BERICHT.
M. Joris Lorand,
M. Ernest Nolf,
M. Joris Lorand,
Hoogeschool
Uitbreiding
VOORDRACHTEN.
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en
het Arrondissement.
Politieke
De Electriciteit en
eenige harer toe
passingen,
Donderdag, 9n November 1905.
5 centiemen.
Eerste jaar. NTrs 51-52.
WliRVICK,
YPER,
Leergang van M. P iérard,
Welke is de beste
der drie partijen
Volksbedriegers.
Wat de liberalen gedaan
hebben voor den landbouw
Grootsche liberale
betooging te Korlrijk.
Eendracht maakt Macht. Verschijnende des Mo,.derdes.
Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor DEN buiten: Een jaar, Fr. 3-00.
Voob STAD Een jaar, Fr. 3-50.
Men handelt bij overeenkomst.
Den IS November aan
staande zullen in het arrondis
sement de volgende voordrachten
plaats hebben
«MUZIEKKRING»,
ten 3 ure stipt.
Sprekers
liberale volksvertegenwoordiger
voor Aarlen-Virton, zal het
woord nemen in 't Fransch.
liberale Volksvertegenwoordiger
voor Yper, zal het woord ne
men in 'tVlaamsch.
zaal der OUD-POMPIERS,
ten 8 ure 's avonds.
Spreker
liberale volksvertegenwoordiger
voor Aarlen-Virton.
Leeraar bij de Polytechnische School
der Hoogeschool van Brussel
IN 6 LESSEN
MET LIOHTT E EKEN ING EN
1« Les Zomlag- 13 Novem
ber 1005, ten 15 ure, Zaal der
BeursGattonstraat.
Die vraag werd ons wel eens gesteld
in de dagen van partijtegenspoed En
er werd ons dan gezegd Het libe
ralisme is een verouderde politieke
ïüacht, zonder programma zonder
ideaal, zich steunende op het laat
maar gaan.
Degenen welke die vraag opwier
pen, hemelden dan ofwel de wonder-
gaven der klerikale partij of wel de
heilzame maatschappelijke strekking
van het socialism m de wolken op.
Een en ander verzekerden de samen
leving tot haar toppunt van volmaking
en geluk te brengen.
Noch klerikalen noch socialisten
zullen de wereld verbeteren. Beide
Men schrijft in hij den Liigever, bixïmidestraat, nr §3, te Yper. De aankondigingen van
s^ansc i ielgië en t buitenland evenals de Notariale en Kechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureeie van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c den drukregel.
Reklamen 25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
bezitten, 't iswaar, idealen, de hemel
hiernamaals of het paradijs op aarde,
maar iiet zijn vruchten eener zieke
lijke verbeelding die slechts vat heb
ben op lichigeloovige lieden.
Indien morgen bet kollectivism tot
de wezenlijkheid moest behooren, zou
de maatschappij feitelijk lot de-leen
heerschappij leruggekered zijn De
Staat zou alleen'als heer en gebieder
over allen beschikken. Meester over
geheel de voortbrengst, eenige en on
betwistbare verdeeler van den arbeid
zijnde, zou hij natuurlijk ook met de
vrijheid van eiken burger naar wille
keur omspringen
Persoonlijk handelen, eigen initia
tief, elke edele poging lot opvoeding,
zouden niet meergelden Iedereen kon
zich dan bij de rol van staatsbediende
of liever slaaf van hel gouvernement
neerleggen en, in dit nieuwfmodisch
huishouden, zou het bedrijvig leven,
thans door den strijd om het'bestaan
verwekt, verlamd worden tot den
neerdrukkenden eentoonigen slenter
der adminislraliewereld.
Wel bedankt voor zulk vooruit
zicht
Het klerikaiism op zijne beurt is de
gevaarlijkste vijand der moderne in
stellingen. Het vertegenwoordigt de
alleenheerschappij,der kerk Zijnezen-
ding, zijn reden van bestaan, zijn
programma, waar en wanneer het
ook zij, liggen in het versterken van
de macht der katholieke kerk, in het
uitbreiden van haren werkkring en
haren invloed, in het overmeesteren
tót haar voordeel, en door middelen
welke verschillen naar gelangdeplaats
en omstandigheden, van de werktui
gen der openbare macht
Het klerikalisme blijft, door de af
wisselingen van tegenspoed en over
winningen heen in alle landen en in
alle lijden hetzelfde. Waar de Kerk
heerscht als meësteres, strijdt het
voor het behoud harer prerogatieven,
legen de rechten van het volk in,
Tusschen die twee uiterste par
tijen, vervult het liberalism de rol
van bewaarder en verdediger onzer
vrijheden en onzer maatschappelijke
economische grondslagen. Het be
strijdt elke poging die, onder welken
vorm ook, voor doel heeft de rechten
van den individu len bate van pries
ter- of staatsgezag te verminderen of
te verminken Met zorg waakt bel
over de politieke en filosofische vrij
heden welke het voorgeslacht ten
koste van zooveel opofferingen heelt
nagelaten.
En al onderging de liberale partij
in de laatste jaren een scherpe crisis,
neemt die omstandigheid iets af van
de waardigheid en de hooge beteeke-
nis harer taak Zij die hare macht
put uit de vrije bespreking, die geen
ander wapens bezit dan de rede en de
verlichting der geesten, kan zich een
oogenblik getroffen gevoelen onder
den stormloop van nieuwe ideën
haar verheven doel echter blijft onge
schonden vrijheid en vooruitgang
Daarom behoudt de liberale partij
haar onwankelbaar vertrouwen in de
toekomst. De sombere dagen begin
nen voor haar ook reeds merkelijk op
te klaren want het volk begrijpt, dat
al de heerlijke dingen die men het
voor oogen toovert, toch maar klcni
rijke zeepbellen zijn.
Van tijd lot lijd komt nog in de
eenc of andere klerikale gazet de be
wering voor. dat het laatste liberaal
ministerie het zuurgewonnen geld
vandebelastingenscbuldigen verkwist
te aan de nullelooze schoolpaleizen.
Deze bewering maakte deel van den
lasterveldtochl door de klerikale pers
van gansch het land ondernomen op
bevel van de bisschoppen en op de
kosten van de met miljoenen opge
propte diocesane kassen.
Zelfs het geld, dat door de geloo-
vigen gegeven was, voor zielmissen of
liefdadige werken te steunen, werd
door de geestelijke overheid aan dezen
schandelijken lasterveldtochl besteed,
zooals het door den heer procureur
generaal werd vastgesteld, zonder dat
het door do advokaten van bisschop
Dumont, van bisschop de Rosseaux of
van kanunnik Uernard kon geloo
chend worden.
Dezelfde klerikale partij, die het
zoo euvel opnam omdat de liberalen
de werkerskinderen van stad en bui
ten in behoorlijke, goed verlichte en
verluchte schoollokalen hun onderwijs
willen doen geven, diezelfde klerikale
partij heeft sedert een-en-lwintig ja
ren miljoenen en nog miljoenen ver
kwist om gevangenissen en gendar-
merieën op te richten.
De goede bezorging van vagebon
den, dieven en moordenaars ligt de
klerikale partij nauwer ter harte dan
de verzorging van onze werkmans
kinderen.
Ondanks al hun geblaf tegen de
nultelooze schoolverkwistingeu, on
danks het afschaffen van honderden
gemeentescholen en hel broodrooven
van honderden onderwijzers en on
derwijzeressen, kinderen van brave
werklieden en kleine burgers die zich
groote opofferingen getroost hadden,
ondanks de ontreddering van het ofFi-
ciëcl onderwijs in 't algemeen, geeft
de klerikale regeering op het budjet
van onderwijs zooveel uit als de libe
rale regeering, maar het grootste ge
deelte van (Ie centen der belasting
schuldigen dienen eigenlijk meer om
do schatrijke kloosters te bevoordee-
ligen dan om aan de volkskinderen
een ernstig en degelijk onderwijs te
bezorgen.
De kreet Weg met de school-
verkwistingen was al zoo valsch als
de roep
Geen man, geen cent, geen ka
non meer
De klerikalen hebben het legercon-
tingent vermeerderd. De zoogenaam-
krijgs of oorlogskosten bedragen te-
tegenwoo dig vijf en-twintig miljoen
per jaar meer dan ten tijde der libe
ralen.
Ziedaar het klerikaal volksbedrog
in zijne volleen walgelijke naaktheid.
Boffen en foppen is het ordewoord
bij de klerikale partij. 0nz9 groote
ministers gingen den landbouw redden,
dat is een liedj van vader zagemans
dat sedert een-en twintig jaren duurt,
maar wij zien weinig of niets aanko
men, tenzij de fameuze boerenbonden
die enkel het voordeel hebben de mi
nisters en opperbazen hunne zakken
te vullen.
Maar hebben de liberalen dan nooit
iets voor den landbouw gedaan Laat
eens zien, en ge zult straks overtuigd
zij n dat de merken en daden der liberalen
luider spreken dan de klerikale beloften
voor het bedriegen van den boer.
Wie- heeft de landbouwtentoonstel
lingen van vee en vruchten ingericht
die de stallen verbeterd en nieuwe
graanzaden hebben doen gebruiken
De liberalen.
Wie heeft de wateringeu ingericht?
De liberalen.
Wie heeft het wetboek op het bosch-
bestier gemaakt Nog al de liberalen.
De liberalen hebben puik vee en
nieuwe gewassen uit den vreemde
doen komen, om den landbouwvooruit-
gang te begunstigen, wat de heerlijk
ste uitslagen teweegbracht.
Het zijn de liberalen die de octrooien
hebben afgeschaft, wat voor gevolg
had dat de lasten van twee millioen
verminderden en dat de gemeenten in
het bezit kwamen van een fonds dat
jaarlijks vele millioenen leverde en in
vele plaatsen de abonnementsrollen
afschafte
Wie heeft de barriererechten afge
schaft De liberalen.
Waren het de liberalen ook niet die
de belastingen op het zout afschaften,
ten voordeele van landbouw en nijver
heid en van al de huisgezinnen
Klerikale schreeuwers, maakt zoo
veel lawijt niet. Haddet gij gedurende
uwe eeu-en-twmtig jarige regeering
ten minste zooveel gedaan voor den
landbouw, als de liberalen, dan moch-
tet gij boffen en stoffen....
Zondag 29 October 11. had te Kor-
trij k een grootsch liberaal feest plaats,
ter gelegeuheid van de overhandiging
der vlag aan de Jonge Liberale Wacht.
Een ontzaglijk getal betoogers, eenige
duiz inden, namen er déél aan.
Meer dan honderd vreemde liberale
maatschappijen, waaronder er een vijf
tigtal met muziek aan 't hoofd, zijn in
den voormiddag aan de spoorweghalle
afgestapt, Tusschen deze stippen wij
aan de Liberale Vereenigingen en Jon
ge Wachten van Antwerpen, Brussel,
Gent, Thielt, Charleroi. Edingen, Gos-
selies, Manage, Seneffe, Doornijk, Le-
deberg, Gentbrugge, Deinze Gee-
raardsbergen, Oudenaarde, Ronse,
Meenen, Yper, Blaukenberghe, Brug
ge, Diksmuide, Roeselaere, Oostende,
Moeskroen, enz.
Ze ven wij ken van Antwerpen zijn ver
tegenwoordigd door afdeelingen harer
Liberale Jonge Wachten, en talrijk
zijn de leden van Help U Zelve hier
tegenwoordig.
Uit Thienen bemerken wij den sche
pen M. Donny, aan 't hoofd van de af
gevaardigden der Liberale Vereeniging,
de heeren Noël en Lesuisse, voorzitter
en ondervoorzitter van den wakkeren
Volksbond uit Blankenberghe, den
heer Willems, voorzitter der Liberale
Associatie en Carlos Declerck, schepen
der stad uit Roeselaere, de heeren
Deiaere en de Brouckere uit Berchem,
in Vlaanderen, den heer Burgemeester
De Koek uit Meenen, den heer Hol
levoet uit Moeskroen, den heer De
smet uit Gent, de heeren volksver
tegenwoordigers Devigue en Meche
lynck uit Brussel, de heeren Buyl en
Deveze, mitsgaders verscheidene Hoofd
mannen van de liberale t Ligue de
DE WEERCAL
X
X