maand Augustus,
GEGALVANISEERDE
STALEN
aan ongelooflijke prijzen.
Ziehier:
Mand inhoud 25 kg.65 fr.
Mand inhoud 30 kg.75 fr.
Mand inhoud 35 kg.: 85 fr.
Mgr De Smedt heeft Zondagvoor
middag, in Sint Salvator, gewijd:
Tot PRIESTER:
Benoit Jacques, Wielsbeke.
Bourez Jozef, Izegem.
Calmeyn Raymond, Roeselare.
Cosaert Noël, Anzegem.
Decoene Jozef, Ledegem.
Deimotte Laurent, Wevelgem.
Duhem Louis, Marke.
Kina Jacques, Assebroek.
Leroy Willy, Menen.
Pattou Jozef, De Panne.
Ryckëbusch Wilfried. Ruddervoorde.
Sioen Henri, Oostende.
Stragier Antoon, Wevelgem.
Tanghe Omer, Menen.
Vanden Borre André, Hooglede.
Vanderhaeghe Noël, Krombeke.
Van Rijckeghem André en Jozef,
Geluwe.
Van Zir Paul, St Andries.
Verborgh Antoon, Moorslede.
Vereeoke Frans, Hooglede.
Wullepit Panl, Hooglede.
Tot DIAKEN:
De Zeine Emmanuel, Brugge.
Delember Raymond, Tielt.
Carpentier Jullen, Rekkem.
Sijs Michel, Knokke.
Tot ONDERDIAKEN:
Vanderhaeghen Jaak, Aarsele.
Door Mgr De Smedt, bisschop
van Brugge, werd E. H. G. J. Van-
herpe, onderpastoor te Geluwe se
dert 1950. geboren te St Eloois-Win
kel, op 4 Juli 1911, tot rector be
noemd van het Lyceum van O. L.
Vrouw Ter Nieuwe Plant te leper,
dit ter vervanging van E. H. Maes.
Zie vervolg vorige kolom.
log en vrede gekomen is, dan is
het, naar onze mening in deze zin:
ofwel komt men tot een ernstige
vrede en ontwapening, ofwel moet
het Westen zich nog meer inspan
nen om de nodige klassieke legers
te hebben, want anders liggen wij
voor de Sovjets grijpens gereed.
Daarmee blijkt dan nog eens
duidelijker het belang van het
Europees leger en van de Duitse
verkiezingen die Zondag a.s. plaats
grijpen.
(X6-8-53) V. WESTERLINCK.
Week van 29 Aug. tot 4 Sept.
De dagen korten met 24 minuten.
WEERSPREUK
Is 't schoon met Sint Giel
't Zal zijn tot Sint Michiel.
ZATERDAG 29 AUGUSTUS
Onthoof v ran St Jan de Doper.
H. Sabina; Z. Walter v. ter Duiven.
Zoo i'P te 5 45 u. onder te 19.i( u.
126S: Overlijden van de Vlaamse
mystieke schrijfster Beatrijs
van Nazareth
18G2: Geboorte van de Frans-Bel
gische letterkundige Maurice
Maeterlinck.
1935: Dood van Koningin Astrfd.
ZONDAG 30 AUGUSTUS
(Hf Zondag na. Pinksteren.)
HH. Rosa van Lima. Felix. Imel-
da, Adauxtus.
Zon op te 5 47 u., onder te 19.85 u.
1820: Geboorte van de Nederland
se letterkundige Jozef Alber-
dynck Thym.
1866: Geboorte van de Vlaamse
beeldhouwer Georges Minne.
1932: Overlijden van de Nederland
se Kardinaal Van Rossum,
Voorzitter van de Congrega
tie der Propaganda.
1933: Overlijden van de Nederland
se letterkundige Henri Borel.
MAANDAG 31 AUGUSTUS
HH. Relmond, Isabella, Geertrui.
Zon op te 5.48 u., onder te 19.33 u.
Laatste kwart, der maan te 11.46 u.
1811: Geboorte van de Franse let
terkundige Theoph. Gautier.
1852: Geboorte van de Vlaamse
staatsman Joris Helleputte,
stichter van de Boerenbond.
1870: Geboorte van de Italiaanse
opvoedkundige Maria Mon-
tessori.
1918: Dood van de Vlaamse kunst
schilder Joe English, die het
kruis van Heldenhulde ont
wierp.
DINSDAG 1 SEPTEMBER
HH. Egidius (Gillis, Giel), Josuê,
Isabella, Gedeon.
Zon op te 5.50 u., onder te 19.30 u.
1557: Dood van de Franse zeevaar
der Jacques Cartier, die de
kolonisatie van Canada in
zette.
1827: Geboorte van de Nederland
se novellenschrijver Jacob
Cremer.
1874: Geboorte van de Franse god
geleerde en godsdiensthisto
ricus, tevens bekend kansel
redenaar, Pinard de la Bou-
laye.
WOENSDAG 2 SEPTEMBER
HH. Stephaan, Stephanie, Z. Mar
griet van Leuven.
Zon op te 5.52 u., onder te 19.28 u.
1606: Overlijden van de Nederland
se schilder en schrijver Ka-
rel van Mander.
1852: Geboorte van de Franse ro
manschrijver en psycholoog
Paul Bourget.
J877: Geboorte v. de Vlaamse bij
belkenner en volksschrijver
Z. E. H. Dr Theodoor van
Tichelen.
DONDERDAG 3 SEPTEMBER
HH. Remaclu3, Thecla, Erasma.
Seraphia.
Zon op te 5.53 u., onder te 19.26 u.
1683: Geboorte van de Franse Ko
ning Lodewijk XIV.
1668: Overlijden van de Engelse
staatsman Oliver Cromwell.
1854: Geboorte van de Nederland
se Kardinaal Van Rossum.
1859: Geboorte van de Franse so
ciaal leider, journalist en re
denaar Jean J&urès.
1879: Geboorte v. de Vlaamse dich
ter en prozaschrijver Con
stant Eeckels.
VRIJDAG 4 SEPTEMBER
HH. Rosalia, Silvaan, Ida, Rosa
van Vlterbo, Marinus.
Zon op te 6-55 u., onder te 19.23 u.
1596: Geboorte van de Nederland
se dichter Constantijn Huy-
gens.
1872: Geboorte van de Vlaamse to
neelspeelster Julia Cuypers.
1881: Geboorte van de Vlaamse
missionaris en volkenkundi
ge Leo Bittremieux.
1883: Geboorte van de Vlaamse
componist Karei Candael.
1907: Overlijden van de Noorse
musicus Edvard Grieg.
wwgwsmMmsvwnmwwsymf'm
In aanwezigheid van talrijke ho
ge geestelijke vertegenwoordigers
had Maandagvoormiddag, In de
kerk der Paters Jezuïeten te Leu
ven, de jaarlijkse plechtige pries
terwijding plaats. Het H. Sacrament
van het Priesterschap werd dit
jaar toegediend door Mgr Sdhoen-
maekers, hulpbisschop van Meche-
len, aan volgende paters, o.m.:
Ferd.nand Boedts, uit Watou.
Jaak Dutordolr, uit Adlnkerke.
Achiel Geerardijn, uit Wulpen.
Karei Geysen, uit Sijsele.
Wil.jm Missiaen, uit Wielsbeke.
Paul Vanderghote, uit leper.
Aan hen onze hartelijkste geluk
wensen.
De Paus heeft Kanunnik Alexan
der Renard, bestuurder van de dio
cesane werken van Rijsel, tot bis
schop van Rijsel benoemd, ter ver
vanging van Mgr Roland Gosselin,
die onlangs overleden is.
9, Vanden Peereboomplaats
I E P E R
(3723)
(Vervolg van 1* blad) i wat de algemene vorming, noch
wat de materiële toekomstmoge-
belang van de kinderen niet uit lijkheden betreft een minderwaar-
het oog worden erloren. En ook dige uitkomst biedt. De overbevol-
daarmee dient rekening te worden king van het middelbaar onder
gehouden bij de schoolkeuze. wijs met elementen, die er dik-
Het is een lovenswaardige be- wijls niet op hun plaats zijn
trachting van de ouders, voor hun schept daarentegen van dag tot
kinderen te trachten een toekomst dag een groter probleem van een
in het bereik te stellen, die een half-intellectueel mislukt semi-pro-
zekere welstand kan waarborgen letariaat. Daarom kan de ouders
en die, in vele gevallen, een so- nooit genoeg worden aangeraden,
ciale verheffing kan betekenen, alvorens hun kind in een bepaal-
Het is grotendeels daarom dat zich de richting te stuwen, door be
de idee heeft vastgeankerd, dat voegde adviseurs voorlichting te
het middelbaar ondervi ijs de voor- laten geven over de aanleg en de
keur moet hebben. De technische bekwaamheden van hun kind. Het
scholen kregen, in de ogen van uitgebreide net van centra voor
de publieke opinie, zoiets als een beroepsoriëntering, dat door de
minderwaardigheidscomplex, en nu christelijke organisaties en vooral
dient het wel toegegeven dat het door de K.A.J. over heel het land
Departement van Onderwijs hier werd ingericht, kan hiervoor een
in ons land nooit iets noemens- zeer welgekomen hulp zijn.
waardig heeft gedaan om het tech- Wie zou er iets durven verwaar-
nisch onderwijs te revaloriseren, lozen, als het gaat om de toekomst
maar integendeel steeds het zwaar- onzer kinderen, om onze grootste
tepunt heeft willen leggen om verantwoordelijkheid? L. B.
partijdige politieke motieven voor
al op het middelbaar onderwijs.
Gelukkig heeft de onlangs gestem
de organieke wet op het technisch
onderwijs dit laatste opnieuw om
zijn intrinsieke waarde erkend en
het op zijn eigen plaats terugge
plaatst, niet achter of onder het
middelbaar onderwijs maar eerder Een werkman uit Nieuwpoort,
op gelijke hoogte. dhr Rillof, in dienst van een aan-
En d,it is maar goed ook. Het nemer uit Brussel, deed tijdens
ogenblik is inderdaad voor de zijn werk te Farciennes een val
ouders gekomen, om zich meer en van een hoogte van 7 meter. Hij
meer bewust te worden, dat de werd onmiddellijk naar het zie-
technische schoolvorming, noch kenhuis overgebracht.
zijn bestaan vormden: het christe
lijk geloof en de Europese bescha
ving en kuituur. Daarin alleen, ln
zijn geestelijke idealen, zal het de
innerlijke kracht putten om ook
zijn aardse en stoffelijke onafhan
kelijkheid en welvaart te bewa
ren!
Spreker handelt vervolgens over
de binnenlandse toestanden en
klaagt in dit verband het uitblijven
aan der wetten die de repressie en
haar gevolgen moeten opruimen.
Ten slotte roept hij de bedevaar -
drs op tot eenhied en samenwer
king.
Geestdriftig, zoals dit alleen te
Kaaskerke kan geschieden, werd
dan door de bedevaarders De
Vlaamse Leeuw» gezongen.
ONVERANTWOORDELIJKEN
AAN HET WERK
Wij wezen reeds op de herrie
verwekt bij het begin der plechtig
heid. Het was een georganiseerd
opzet, waardoor op bepaalde ogen
blikken geroep en herrie ontstond
en weer stil gelegd werd, telkens
door fluitsignaal.
Zij die de bedevaarttucht niet in
acht namen tijdens de plechtigheid,
schrokken e1' ook niet voor terug
na de bedevaart de personaliteiten
te komen lastig vallen en met hun
amnestie-opschriften tot bij het
met bloemen versierde kruis door
te dringen. Door de rijkswacht die
tussenbeide kwam, konden de beto
gers op afstand gehouden worden,
niet zonder dat deze met stenen
naar de rijkswachters wieipen en
dat met stoelen en banken ge
dreigd werd.
Door leden van het Bedevaart
comité werd aangedrongen cpdat
de rijkswacht zich zou terugtrek
ken.
Een regenvlaag deed eveneens
het 200-tal sterk groepje verminde-
Zie vervolg hiernevens 3UF-
(Vervolg van 1* blad)
«Wij hebben zes ridders voorbij
[zien gaan
Zij voerden geen staatsie, geen
[hogen waan,
Zij hadden slechts grauwe ka-
[poten aan.»
Bloemmotieven, met de initialen
der IJzerhelden, werden tot bij het
Kruis gedragen door B.J.B.-meisjes
en dit was dan ook de inzet tot
bloemen- en vlaggenhulde.
Prof. Fransen namens het Bede
vaartcomité, de aanwezige Minis
ters namens de Regering, talloze
verenigingen, gemeenten en afge
vaardigden legden bloemenkransen
neer, waarna de vlaggen aanrukten
om de heerlijke kleurensymphonie
te vervolledigen.
Terwijl de voorzegger de wek
roep voordroeg tot heropbouw van
de IJzertoren, een wekroep gericht
tot al de Vlaamse provincies, wer
den de provincievlaggen aan de
masten gehesen.
EEN VRIJ VLAANDEREN
IN EEN VRIJ BELGIE
De wind hield de vlaggen strak
gespannen en over de kleurenschit
tering goot de zon een overdadig
licht. Het zingen van Groeninge
klonk- als eeri apotheose; Dit was
het ogenblik waarop Prof. Fransen
het slotwoord richtte tot de bede
vaarders.
De Voorzitter van het Bedevaart
comité onderzocht in zijn toespraak
de houding van Vlaanderen tegen
over de meer en meer actuele in
ternationale vraagstukken als Euro
pese gemeenschap en Benelux en
wees in verband hiermede naar de
woorden van de Paus:
«Wil het verenigd Europa luk
ken, dan heeft het de bevestiging
en de verdediging van de geeste
lijke waarden na te streven die
weleer de basis en de steun van
Ten jare 1927 kwam een sprook
jesprinses van uit het Hoge Noor
den naar België om de Prins van
haar liefde te huwen. De naam
van die Prinses was Astrid. Toen
werd even de sluier opgelicht van
het mooie fjordenland dat Zweden
heet en, tot vóór 500 jaar, een in
tegraal Rooms - Katholiek gebied
was dat Heiligen voortbracht en
een toonbeeld was voor gans kris-
telijk Europa.
Thans is datzelfde Zweden een
stevige burcht van het protestan
tisme. Op een bevolking van 7 mil-
lioen inwoners zijn er amper 18
duizend katholieken, over 15 paro
chies verdeeld met 46 priesters.
Zweden is, heden ten dage, wel
licht méér dan eender welk ander
land ter wereld, een opnieuw te
ontginnen terrein, want: geen en
kel katholiek college, geen enkel
klooster, alleen drie lagere scho
len met hoogstens een honderdtal
leerlingen.
Er moet, van meet af aan, her
begonnen worden. Vooraf met
voortreffelijke lagere scholen waar
reine kinderen een katholieke op
voeding beschoren wordt en
als God het wil.het vertrekpunt
zal worden van hét nieuwe, het
Roomse Zweden.
De Zweedse geestelijkheid heeft
besloten, in het schone Gothem-
burg, in herinnering aan onze ge
liefde Koningin Astrid, een lagere
school te bouwen, de KONINGIN
ASTRID-SCHOOL genaamd. Kan
het iemand verwonderen dat er
op óns beroep wordt gedaan en
dat van ons wordt gevraagd op
dat we die stichting zouden mo
gelijk maken door een daad, hoe
klein ook, ter vrome en onverge
telijke gedachtenis van haar die
niet aarzelde tot de Katholieke
Kerk toe te treden om voor ons
land een katholieke Koningin te
zijn? Wie zal weigeren zijn steun
te verlenen?
Zweden: het sprookjesland in
het Hoge Noorden, waar tiental
len kerken thans omgevormd
in protestantse tempels voor
een oeroud, onvervalst Rooms ver
leden getuigen! Op dit ogenblik is
de Zweedse Staatskerk een zin
kend schip geworden, waar de
stuurlui alle eenheid en onderlinge
samenwerking missen. Wellicht
was het ogenblik nooit zo gunstig
om een poging te wagen die vér
strekkende gevolgen kan hebben.
De Koningin Astrld-School
moet oprijzen en dit zal voor een
deel óns werk zijn. Z. H. Exc. Mgr
De Smedt verlangt dat de gelovi
gen dit werk zeer edelmoedig zou
den steunen.
Niet één katholiek ln dit lage
land, die zich bewust is van zijn
verantwoordelijkheid, kan aarzelen
ora zijn penning, hoe gering ook,
te storten op postrekening 7813.46
WERK VAN DE KONINGIN
ASTRID-SCHOOL Deken Boone
straat 6,Brussel IV, of op num
mer 332101, Secretariaat der Mis
siewerken, Kastanjeboomstraat 16,
Brugge.
Zweden moet weer Rooms wor
den. Vlaanderen zal de stoot ge
ven!
Koopt uw gedroomde mantel in het vóórseizoen
Profiteert van de verminderde prijzen, J
voor U een besparing van duizenden franken. j
Overgrote keus ln mantels en jaquetten, vossen, enz...
PARIJSE EN AMERIKAANSE MODELLEN.
DEGELIJKE SNIT EN AFWERKING.
Alle herstellingen en i
veranderingen. i
Vraag onze katalogus. i
Gratis bewaring.
GEMAK VAN BE- I
TALING. Deze aan-
kondlglng geelt recht 1
op terugbetaling van
e 1 s k o s t e n en ge
schenk bij aankoop
vanaf 1.000 frank.
Magazijnen dagelijks
open, ook Zondag
en Feestdagen.
De fabriek ls te be-
reiken met de auto- i
buslijn K o r t r 1J k-
Tielt tot Meule-
beke (Koelvoet), de
betonbaan volgen.
Gevraagd deposltarls- 1
sen kunnende waar- J
borg geven.
BIJHUIZEN TE:
i ASSERROEK: Mej. Ballegeer, Wantestraat, 128. j
BOEZINGE: Mej. Hollynck, Dorpstraat, 39.
BLANKENBERGE: Mad. Waes Langestraat, 79. 1
DIKSMUIDE: Mr Desmet, Vaartstraat, 60.
S DUBZELE: Mr Denecker, Nieuwstraat, 6.
I' KORTEMARK: Mr Delos Victor, Kerkstraat, 10.
i MENEN: Mevr. Coucke, Wahisstraat, 149
t PASSENDALE: Mr Kindt, Molenstraat, 21.
POELKAPELLE: Mevr. Vandéputte, Nieuwplaats, 15.
RUMBEKE: Mevr. Vermander, Plaats 88, «De Vier Seizoenen».
tl STADEN: Mej. Nouwynck, Statiestraat, 28.
p WERVIK: Mr Demyttenaere, De Gouden Pluim Nieuwstr. 23. J
(4137) j
CMMWWWWWWWWWWMMWWWWWWWWWWWWWIMMMMMMMMMMMMMMMMMte.
DAN
EN
Het «SPECIAAL» PROTECTOR-voeder voorkomt en stopt buikloop,
DE MOLENS VAN DEINZE TE DEINZE
geeygent aan het eaplttel en de kercke
die hij gefondeert heeft te Sit.hleu, dat
nu de stadt van St Omaers is.
Van het Sint-Omaarsput.Je bleef alleen
nog de herinnering over in De Put, een
wijk gelegen achter de kerk. Vroeger
werd aldaar 't water van 't putje gewijd,
ten gerieve van mens en vee, en huis en
stal. Dit treffende gebruik (jammer!)
ging vèrloren. Maar we hopen dat zé
t'Alverlngem die grote Sint Omaar nog
in ere houden.
Ook Poperinge is met. zijn geschiedenis
verbonden aan de gedachtenis vaii Sint
Omaars. In het degelijk boekle over de
Poperlngse Keurefeêste (inhuldiging Bur
gemeester Deschodt) verhalen Fiers en
Debevere (bi. 16)
Een nakomelinge van Wallius en Ble-
glnda, Gérentrude, huwde, zo 't, schijnt,
Walbrecht, Graaf van Arques-bij Sithlu
(Sint, Omaars). Deze, van zijn paard ge
vallen, en genezen in de St. Pleter-en-
Paulus-abdij te Sithlu, waér tóen St Ber-
tinus abt was, gaf zijn grondgebied van
Poperinge aan die abdij, later St, Bert.l-
nusabdij geheten. Deze gift. geschiedde
rond 666. Zeker Is dat Abt Adelaard, die
Sint Bertinusabdij bestuurde van 844 tot
859 in de lijst, die hij opmaakte van de
bezittingen van de abdij, de Purpuringha
Villa vermeldde.
Enkele monniken werden Uit de abdij
naar Poperinge gezonden en bouwden
naast de villa of het landgoed ook een
ceila of kapel.
Sint Bertinus stierf in 709, werd kort.
daarop heilig verklaard, en de eerste
kerk van Poperinge, welke door hem ont
stond, werd hem vanzelfsprekend toege
wijd. Zij bevond zich op dezelfde plaats
als de huidige Slnt-Sertinuskêrk,
We hebben dus tot plicht Sint Aumeer
nader te leren kennen. Daarom vertellen
we u zijn schone levensgang in een vol
gende 'bijdrage.
F. R. BOSCHVOGEL.
Dezer dagen heb ik weer enkele uren
vrede en soelaas gezocht over de Veurne-
Ambachtse binnenwegen. Oogst gescho
ren, winter geboren! Ge voelt het aan
I dat klare licht, dat het naar de herfst
begint te rieken. De oude kasselrij van
Veurne en ommeland ligt daar zo goed
en gelukkig als een stuk eeuwigheid.
Want wie de intiemste wegen zoekt kan
nog onbegrensd en onverstoord genieten
van een eeuwenoud landschap. Ik dacht
aan mijn vriend kunstschilder Joz. Van
Belleghem, die ongeveer dertig jaar dit
landschap tekent en schildert. Ik heb
leren te begrijpen dat zulk werk hem
zeer gelukkig kan maken. Want hij heeft
de ziel van dit land met zijn ogen en
met zijn hart geproefd, en, omdat hij een
kunstenaar is bij de genade Gods, heeft
hij hot gevonden om ons die ziel van
het eeuwenoude Veurne-Ambacht te le
ren smaken uit zijn open en klare schil
derijen.
Die ziel gaat niet alleen schuil in een
spel van lijnen en kleuren, ze leeft ook
in felle herinneringen. En wie een beetje
met de geschiedenis van het Westland
bekend is, weet dat dit landschap enkele
zeer eigenaardige historische facetten
vertoont. Daar ls de vorming van kreek
en polder, het groeien van de land- en
veeculturen, daar is de kloeke sociale
standing van de -polderboer, de kerel,
daar is het kerstendom dat traag maar
staag het diepgewortelde heldendom ver
drong en name gaf aan een groot getal
parochiën of -kerke en -kapelle, die er
bij de vleet te vinden zijn; daar is held
haftigheid van Sporkin en Zannekin, de
passiodevotie van eeuwen her te Veurne,
die in de Spaanse tijd Veurne tot het
Vlaamse Sevilla wijdde; daar is de or
kaan der ketterij en beeldenstormerij, die
van Belle, Poperinge over heel Westland
woedde met. dweepzieke hevigheid, die in
een even fanatische ketterjacht een jam-
I merlijke weergalm vond. Daarmee begon-
1 nen eeuwen van ramp voor dit land. Ge-
J slacht op geslacht beleefde de Invasie der
huurlingen, Spanjblen, malcontenten en
God weet wat al, een Invasie dié op de
voet gevolgd werd door de wilde troepen
van Pietje Kartorge, die de oude Polder
kwam schenden en scheuren, de Polder
met de Moeren, door de wijze en kracht
dadige Coberger, rijk en vruchtbaar ge
maakt.
Rampen, die dit land als door een mar
telglorie hebben verheerlijkt. Want daar
is de IJzer en de brandstreep van het
front.
Overal zitten thans geesten te zoeken
en te zamelen om al deze herinneringen
levende gestalte te geven. Onderwijzers,
priesters ook, zelfs boeren, die geestdrif
tig worden voor de heilige tradities van
dit land, hun land. In afgelegen gemeen
ten, stil en onbekend, zitten onderwijzers
te zoeken en hun best te doen om hun
jong volk iets van dit alles mede te ge
ven. Ze doen edel werk. Zoals alle school-
meesterswerk wordt het niet genoeg ge-
estimeerd. Maar ze werken ook niet voor
het zwoele oog der mensen.
Dit alles wilde ik eens zeggen als in
leiding bij het naderende feest van de
grote kerstenman uit het Westland, Sint
Omaar, een heilige, die een grote rol
heeft gespeeld in het godsdienstig en ker
kelijk leven van ons Westland. Benevens
de stad in Frans Vlaanderen, Saint. Omer,
een stad, die vroeger-eeuwa al zo Vlaams
was als leper en Poperinge, vinden we
de naam Omaar nog terug in verschil
lende vormen. Gezelle vermeldt: Audo-
maar (de oorspronkelijke naam Aldomar
werd verlatijnst tot Audomarus), Ode-
maer, Oudemaer, Oomaer, Omar, Auth,
Oomer, Othmer, enz.
Het moet niemand verwonderen dat
Sint Audomaar in vele plaatsen de pa
troon is of er ten minste vereerd wordt,
en dit vooral in het Westland, zijn jacht
gebied voor God. We vermeiden; Adin-
kerke, Alveringem, Beveren (IJzer), Bis-
segem, Booit.shocke, 's Heerwillemska-
pelle, Passendale, Vinkem, Westkerke.
Eêntje en een interessant! wil
ik er uitpikken: Alveringem, door Ge
zelle ook vermeld in zijn Duikalmanak:
S. Omaerspit. te Alveringhem
Malbrancq vertelt hoe St Omaar ijve
rig de afgodendienst bekampt in de
Streek van Veurne-Ambacht. Daar heeft
hij kennis gemaakt met de landheer
Adalfridus die woonde te Alveringem
(Adaifridusheim, Alfryngahem), dus een
HEM - dorp, zoals er vele zijn in Midden-
en Zuid - Westvlaanderen. Sint. Omaar
mocht bij deze landheer wonen zolang
hij wilde; dat was in 663. En daar ge
schiedt nu een wonder: «Adalfridus had-
de een klnt, drye maenden oudt; 't wel-
cke blent geboren was. St Omacr in
't huys tredende, seyde dat het kint geen
licht en hadde aen syne oogen, nademael
dat het berooft was van het, inwendigh
Jicht. Adalfridus bekende dat het. doop
sel nog niet ontvangen hadde, maer
seyde dat hij syne eomste daertoe ver
wachte. Den bisschop liet alle saecken
bereiden tot het doopsel en deed seggen
dat. het volck soude bidden.
Als de bisschop, het. doopsel bediende,
seyde: abr...sal... heeft het kint selvó
geseit: abr... endo als hy uitsprak de
sacramenteele woorden Ego te Captizo...
enz., heeft het kint syne oogen open ge-
daen ende omstaenders aensien. In cor-
ten t.yt wiert dese maere verspréyt door
geheel het lant van Vlaenderen... waèr
door dat er vele menschep christen ge
worden syn. Dit mirakel heeft geweest
den oorspronck van den grooten voort-
ganck der christelieke religie in Veurne-
ambacht. Alsoo het dan de manier was
dat men alle nieuwe christenen In openc
plaetsen doopte buiten de kereken, in ri
vieren ofte grachten, wiert den sone van
Adalfridus gedoopt in eencn grooten put
die men sien mach tot Alveringhem- ende
noch hedendaegs genaemt St Omaersput.
Adalfridus dit mirakel stonde geschieden
in syn kint wiert geheel ontsteken met
den yver van den dienst Godts. Door de
liefde die hy droech tot deseil bisschop,
heeft hy hem gegeven syn erfdom van
Adaifridusheim met al synen aenhanck
tot, behoude syner kercke met nog eenlge
andere plaetsen als syne landen gelegen
in Lampcrnisse, Steenkercke in Saltana-
wa, dat is Zoutenaye ende in andore
plaetsen deser casselrie.
Alle die goederen heeft St Omaer toe-
Volgens inlichtingen, die herkom
stig zijn van het Oost-Duitse Mi
nisterie von Volksgezondheid, wer
den ln Oost-Duitsland 1.750 geval-
J&n van poliomyelitis vastgesteld.
40 personen zün overleden.