HET ARRONDISSEMENT.
2c*e Jaergang.
Zaterdag 4en September 1858.
No 541.
Eene zoo hevige als regtveerdige ver-
ontweerdiging is uit de herten van al de
inwoners van Yperen opgestegen legen
het ypersche Progrès. Men wist dat het
een slecht, een zedeloos dagblad was, het
welk Godsdienst, Kerk en hare dienaers
gedurig aenrandt, en zyn vermaek neemt
in al de leugens by een te vergaderen die
andere bladen van zyne soort uilspouwen
tegen al wat den katholyken Godsdienst
aengaet; maer men kon toch niet peizen
dat zyne godeloosheid zoo verre ging, tot
zelfs heiligschendende lasteringen uit te
braken tegen hetgene de katholyke herten
der Yperlingen met diepen eerbied om
ringen.
Men kent de omstandigheden van den
brand van den 25 Oogst; terwyl dat de
moedige pompiers, onder het wys beleid
hunner oversten, alle poogingen aenwend-
den om de schrikkelyke gevolgen die met
akelige onrust gedurende vier uren te
vreezen waren, zyn gebeden gestort ge
weest om door de voorspraek van O. L. V.
van Thuyne de behoudenis onzer schoone
kerk alsook deze van helleven der mannen
die zich met zoo veel iever aen gevaren
blootstelden, te bekomen.
Wanneer dan de brand was gebluscht
en de kerk bewaerd, zonder dat er eenig
ongeluk te betreuren was, is er vastgesteld
geweest, den vrydag opvolgende eene pleg-
tige mis van dankbaerheid te zingen, tot
dewelke een groote toeloop van gelovigen
gesneld is.
De godeloosheid is in woede geraekt! Zy
heeft in het Progrès tegen O. L. V. van
Thuyne de patroners onzer stad, spot en
laslertael uitgebraekt, erger dan ooit de
mond der ketters, der joden zelfs heeft
uilgespouwen. Zulke misdadige handel-
wys is eenpariglyk geschandvlekt en ge
brandmerkt geworden, en voortaen zal de
naem van Progrès by iedereen hetzelve
be.teekenen als godeloosheid en godslaste
ring.
lletgene niet min aenstootelyk is en
levens de algemeene verontweerdiging
opwekt, is dat het Progrèsonze treffelyke,
kloekmoedige en brave Pompiers wilt doen
aenzien als of zy zoo godeloos waren als
het zelf is, als of zy aen zyne spotternijen
en lasteringen deelagtig waren!! Foei! Wilt
gy Progrès, uws gelyken vinden? gy weet
maer al te wel waer zy zynga na de logien
der francmacons! daer met uwe moortel
broeders zult gy om ter meest konnen God,
zyne 11. Moeder en zyne Heiligen lasteren
en verinaledyden! maer nader niet tot onze
burgery, tot onze deugdzame pompiers,
die niet, gelyk gy, God en zyne Kerk ver
loochend hebben! bevlek hun niet door
uwen lasterlael! maer weet dat zy door
bun gezond verstand alleen wei begrypen
dat het beste wat zy ten uwen opzigte
konnen doen, is, u uit ter herten te ver-
foeijen en u te laten verzinken in den
schandvollen modderpoel waerin gy u
zei ven geworpen hebt!
DE PABTYEN IN BELGENLAND.
Wy hebben in ons vorig nummer gezegd
dat de Unie tusschen de bewarende o(
katholyke party en de liberale of doctrinaire
party, byna ongeschonden gebleven van
1830 lol 1840, het eerste lydslip uilmaekt
van onze onafhankelyke nationaliteit, het
tydslip der Konslitulionele en Vaderlands
minnende Unie.
In het tiveede tydslip vqn 1840 tot na de
nationale feesten van den 21e° july 1856,
op den welken de 25le verjaerdag der
inhulding van koning Leopold I is gevierd
geweest, bleef die Unie maer beslaen in al
de groote kwestien in dewelke eigenllyk
onz^inwendige en uitwendige politiek
gelegen is; voor het overige, de partyen tot
dan toe vereenigd, zyn uil een gescheiden
om elkander te hestryden, ten einde in de
kiezingen den polilieken voorrang te beko
men, aen het roer des lands te geraken of
het zelve te behouden. Dit was immers te
voorzien de Unie die maer ten groolen
deele bestond uit reden dat er gemeene
vyanden, zoo wel binnen als buiten het
land, te bevechten en teoverwinnen waren,
moest natuerlyk verkrenkt zyn in 1840,
wanneer alles in ons land op kloeken voet
ingerigt en onze nationaliteit in 1839 door
de mogendheden erkend zynde, er geene
noch inwendige noch uitwendige vyandelyke
partyen meer overbleven.
In dit tweede lydstip dan, was er alleen-
lyk worsteling om te zien welke van beide
de konstitutionele partyen zou den politie
leen voorrang bekomen; inderdaed de
worsteling bestond, somwylen hevig en
vurig, bezonderlyk in de kiezingen, om de
hoofden van de katholyke of deze der doc
trinaire party beurtelings aen het Slaels-
roer te brengen of te behouden; maer als
men den samenhang wel inziet der politieke
die door de verschillende ministerien
gevolgd is geweest, uitgenomen een zeker
verschil in 't geen betracht wierd en eenige
mislukte poogingen van reactie, moet men
bekennen dat al de achtereenvolgende
ministerien bezield zyn geweest door den
geest van eene mindere of meerdere
gematigheid, en dat de liberale en katho
lyke ministers in al dekwestien betrekkelyk
de grondstelsels beter overeenkwamen dan
zy hetzelve zeiden of door de gazelten
hunner party deden gelooven. Dit is zoo
waer dat in de feesten van den 21" july
1856, beide de partijen zich even regtzin-
niglyk scbaerden rond den koninglyken
troon en met eenpare stem verklaerden,
dat sedert vyf en twingtig jaren onzer
onafhankelyke nationaliteit, de Stadspoli
tiek altyd voorziglig, gematigd en vader-
landsch geweest was, dat de Grondwet was
ongeschonden gebleven, dat Belgie in voor
spoed had geleefd en dat de Koning nooit
in het minste aen zyne beloften was onge
trouw geweest. Die eenparige verklaring
door al dehoogeambtenaren uitgesproken,
door den Koning bevestigd in het bywezen
der afgezanten van al de Europeesche
mogendheden, was zekerlyk zoo wel de
kragligste als de plegtigste logenstraffing
van al 't geen tegen de katholyken opge-
haeld was geweest, om de politieke driften
aen te hitsen en onder het volk de oneenig-
heid te brengen.
'T is uit dien hoofde, 't is omdat sedert
1840 tot den 21" july 1856, ter uitzon
dering der korte beheersching van de
ISieuwe politiek in 1847, men altyd
geëindigd heeft met overeen te komen in
al de grondige kwestien, dat dit tweede
tydstip met regt mag genoemd worden
het tydstip van overeenkomst en transactie.
Gedurende die twee eerste tydslippen,
het eene van Unie het ander van transactie,
bestond er geene demokralieke en radikale
party. Er waren wel eenige demokraten,
maer zy waren niet vereenigd noch in
party gevormd. Zelfs de HH. Gendebien en
Castiau, in wie by ons de demokralieke
opinie was vertegenwoordigd, hebben ge
voeld dat er voor hunne denkwyze geene
kans was van voortdurend en bloeijend
beslaen in ons konstitutionneel en Euro-
peesch Belgenland. Gendebien gaf zyn ont
slag in de Kamers, zoohaest wy in 1839,
ingevolge het vredetraktael van dat jaer,
door de groote mogendheden erkend wier
den als een nieuw konstitutionneel koningryk
uitmakende; Castiau gaf zyn ontslag in
1848, toen wanneer de twee koningsgezinde
partijen zich opentlyk de hand gaven, ten
einde Troon en Konstitutie te verdedigen
tegen de aenvallen der demokratie, die
gansch Europa met puinhoopen bedreigde
te overdekken.
De demokratieke party bestaet ze nu
hedendaegs? Hoe heeft zy onder ons haer
bestaen kunnen vinden en bewaren? welke
zyn hare inzigten? wat staet er te doen aen
onze twee koningsgezinde pariyen om zich
tegen de demokratieke party te verzetten?
In onze volgende nummers zullen wy
deze aenbelangende vragen oplossen.
DE POLITIE TE LANDE.
De staet der politie te lande beantwoordt
niet aen de gedurig aengroeijende nood-
zakelykheid; dit is eene waerheid die alle
man welke met regtcn zin en genoegzame
GAZETTE VAN YPEREN
Dit blad verschyut den Zaterdag
van iedere week.
Prys van iuschryviiig by jaer
Voor de stadFr. 4"°°»
Voor de provinciën. Fr. 4*^o.
De Jaergang begint met den ien
September.
EN VAN
GODSDIENST EN VADERLAND.
BEKENDMAKINGEN
zeventien centiemen den drukregel
BlievenBekendmakingen en Geld
moeten aen den uitgever Vrcichtvry
toegezonden worden.
De bekendmakingen moeten den
Donderdag, toegezonden worden.
it.