Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 24" Oogst 1905.
5 centiemen.
Eerste jaar. N1' 4 i
HERZIENING
KIEZERSLIJSTEN.
De Kamers in verlof.
Valsche minnaars
der landbouwers.
Eendracht maakt Macht.
1 erschijnemte tien ondedags
Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten: Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fi3-50
Men handelt bij overeenkomst.
Van den 1" Juli tot den 31" Augusti
aanstaande wordt er door het Schepen-
collegie overgegaan tot de herziening
der kiezerslijsten voor de Earners, de
Provincie en de Gemeente.
Deze lijsten zullen dienen
tot de belangrijke wetgeven
de kiezing-en van ÏOOO.
Het is dus de plicht onzer vrienden
na te zien oi'zij op de lijsten voorko
men met het getal stemmen waaraan
zij recht hebben.
Wij noodigen ze dringend uit allen
misslag kenbaar te maken ten bureele
der Liberale Associatie, Seminarie-
straat.
Ziehier de voorwaarden vereischt
om op de lijsten te komen die van
krachte zullen zijn den 1" Mei 1906
Art. 1. Om kiezer te zijn voor de
Kamers en de Provincie moet men
a) Belg zijn vaa geboorte of de
groote inburgering bekomen hebben
om gemeentekiezer te zijn is de gewo
ne inburgering voldoende
Ten volle vijfentwintig jaren
oud zijn, als kiezer voor de Kamer van
volksvertegenwoordigers en ten volle
dertig jaren oud zijn als kiezer voor
den Senaat, Provincie en Gemeente
c) Woonachtig zijn in dezelfde ge
meente sedert ten minste één jaar voor
bet kiezerscbap voor de Kamers en de
Provincie en sedert drie jaren voor de
Gemeente.
Art. IV. Eene biig-evoeg-tle
stem wordt toegekend aan den kie
zer die ten volle vijf-en-dertig jaren
oud is, getrouwd, of indien hij wedu
wenaar is, wettelijke afstammelingen
hebbende, die ten minste 5 frank per-
sonneele belastingen betaald ten voor-
deele van den Staat voor bet kiezer
schap voor de Kamera en de Provincie
en ten minste 15 frauk voor het kiezer
schap voor de Gemeente.
Art. V. Kene Dijg-e-
voeg-de stem wordt toegekend
aan den kiezer betzij eigenaar sedert
ten minste één jaar, van onroerende
goederen, een kadastraal inkomen
hebbende van ten minste 48 frank
betzij bezitter, sedert twee jaren, van
eene inschrijving op bet Groot-Boek
der openbare schuld of van een boekje
van Belgische rent der algemeene
spaar- en lijfrentkas van ten minste
100 fr. rente.
T nv e e bijgevoegd»;
Stemmen worden toegekend aan
den gemeentekiezer indien bet kadas
traal ïukomeu van ten-minste 150fr. is.
Art. VI. Twee l>ij<>•»;-
voegde stemmen worden
toegekend aan den gemeentekiezer die
Z1ch in een der volgende gevallen be
vindt
o) Drager zijn van een der diploma's,
titels en getuigschriften opgesomd in
artikel 17
b) Een der openbare ambten vervul
len of vervuld hebben een der toe
standen bekleeden of bekleed hebben,
een der ambten uitoefenen of uitge-
eefend hebben bepaald bij artikel 19
gedurende den voorgeschreven tijd.
is
Men schrijft in bij den Uitgever, biximidestraat, nr 33, te Yper. Üe aankondigingen van
gansch België en 'i buitenland evenals de Nolariale en Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordi vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Uijnsdag middag vrij en onderieekend toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c den drukregel.
Reklamen 25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
!*e plicht van alle liberaal
van zich te abonueeren
aa" De Weergalm
De Kamer van volksvertegenwoor
digers is in verlof; weldra zal de Se
naat haar voorbeeld volgen, en hel
ziltingsjaar 1904-1905 zal gesloten
worden verklaard. Dit zitujdsvak zal
negen maanden en half hebben ge
duurd. Dat is vrij lang, doch desniet
tegenstaande is hel zittingsjaar niet
zeer voordeelig voor het land geweest.
in den loop van den zittijd is niet
anders te vermelden dan de wet op de
Zondagrust, welke aanleiding heeft
gegeven tot zeer lange, zeer verwarde
debatten, om uit te loopen op een wet
die veel belangen benadeelt zonder
iemand te bevredigen en die binnen
een niet te ver verwijderd tijdvak zeer
zeker zal moeten gewijzigd worden.
Behalve deze wet is er zoowal niets
uitgericht.
De regeenng had veel beloofd doch
heeft geen woord gehouden.
Verleden jaar had zij plechtig aan
gekondigd, dat het jubeljaar moets
gekenmerkt worden
uil wetgevend
oogpunt door beteekenisvolle fei
len. Al de belangrijke wetten, die
werden aangekondigd, zijn op hun
gemak in de kartons blijven liggen.
iiel vorige jaar had de minister van
binneniandschezaken, totslaving van
zijn crediet-^anvrage voor do viering
der jubelfeesten, zelfs met hoogdra
vendheid aangekondigd, dat op het
programma zou voorkomen de plech
tige inwijding der kolenmijnen, in
Limburg ontdekt. Doch om tot deze
inhuldiging ie kunnen overgaan was
er een wet noodig, die de eigendoms
kwestie regelde alsook hel exploita
tierecht dezer mijnen. De wet werd
beloofd, herhaaldelijk aangekondigd,
maar de Kamer en het land zijn om
den tuin geleid worden, zij zijn gelijk
zuster Anna ze hebben gewacht
doch hebben niets zien komen.
Naar aanleiding van de wet op de
mijnen is er, gedurende de laatste
parlementaire werkzaamheden, een
incident voorgekomen, dat mededee-
ling verdient.
hen dagorde de regeering uitnoo-
digende, geen mijnconcessies te ver-
leenen in Limburg, werd aangeno
men niettegenstaande de oppositie
van den minister van nijverheid en
arbeid, M. Francolte. Er waren niet
meer dan vier afgevaardigden der
rechterzijde tegenwoordig een de
zer, M. Gielen, heeft zich onthouden.
Wel is waar had men aan de linker
zijde slechts twaalf leden, doch dal
was voldoende om de stemming door
te drijven, daar de leden der rechter
zijde zelfs niet talrijk genoeg waren
om een hoofdelijke stemming te ei-
rchen, waaruit vastgesteld had kun
nen worden, dat de Kamer niet meer
in voldoend aantal was.
De begrooling van binnenlandsche
zaken, de belangrijkste van alle, ver
mits zij bevat hel openbaar onderwijs,
werd zonde bespreking aangenomen.
De regeering was niet gesteld op de
discussie van dat hoofdstuk. Zij vrees-
dede zeergerechtvaardigde aanvallen
van welke minister de Trooz het voor
werp zou zijn geweest. Om tot haar
doel te geraken had de regeering de
begrooling der binnen!andschp zaken
vastgesteld aan het slot der dagorde.
Het schouwspel van deze laatste zit-
tingen. zegt een clcricaal blad, werd
nooit gezien, hoewel de dagen die het
zirmigsjaar sluiten steeds aanleiding
geven tot allerlei dolzinnigheden.
Zoo werd de begrooting van justitie
behandeld en aangenomen in vijftig
minuten en die van binnenlandsche
zaken in twee-en-dertig, liet is een
record i
De wanorde van de regeering was
zoodanig, dat men zelfs niet had op
gemerkt den onregelmatigen toestand
in welken men geraakt was.
Linde Juni stemde men, om de
administratie in staal te stellen gere
geld te blijven loopen tijdens de va-
derlandsche feesten, een voorioopig
twaalfde deel op de begrootingen die
in achterstel zijn onder dezelve die
van spoorwegen en justitie. Daaruit
vloeit voort, dat er den 3D' Juli geen
credieten meer waren, en men zou
alle treinen hebben moeten doen stil
staan, allegevangenen hebben moeten
ontslaan en de administratie van het
rechtswezen opschotsen, de recht
banken zijn trouwens in vacantie.
Ln daar onze wetgevers zeer ver
langend waren dit voorbeeld te vol
gen, hebben ze zich zooveel mogelijk
gehaast en met volle stoom de overige
begrootingen aangenomen.
Dë onvruchtbaarheid van hel par
lement heelt tieonpartijdigstegeesten
getroffen, het schijnt onbetwistbaar
dat ons parlementair stelsel in verval
is.
Len der oorzaken, waarop gewezen
is om dezen toestand te verklaren, is
hel misbruik der interpelialiën. De
interpellatie, die uitzondering moest
zijn, is regel geworden. Dat is juist,
doch men vergeet dat de interpella
te een gevolg zijn van de aanslagen
die van alle zij Jen en ongestraft plaats
hebben tegen de gewetensvrijheid en
tegen de onafhankelijkheid der bur
gerlijke macht Üe interpellatie is het
eenigst tniddel dat den liberalen over
blijft, zoo niet om recht te bekomen,
toch minst genomen om de openbare
meening te wijzen op de machlsover-
sehrijdingen van het clericalisme.
Even waar is het dat men aldus aan
het einde van een zittmg-.perk staat
voor eene overladen dagorde en den
toestand uitgelokt dien ik hierboven
heb geschetst.
Om den verloren tijd in te halen
heett de Kamer de herneming harer
werkzaamheden vastgesteld op 18 Ok
tober, aldus met meer dan een maand
de olficieële heropening vooruilloo-
pend, die den grondwet vaststelt op
den tweeden Dinsdag van November.
Dit buitengewone zittingslijdperk
zaF uitsluitend gewijd zijn aan het
buitengewoon wetsontwerp betrek
kelijk de haven en militaire werken
van Antwerpen.
Men weet dat de discussie over dit
belangrijk ontwerp werd verdaagd
onder voorwendsel de afgevaardigden
instaat lestellen hetmet vrucht te be-
studeeren. Rondweg gezegd geloof ik
daar niets van. Ik weiger te gelooven
dat de afgevaardigden gedurende de
vacantie hun rust en jachlgenoegens
zullen opofferen om zich te wijden
aan diepgaande studiën over den loop
van stroomen, de voordeelen of go-
varen van de groote doorsnede der
Schelde.
Neen, onze kamerleden zullen in
Oktober terugkomen, wellicht goed
uitgerust, doch ze hebben voorts gee-
ne enkele juiste of wetenschappelijke
meening omtrent het ontwerp meer
opgedaan Alleen de staatkundige re
denen dienen hen tot richtsnoer.
Deze beslommeringen zijn des te
grooter naarmate de datum der ver
kiezingen nadert. Zou men hen geen
onrecht laten wedervaren door te be
weren dat overdenking en rust noodig
zijn voor hen wier voornaamste argu
ment bestaat in het zeggen en herha
len, niettegenstaande de proteslaliëo
van regeerings en koningswege, dat
het ontwerp noodwendig moet leiden
tot een vermeerdering van het effec
tief en dienlengevolgen van belastin
gen
Zou men hen geen onrecht laten
wedervaren door te zeggen dat rust
en nadenken noodig zijn voor hen,
die, gedurende gansch hun leven, zich
anti-militaristen Lot het uiterste heb
ben genoemd en beweerden dat ze
nimmer een cent. een man noch een
kanon meer zouden stemmen
Zoowel dezen als genen zullen hun
ne stellingen blijven innemen, wal
niet beletten zal, dat, naar mijn be
scheiden meening, het wetsontwerp
met een zeer zwakke meerderheid zai
wo:den aangenomen, doch aangeno
men zal het niettemin worden
Binnen twee maanden zal men kun
nen zeggenof ik een slecht profeet
geweest ben. X. X X.
De regeering en hare klerikale meer
derheid komen eens te meer te bewij
zen welke gevoelens zij ten aanzien der
landbouwers koesteren. Lenige libera
len en socialisten hadden in de Kamers
een wetsontwerp neergelegd strekken
de om de landbouwers te vergoeden,
die schade geleden hebben door de
menigvuldige onweders van dezen zo
mer.
De vraag was in alle geval gegrond
dit werd zelfs erkend door klerikalen.
De rampen hebben vele brave en vlij
tige boeren zooniet ten ondergebracht
in alle geval groote verliezen berok
kend.
M. Nölf is onder ander een der eer
ste geweest die aan minister de Smet
de Naeyer schadevergoeding eischte
voor de geteisterde boeren van West-
Vlaanderen, doch de minister wilde
van niets hooreu. Daarenboven, de boe-
renvrienden Colaert en Van Merris,
deden nog niet eens de moeite om M.
Nolf iu zijne gegronde en gemeende
vraag te ondersteunen.
Slechts eene enkele sectie der Kamer
heeft het wetsontwerp aangenomen.
In de andere sectiën werd het door de
klerikalen verworpen.
Schande Duizendmaal schande
En men korne niet voor den dag met
de bewering dat er geene voorgaanden
bestaan. De voorgaanden zijn tamelijk
talrijk: in 1852, in 1853, in 1855, in
1859, onder het liberaal bestuur van
Frère-ürban, en in 1890 en 91 onder
Beernaert, werden hulpgelden ver
leend aan de ongelukkige boeren die in
dezelfde omstandigheden schade gele
den hadden.
Waarom kan M. de Smet de Naeyer
niet doen wat de liberale minister Frè-
re-Orban vroeger gedaan heeft
EERGALM
DER
V.