COiïipgnsaüêhas
oer Kriste» Patroons m ui.-tii.
Krediet en middsiisiaisd
Eens vreeseiijKs ramp treil na Brüscne Luch uaart
os nieutue pensions!
M
WEEKBLAD 35 CENTIEMEN
Notarieel-, Annoncen- en Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken.
Telefoon Nr 9. Uitgever SANSEN - VANNESTE, Poperinghe. Postcheck Nr 15.570.
Uiaar* is de eenvoud
nu gevaren
Onze Ooi*lógsseheide
Maurice LÏSSA,!*
WITTE CHRYSANTHEMEN
Hen keet* op 'n uueg
TENTOONSTELLING
MISSIEWERKEN
Politiek OVet*zieht
DE ONTROOMER
MELOTTE
Gnt roomer a MELOTTE, N. V.
Remicourt
2V JAAR. N' 41.
Abonnementsprijs
per Jaar:
Andere landen: 40 fr.
Congo:
35 fr.
Frankrijk: 35 fr.
(per ppst)
In 't Land: 18 fr
In Stad: 17 fr.
TARIEF
Kleine Berichten:
1 fr. per reek;
minimumprijs per
inlassching4 fr.
FDPEB2H6BEKUB
Postabonnentcn in Belgie die van woonst
veranderen, moeten dit aangeven in 't post-
bureel dat hun bedient, en niet aan ons.
Wie inlichtingen begeert over aankondi
gingen, wordt verzocht een postzegel voor
antwoord bij zijn schrijven te voegen.
Alle annoncen zijn
vooraf te betalen
en moeten tegen den
Donderdag noen
Ingezonden worden.
Kleine beriehten
tegen den
Vrijdag noen.
TARIEF
Notarieele
Verkoopingen:
90 cent.
per gewone regeL
Annoncen
Prijzen op aanvraag.
Uit een heel ernstige lezing over liefde
en verliefdheid vernemen we, dat de man
voornamelijk in de vrouw aantrekkelijk
vindt: de lieve eenvoud.
Veel meisjes schijnen dit niet te weten of
liever denken er heelemaal anders over.
Want juist om te behagen nemen ze hun
toevlucht tot allerlei kunstmiddelen, die met
dien hooggeroemden eenvoud niets te maken
hebben.
Zelfs zij die de frischheid der jeugd nog
bezitten, willen de natuurlijke kleuren ver
anderen en hanteeren gestadig poeierkwast
en lippenstift.
Ze mogen er nu mooier of leelijker door
worden, bloeiender of geniepiger uitzien, al
les om 't even, maar schrijft de mode nu
eenmaal poeierkwast en lippenstift voor,
dan moet er ook gekwasten gestift
worden
O lieve, aantrekkelijke eenvoud waar zit
gij verscholen?
Heb ik niet een werkwijze hooren aan
prijzen om oogwimpers te doen krullen naar
den eisch der allerfijnste esthethiek? Het
schijnt dat moeder natuur op 't stuk van
wimperkrullen nogal vergeetachtig is, maar
de uitvinder van het procédé prijst het noch
tans aan als overweldigend op het hart van
't sterke geslacht. Sint Job kent zijn volk en
die handelsman kent de behaagziekte van
veel jonge damen en hij exploiteerd die
zwakheid geducht.
De indruk welke de fijne opgesierde jonge
damen op de mannen maken is niet altijd
zooals ze wel wenschen.
Zoo was er een moeder, die wenschte haar
jongen te zien huwen. Ze bracht hem in
gezelschappen, waar hij volgens haar mee
ning gemakkelijk een meisje naar zijn
hart zou vinden. Jeugd en glans en praal
waren er genoeg. En nochtans vond deze
jonge man, die ernstig aangelegd was en
geschikt om een vrouwtje gelukkig te maken,
daar zijn gading niet. Hij kon bij deze jonge
meisjes geen enkele aanwijzing vinden, die
hem kon doen hopen voor later op een rus
tig, eenvoudig huiselijk leven.
Het is best mogelijk dat verscheidene van
deze meisjes ernstiger waren dan zij er uit
zagen, 't is te zeggen, dat zij om de mode te
volgen er meer uitzagen als flirtvlinders en
klatergoudsche poppen, dan als huwbare
dochters. In den grond waren er wellicht de
gelijke meisjes bij, maar hun uiterlijk had
den jongen man doen terugschrikken om er
mee het leven in te gaan.
Het staat vast dat vele mannen er dezelf
de opinies op na hoüdeft, al praten zij er
ook wel eens luchthartig anders over. Maar
als 't er op aankomt beschouwen velen toch
als hun ideaal het eenvoudige, huiselijke
meisje, dat in haar huiskring goed en be
hulpzaam is tegenover huisgenooten. Zij
verwachten dat deze goede dochter een goede
echtgenoote wezen zal?
Is zulks niet verstandig geredeneerd? Voor
zeker, en de eenvoudigste redeneering is
steeds de beste. Immers geeft dit goed, be
hulpzaam meisje, juist de waarborgen, welke
voor een toekomende huisvrouw mogen ge
steld worden.
Aan de benaming huisvrouw had een in
tellectueel en ontvoogd meisje een hekel.
Dat zij intellectueel en ontvoogd was, ver
klaarde zij zelf... dus valt er niet aan te
twijfelen. Zij vond dat de naam huisvrouw
zoo sterk denken doet aan keuken en af-
wasch en anderen rommel.
Zulk Intellectueel meisje moet vast onge
huwd blijven, want met zulke begrippen
gaat zij in 't huwelijk een aardig boeltje te
gemoet.
Wat de man nog hoog waardeert in het
meisje is: reinheid in levenswandel. Zelfs is
dit het geval voor mannen, die voor hen zelf
niet altijd zoo nauwgezet waren.
Sommigen hebben daarop geantwoord: de
vrouw heeft evenveel recht als de man, en
neemt deze het wat losder dan mag ZIJ ook
zoo doen.
Dat is dunkt mij, niet het rechte ant
woord.
Maar wel dit: de vrouw mag eischen dat
de man even nauwgezet weze als zij zelve.
Mogen wij nog even wijzen op het diep
gaande verschil dat er bestaat tusschen
liefde en verliefdheid.
We zouden misschien doen glimlachen hier
en daar wilden we de schoonheid en verhe
venheid der ware liefde beschrijven. Men
zegt tegenwoordig al spoedigO dat is
goed voor een roman!
En toch vraagt de liefde nog steeds offers.
Verliefdheid echter is meer een zelfzuch
tig gedoe, dat meer zint op pret en genot,
maar dat niet meer daar is als er ware offers
te brengen zijn.
Reinheid en eenvoud gaan dikwijls sa
men. Worden zij al meer en meer zeldzaam?
Het wordt beweerd, maar vast en zeker is
het dat zij nog steeds gewaardeerd worden.
Hoe zeldzamer parels hoe grooter waarde.
Eenvoud in levenswijze wil daarom niet
zeggen: verwerping van goeden smaak. In
tegendeel
Pralerij gaat gepaard met wansmaak en
het laatste modesnufje, le dernier cri», is
tiog geen waarborg van goeden smaak.
ELZA WOLF.
Gebruikt Chicorei WYPELIER-TAFFIN
't is de beste.
Maatschappij zonder winstgevend doel
Garenmarkt, 17, Brugge.
Het zal wellicht niet onbekend zijn dat
door de wet van 4 September 11. betreflende
de veralgemeening van de gezinsvergoedin
gen, alle werkgevers binnen afzienbaren tijd
zullen verplicht zijn zich aan te sluiten bij
eene Compensatiekas.
Onze Vereeniging, die sinds 1926 aan hare
meer dan 200 leden volledige voldoening
heeft verschaft, gesticht door en in de Chris-
tene Middenstandsorganisatie, staat voor
iedereen open en is de eenige waar alle
Hhristene Patroons thuis hooren.
Wij durven verhopen dat Gij het als een
Wicht zult aanzien U tot ons te wenden om
h met de wet in regel te stellen. Alle moge-
jóke inlichtingen zijn op het Secretariaat te
Het staat dus vast beslist dat met 31 De
cember 1930 alle plaatselijke rechtbanken
van oorlogschade met bijgevoegde diensten
van herbeleg, landvereffening, enz. zullen
worden afgeschaft en naar Brussel overge
bracht.
Waarom werd deze maatregel zoo plots
genomen, en moet zoo brutaal weg alles
ineens verdwijnen?
Waarom wil men van af 1 Januari 1931
de geteisterden verplichten te onderhande
len met Staatskommissarissen uit Brussel,
die maar niets van de frontstreek afweten,
en zelf al eens niet weten dat Meessen en
Pïoegsteer't b. v. in de' frontlijnen zijn ge
legen?
Waarom wil men de geteisterden dwingen
hunne bewijsstukken van herbeleg naar
Brussel op te sturen, om ze daar te laten
beoordeelen door beambten, die maar eens
't verschil niet kennen b. v. tusschen een
jumelle (landbouwwerktuig) en jumelles
(verrekijker)?
Waarom wil men de ongelukkige achter
blijvers blootstellen hunne herbeleggings-
vergoeding te zien onttrekken, volgens de
grillen van een of ander Brusselsch Staats-
kommissaris, die van ginder uit zal oordeelen
dat de geteisterde eene aanvraag indiende
al of niet ontvanglijk van wederbeleg?
Waarom
Omdat zekere heeren van het Middenbe-
heer, om zich een pluimpje op de hoed te
steken, reeds sinds maanden den Minister
hadden beloofd, dat met einde 1930 alle
plaatselijke tribunalen overbodig zouden zijn
en alles in Brussel zou kunnen geregeld
worden.
Doch laat ons hopen dat de Heer Minister
er zal kunnen op aangewezen worden welke
de ware toestand is der zaken; en dat be
trouwbare en bevoegde mannen, zooals onze
volksvertegenwoordigers en senators en alle
intellectueelen die zich met het werk der
geteisterden belastten, hem zullen kunnen
overtuigen, dat nog steeds hier in Yper een
lokale Dienst moet blijven. Dat de dienst
worde ingekrimpt, tot daar, doch hij weze
degelijk op voet gesteld, met aan het hoofd
een man die in beide talen, en vooral in
't Viaamsch gemakkelijk met de geteisterde
kan onderhandelen, en niet het minst met
den kleinen man. Niets belet dat beide dien
sten: Staatskommissariaat en Herbeleg wor
den samen gevoegd, doch op voorwaarde dat
er een voldoende personeel weze om de
duizende zaken die overblijven spoedig door
te drijven.
Heer Minister, naar Brussel gaan willen
de Vlaamsche geteisterden niet; en door
Brussel rechtstreeks hunne zaken laten be
slechten, evenmin; daarom ook rekenen zij
op U, dat nu toch ook hunne rechten niét
zullen gekrenkt worden. Velen staan reeds
vijandig tegenover de regeering om deswille
van zekere wantoestanden; geen olie op
het vuur a. U. b. E.
De nieuwe pensioenwet komt met 1 Janua
ri 1931 in toepassing, ten minste voor de
tegenwoordige pensioengerechtigden, alsme
de voor de ouderlingen van 65 jaar en méér
die gestort hebben naar de bepalingen der
wet van 10-12-24, maar die geen pensioen
konden bekomen omdat hunne inkomsten nog
te hoog waren. (De nieuwe stortingen ko
men eerst in toepassing op 1 Juli 1931).
Bijna de algemeenheid der tegenwoordige
pensioengerechtigden zal vanaf het volgend
jaar volledig pensioen ontvangen, hetzij
3200 fr., of 800 fr. per trimester voor man en
vrouw, en 2100 fr. voor den alleenwonende
(ongehuwde of weduwnaar)
Zelfs zij die óud genoeg zijn maar geen
pensioen konden ontvangen omdat hun in
komen te hoog was, zullen ook, op zeldzame
uitzonderingen na, vanaf 't volgend jaar vol
ledig pensioen ontvangen.
Waar de man 65 jaar is en de vrouw nog
niet, wordt ook volledig pensioen voor beiden
uitgekeerd. Waar de vrouw voor den man
65 jaar oud wordt en gestort heeft, krijgt zij
1600 fr. tot wanneer de man zijn 65' jaar
bereikt. Beroepsinkomsten komt niet meer
in aanmerking. En beroepsinkomen voor de
werklieden is hun loon. Voor de kleine land
bouwers is beroepsinkomen de opbrengst van
hun akkergrond en van hun veeteelt. Dat
telt niet meer mêe. Voor de kleine hande
laars en neringdoeners is hun beroepsinko
men, de opbrengst van hun handel. Dat ook
wordt niet meer meegerekend voor 't vast
stellen van hun pensioen. Zoo spreekt de
nieuwe wet.
Zij die nog niet hebben gestort, kunnen zich
nog in regel stellen mits kleine stortingen te
doen in de Pensioenkas, dit naar de wet
van 22 April 1930. Maar die stortingen moe
ten gedaan worden vóór hunne aanvraag
van het pensioen.
KAMER
VOOR AMBACHTEN EN NERINGEN
Het kredietvraagstuk is voor den Midden
stand steeds een hangende kwestie geweest,
die maar moeilijk een oplossing kon beko
men zoolang die oplossing moest komen van
de financiewereld.
Middenstanders die kleine kredieten noo-
dig hebben, geraken doorgaans moeilijk be
diend. De gewone financiebanken achten die
verrichtingen te weinig belangrijk en winst
gevend, en wanneer ze die kredieten toe
staan zal het doorgaans ook maar aan zeer
zware voorwaarden zijn.
Het valt niet te loochenen dat deze hou
ding der gewone handelsbanken steeds een
groot hinder geweest is voor de bestendi
ging, de versteviging en de uitbreiding der
kleine en der middelmatige handels- en
nijverheidszaken.
Nu werd er van Regeeringswege, door de
wet van 11 Mei 1929, een belangrijke stap
gedaan die deze kwestie ten voordeele der
Middenstanders zal helpen oplossen. Door
die wet werd immers een bedrag van 50 mil-
lioen ter beschikking gesteld om, in gunstige
voorwaarden, krediet aan Middenstanders te
verleenen.
De Hoofdkas voor het Klein Beroepskre
diet werd te dien einde te Brussel gesticht,
en om de gelden van de Regeering in het
bereik der Middenstanders te stellen, moet
er per Provincie een Gewestelijke Beroeps-
kredietkas gesticht worden.
Er zal gepoogd worden die kas voor West-
Vlaanderen te stichten, en met het oog op
die stichting wenden wij ons tot alle Mid-
I denstanders, van welke politieke overtuiging
ook, om hen aan te zetten, de stichting van
die kas mogelijk te maken, met nl. te onder
schrijven in het maatschappelijk kapitaal.
De maatschappij zal gesticht worden in
den vorm eener samenwerkende vennoot
schap. De aandeelen zullen van 100 fr. zijn,
waarop 10 te storten.
Is het van belang dat Middenstanders op
het kapitaal inschrijven
Ja, bepaald zeker, want hier staan wij voor
een organisme dat als opdracht heeft de
Middenstanders gemakkelijk en in gunstige
voorwaarden beroepskrediet te verleenen,
zocdat de moeilijkheden waarvan hooier
spraak, hier nu terdege kunnen opgelost
worden.
Die gewestelijke kas zou als een zelfstan
dig organisme staan, en bijna als tusschen-
persoon de kredietaanvragers in betrekking
stellen met de Hoofdkas die de aanvragen al
of niet toestaat. De gewestelijke kas heeft
weliswaar een zekere verantwoordelijkheid af
te dragen, d~ch die is beperkt tot het bedrag
van haar c :rschreven kapitaal.
Waarschijnlijk zal de kas voor West-
Vlaanderen haar zetel te Brugge hebben,
doch het is te voorzien dat in alle belang
rijke centra, agentschappen zullen moeten
opgericht worden, zoodat de Middenstanders
van de gansche provincie, gemakkelijk haar
diensten zullen kunnen inroepen. Deze dien
sten zullen in gunstige voorwaarden toege
staan worden, daar de kredieten gemiddeld
aan 5 alles inbegrepen, zullen aangere
kend worden.
Een belangrijke vraag is te weten welk
risico de onderteekenaars op zich nemen.
Welnu daarop kunnen we kordaat antwoor
den, dat alle risico bijna uitgesloten is, daar
de gewestelijke kas enkel onder controol der
Hoofdkas kan werken, die alléén maar kan
bestaan, als de gewestelijke kassen financieel
gezond blijven.
Ons besluit is dan ook: Middenstanders
wordt aandeelhouders van het West-
Vlaamsch Beroepskrediet. Het gaat hier
om een ernstig middenstandsbelang dat
door de solidariteit van de Middenstanders
zelf, een degelijke oplossing kan bekomen.
De Staat stelt 50 millioen ter beschikking
der Middenstanders, aan hen nu te toonen
dat ze deze belangstelling der wetgevers
waardeeren en practisch weten te benutti
gen.
Inlichtingen kunnen steeds op het secre
tariaat der Kamer voor Ambachten en Ne
ringen, Zwarte Leertouwerstr,, 34, te Brugge,
gevraagd worden. De inschrijvingen moeten
op hetzelfde adres ingediend worden, ter
wijl de stortingen moeten geschieden op de
postcheckrekening dezer Kamer, Nr 249718.
Het woord is nu aan de Middenstanders,
om een waarlijk verdienstelijk werk ten
dienste der Middenstanders zelf, mogelijk
te maken.
{Sii -
BLOEMIST
Westouterstraat - Poperinghe
Laat weten dat hij een duizendtal prachtige
te koop heeft, in potten; te beginnen van
3 tot 15 bloemen per pot.
Alle dagen zichtbaar en verkrijgbaar aan
genadige prijzen.
Wij lezen in De Volksmacht
't Is Onaangenaam een Viaamsch Katho
liek weekblad te moeten... de waarheid zeg
gen. Maar 't moet! Verleden week lazen we
in zulk blad dat het maar jammer was dat
de Vlaamsche belangen den schijn willen
hebben vóór alle andere belangen te willen
gaan in ons land.
Zie, we zullen ons noch boos maken noch
dingen aanhalen die 't conflikt scherper kon
den maken; willen alleen een beschouwing
maken en een vraag stellen.
De vraag is: wat stelt onze confrater zoo
wel voor? Wat raadt hij aan? We denken
wij soms ook wel eens dat het doodjammer is,
dat wie zulke beschouwingen neêrschrijft,
gewoonlijk weinig over heeft om te helpen
de moeilijkheden uit den weg te ruimen; en
aan die negatieve politiek hebben we niets.
Wat wij zelf daaromtrent meenen is dees:
't Is niet van Zondag laatst dat we fiat la
zen, en zoo 't wel waar is dat de taalbelangen
geen zuiver katholiek belang zijn, dan moe
ten we toch bekennen:
1) Dat 't gaat om de belangen van een
volk dat katholiek denkt en gevoelt.
2) Dat het gaat om een zaak van recht en
rechtvaardigheid niet alleen van billijk
heid; en dus ieder katholiek in 't Vlaamsche,
land uit geest van rechtvaardigheid wel iets
voelen voor die zaak.
3) Vóór veertig jaar werd reeds dat argu
ment gebezigd. En hoe dikwijls werd een
militaire of financieele wet niet beschouwd
als zijnde wél een zaak van katholiek belang?
En hoe dikwijls moest om zulk belang...
he taalvraagstuk niet achteruit geschoven?
En had men zonder die verzuchtingen
i' dat het jammer is voor de algemeene ka
tholieke belangenhet vraagstuk vroeger
opgelost, dan zou het thans niet zoo scherp
voor ons staan.
En wacht men nu nog langer, dan.
1) Staat het over kort nog scherper.
2) Zal men de algemeene katholieke be
langen nog veel meer geschaad hebben.
Zou onze confrater daar niet mede In
stemmen?
Laten we niet den schijn hebben, om wille
van enkele lezers, of uit eigen meening
zelfs, te klagen... 't Is altijd over 't Viaamsch
laten we onzen besten wil erbij zetten om
voorgoed die twistvraag uit de baan te
schuiven.
Dat is positief werk, en doelmatig werk!
ZONDAG 19 OCTOBER - MISSIEZONDAG
der
in de
Feestzaal der Zusters Benedictinessen
van 9 tot 5 uur
Ingang vrij! Ingang vrij!
Al wie iets voor missiewerk gevoelt wordt
er verwacht.
NIEUWE VRIENDEN.
Het wordt stillekens aan een gewoonte bij
de Liberalen de hand te reiken aan de
Vlaamsche Nationalisten om de Katholieken
te bekampen.
Wij zouden daar geen erg in vinden, ware
het niet dat vele Liberalen van den duivel
schijnen gebeten te zijn wanneer zij een
Vlaming, Nationalist of niet, rieken.
De Liberalen van den Oost-Vlaamschen
Provincialen Raad stemden verleden jaar
samen met de VI. Nationalisten eene motie
vqn wantrouwen tegen de Katholieke Depu
tatie. Dat was eigenlijk een onwettige daad,
maar zoo nauw gaat het bij hen niet.
Op 27 Juni laatst verwierpen Liberalen,
VI. Nationalisten en Socialisten de credieten
welke de Katholieke Deputatie voorstelde.
Deze week gingen Liberalen en VI. Na
tionalisten voor de derde maal arm in arm,
alle goê dingen bestaan immers in drie, om
te beletten dat eene Katholieke Deputatie
zou gestemd worden.
Nu de Liberalen uit Oost-Vlaanderen op
den goeden weg zijn, wat zou hen beletten
met de Nationalisten en de Socialisten sa
men te spannen om het bestuur der Pro
vincie in handen te nemen?
Men zit in Oost-Vlaanderen in erge moei
lijkheden. Dat de Liberalen hunne anti-
vlaamsche gevoelens nog wat dieper in hun
nen zak steken en de zaak ware geklonken.
DE BELGISCHE BOERENBOND.
Mgr Luytgaerens heeft in een lijvig boek
deel van 264 bladzijden het verslag' laten
verschijnen van de werking van den Bel
gischen Boerenbond.
Het boek handelt over de werking van
den Boerenbond in gansch haar omvang.
In beknopten vorm werd dit verslag op
de algemeene vergadering van den Boeren
bond voorgedragen: te dier gelegenheid heb
ben wij daarvan in ons blad de meeste in
teressante gegevens meegedeeld.
Toch wijzen wij hier nog op enkele groote
cijfers: Einde 1929 telde de Boerenbond
128.788 leden, gegroepeerd in 1218 hoerengil
den.
Zijn Aan- en Verkoopvennootschap lever
de in 1929 aan zijn leden ongeveer 470.000
ton meststoffen, veevoeders, plantaardappe
len en andere waren, en verkocht, vooj re
kening van zijn leden, voor meer dan 180
millioen fr. hoeveproducten.
Het bedrag van de spaargelden toever
trouwd aan zijn Middenkredietkas steeg in
1929 tot 1.274 millioen frank; daarentegen
steeg het soldo van de uitstaande leeningen
met borgtocht in de plaatseelijke spaar- en
leenkassen tot omtrent 372.000.000 fr.
Zijn Verzekeringsmaatschappij telde einde
U>J ruim 170.000 polissen; het tótaal pre
mie cijfer liep op tot 38 millioen.
TWEE BENOEMINGEN.
Zooals het Staatsblad meldt zijn twee op
zieners der Belgische Muziekscholen benoemd
geworden, voor het Waalsch gedeelte van
't land heer Radoux, leeraar aan het Con
servatorium te Luik, en voor het Viaamsch
gedeelte van 't land, heer Emiel Hullebroeck,
leeraar aan het koninklijk Conservatorium
te Gent.
Zekere Brusselsche bladen hadden een
campagne gevoerd om de benoeming van
den heer Hullebroeck te verhinderen. De Re
geering heeft goed gedaan naar die twist-
stokerij niet te luisteren .De heer Hulle
broeck is ongetwijfeld een man van hooge
waarde in de zang- en muziekkunde en,
zooals De Standaard ook oordeelt, zal
de benoeming van een zwierig Viaamsch le
venwekker door het lied in het Vlaamsche
land, als een verheugende tijding worden
beschouwd
In het aanstellen van twee opzichters, ter
vervanging van één M. Paul Gilson
ligt tevens een feit van hooge beteekenis
besloten. Het duidt op een regeeringsrichting
welke uitgaat van het standpunt dat in
Vlaanderen het Viaamsch, en in Walenland
het Fransch ,de bestuurlijke taal dient te
jvezen.
met verlaagden melkbak
draaiende op eene spil
voorstaanders des vooruit gangs.
is de
M»HaBBBaSffiSgi£lBKBEaESBS!nH«gBHB£
ECONOMISCHE OPGANG.
In 1830 was Belgie, met zijn 3.785.000 in
woners, nog hoofdzakelijk landbouwend. Een
fabriek met 100 werklieden werd toen als
belangrijk beschouwd. Men arbeidde thuis.
In 1830 telde men voor gansch het land 350
stoommachines, bedragende te zamen 12.000
P. K. De acht tienden ervan werden benut
tigd in de koolmijnen. De haven van Ant
werpen ontving geen duizend schepen per
jaar. In de Beurs te Brussel werden een vijf
tiental waarden verhandeld, te Antwerpen
een veertigtal, meest vreemde Staatsfondsen.
Het bankbiljet was ten onzent om zeggens
onbekend. In 1902 telde men in Belgie reeds
19.000 machines met 720.000 P. K. zonder
spoorwegen en vaartuigen mede te rekenen.
In 1912 bereikte de Belgische kolenvoort-
brengst 26.933.300 ton, de geutproductie
4.096.000 ton. De landbouw die gedurende
een halve eeuw bijna uitsluitelijk aan graan
bouw deed, wijzigde zijn richting: nu heeft
veeteelt de bovenhand genomen. Volgens de
ZATERDAGAVOND WAS IIET ENGELSCH LUCHTSCHIP K. 101
NAAR INDIK VERTROKKEN
MAAR ZONDAGMORGEN VIEL HET TE PLETTER NABIJ BEAUVAIS
Van de 58 inzittenden, zijn er 50 levend verbrand, waaronder de minister van Luchtvaart.
De 8 anderen werden ernstig gewond
De R. 101 naar Britsch-Indie vertrokken.
Het Engelseh luchtschip R. 101is Za
terdag avond, om 19.36 uur, van Cardington
vertrokken met bestemming naar Karatsji.
Zondag morgen werd het bericht ontvan
gen dat het luchtschip R. 101 een defect
had opgeloopen en om 2.30 uur te pletter
was gevallen op eenige kilometers van Beau-
vais. Het luchtschip ontplofte en op de
58 personen die zich aan boord bevonden,
konden er enkel acht worden gered; al de
anderen werden levend verbrand. Zeven van
de acht geredden liepen alleen brandwon
den op en werden naar het hospitaal van
Beauvais gevoerd. Een achtste ligt in eene
kliniek.
Onder de dooden is ook de minister van
luchtvaart, M. Thompson, alsmede komman-
dant Scott, opperbevelhebber van het lucht
schip, en kommandant Hirwin, de tweede
bevelhebber, en Sir Sefton-Branker, maar
schalk, bestuurder van de handelsluchtvaart.
Het verhaal van het ongeval.
Het Britsche ministerie van luchtvaart
heeft de droeve mare bevestigd en er vol
gende bijzonderheden aan toegevoegd.
De bemanning bestond uit vijf onder
officieren en 43 manschappen, verder wa
ren er 9 passagiers aan boord. Het ministe
rie was met het luchtschip in verbinding
gebleven, en dit zond regelmatig alle tien
minuten berichten uit.
Om 1.50 u. meldde het dat het zich
2 km. ten Noorden van Beauvais bevond.
Vanaf dit' oogenblik kreeg men geen nieuws
meer van het luchtschip. Kort daarop ver
nam men dat het waarschijnlijk werd ge
hinderd door het kwade weer en op eene
zwakke hoogte vloog. En enkele stonden
nadien, is het luchtschip ten gronde geploft
boven een bosch ten Zuiden van Beauvais.
Het schoot in brand en ontplofte.
Eenige slachtoffers, die toch ernstig wa
ren gewond, konden uit het brandend wrak
worden gehaald en naar het hospitaal van
Beauvais gevoerd.
Van eene andere zijde vernemen wij dat
het juist 2 uur van den morgen was als de
inwoners van Beauvais uit hun slaap wer
den gewekt door het geronk van verschei
dene motoren. Aanstonds werden talrijke
ramen opengetrokken en de inwoners zagen
een luchtschip op, een .geringe hoogte en
dat uit de Bjchting van Abbeville scheen té
komen.
Ondanks den regen en den mist, teekende
de R. 101 verlicht door zijn roode en
groene lichten, zich helder op den hemel
af en scheen de richting naar Parijs te
kiezen.
Het toestel bleek in moeilijkheden te ver-
keeren. Eenige stonden nadien hoorde men
eene vreeselijke ontploffing en de inwoners
twijfelden er niet aan of eene vreeselijke
ramp had zich voorgedaan. Terzelvertijd
sloeg eene vreeselijke vlam op.
Ook de bewoners van Allonne, eene ge
meente gelegen op enkele kilometer van
Beauvais, op den weg naar Pontoise, liepen
dan aldoor de velden op het brandend lucht
schip toe. Doch uit oorzaak van de hevige
hitte konden zij het toestel niet naderen,
maar rond hen kwamen een aantal schim
men het waren de passagiers van de
R. 101 die voor de ramp den tijd hadden
gehad eruit te springen.
Alleman sliep aan boord.
Op het oogenblik dat de ramp zich voor
deed sliep alleman aan boord, uitgenomen
de schildwachten en de loods. Zoo vertelde
een der gewonden, ingenieur Loch, die won
den opliep aan de handen en den hals, maar
IflHBBBBHBBBHBBflflfflBBBBBBHBliBBBB
toch alle noodige aanduidingen omtrent de
ramp aan de toegesnelde overheden kon
geven. De motoren werkten regelmatig en
de inwoners van den omtrek hebben ongelijk
gehad te veronderstellen dat er iets haperde.
Het luchtschip bevond zich in volle tempeest
van regen en wind. Driemaal werd het naar
den grond geslagen, tot een hevige rukwind
het gansch te pletter sloeg. Dan heeft zich
de ontploffing voorgedaan.
De heer Loch duidde de plaats aan waar
zich minister Thompson en de andere per
sonaliteiten bevonden.
De R. 101 vormt nog slechts eene gansch
verwrongen, reusachtige massa; er slaan nog
vlammen uit op. De motoren schijnen half
in den grond gezonken. Een onbeschrijfe
lijke hoop allerhande voorwerpen bedekt den
grond. Er zijn stukken aluminium aange
bracht door de omwonenden, die 2 km. ver
der werden gevonden.
Het is een hondenweer; het regent dat het
giet. De inwoners van de omliggende ge
meenten komen naar de plaats des onheils
per auto, velo, rijtuig, paard, enz. Heel pelo
tons gendarmen zijn ter plaatse gezonden,
welke het luchtschip afzetten, om te belet
ten dat de menschen er stukken van mede
nemen als gedenkenissen.
Een der acht gekwetsten overleden.
M. Radcliffe, een der gewonden uit de
ramp van de R. 101 is dezen morgen om
4 uur in het hospitaal van Beauvais over
leden.
De toestand der zeven andere is bevre
digend.
De Belgische deelneming.
Koning Albert heeft- dadelijk aan den ko
ning van Engeland volgend telegram ge
stuurd
Wij zijn diep bewogen, de Koningin en
Ik, door de ramp die den R. 101 heeft ge
troffen. Wij nemen een levendig deel in den
rouw van Engeland. Onze innigste sympathie
voor de familiën van hen die zijn omgeko
men. (get.) Albert
Het grootste luchtschip der wereid.
Het luchtschip R. 101 was zooals wel
gekend is, van Dieselmotoren voorzien. Voor
luchtschepen worden deze aanzien als de
voortreffelijkste; nochtans meent men nu
dat' deze van hét verongelukte luchtschip te
zwaar waren en de stuwkracht veel geringer
dan deze welke aangeduid wanneer de plans
van de R. 101werden opgemaakt.
Een vreeselijk schouwspel.
Kommandant Sourin, bevelhebber der
gendarmerie van de Oise, die de eerste
ter plaatse kwam na het ongeval, heeft
verklaard dat hij, wat hij ook deed, er
maar niet in slaagde het luchtschip te
naderen.
Het wa s een vreeselijk schouwspel,
vertelde hij, Ik hoorde jammerklachten. De
vlammen sloegen uiterst hoog op. Op som
mige plaatsen was het een gloeiende haard
gelijk; ongetwijfeld daar waar zich de op
slagplaatsen der zware olie bevonden.
Officieel worden thans 46 dooden vermeld;
nog een gekwetste ligt op sterven. Over de
oorzaak der ramp, is men het niet eens en de
oorzaak zal men wellicht nooit met zeker
heid kunnen vaststellen.
De lijken werden met veel plechtigheid
naar Londen overgebracht waar hun een
nationale begrafenis verleend wordt. Er is
reeds spraak op de plaats der ramp, een ge-
denkteeken op te richten.
IBBBBBBBBSgEllSmBBBBBBBBBBBaBBS
statistieken van 1930 betreffende het inko
men in ons land, bedraagt het inkomen van
het verworven fortuin slechts 27 t. h. van
het totaal; de loonen 41 t. h. en het beroeps
inkomen 32 t. h. Belgie kan alleen leven door
zijn arbeid.
OP ZOEK!
Indien er iets is wat de socialisten aan
den heer Minister Heyman niet vergeven,
dan is het wel dat hij van het Parlement
de verwezenlijking van zijn programma over
maatschappelijke hervormingen heeft be
komen, waarvan de omvang den gewonen
klank der roode propaganda heeft verdoofd.
En nu zijn zij, sedert maanden, op zoek
naar één of anderen nieuwen eisch die bij
de kiezers zou vat hebben. Te vergeefs, ech
ter: de inbeelding van die heeren blijft on
vruchtbaar en zij vinden niets beters of niets
meer dan datgene wat de heer Héyman reeds
aan de werkende klas heeft bezorgd. Men
moet het bekennen, die toestand wordt ho
peloos en er moet, kost wat kost, iets nieuws
worden gevonden.
DE PARLEMENTAIRE ZITTIJD.
Eerlang zal het koninklijk besluit ver
schijnen waardoor de parlementair zittijd
1929-1930 gesloten wordt.
Het staat dus vast dat de Senaat in de
maand October geen zitting houden zal.
De Kamer zal heropend worden op 11 No
vember. Reeds zijn een drietal interpellaties
aangekondigd.
SCIIOONE HERVORMING.
Zonder te wachten op wettelijke verplich
tingen hebben HH. HH. de Bisschoppen van
Belgie een grooten stap vooruit gezet op den
weg van de vervlaamsching van het onder
wijs in Vlaanderen.
Vanaf dit jaar werd het middelbaar onder
wijs van den hoogeren graad vervlaamscht
in dezen zin dat alle vakken rechtstreeks in
de moedertaal onderwezen worden, behalve
eene uitzondering voor het latijn. Daarnevens
wordt de rechtstreeksche studie van het
fransch herzien en uitgebreid.
Aldus wordt een groot onrecht hersteld
tegenover onze vlaamsche kinderen komend
uit het lager onderwijs, ingericht naar de
voorschriften van den wetgever. Tot nu toe
werden al deze kinderen sterk benadeeld in
hunne studies, in alle opzichten, zoodanig
dat onze achteruitstelling een werkelijk ge
vaar geworden was voor de vorming van
onze viaamsch intellectueelen.
Volledig viaamsch onderwijs kan gepaard,
gaan met grondig aanleeren van het fransch.
Dat hebben wij hier herhaaldelijk voorge
houden en bewezen. Het doet ons genoegen
dat ook de geestelijke overheid tot dat inzicht
is gekomen. Het bevestigt daarbij het stand
punt dat wij reeds vroeger hebben verdedigd.
De vervlaamsching van het onderwijs kan
thans geleidelijk geschieden zonder wcttclij-
ken dwang. Overhaastige beslissingen of
halve maatregelen kunnen daarentegen al
leen nieuwe bitterheid en ontevredenheid
scheppen bij vriend en vijand.
DE TOESTAND IN SOVJET-RUSLAND.
In de Sovjet-staat bij uitmuntendheid,
Sovjet-Rusland, waar sommigen ons wen
schen te zien komen, heerscht nog altijd
bittere nood.
M. Vandervelde, de leider der Belgische
socialisten, op reis naar China, heeft een
persgesprek toegestaan aan Chineesche bui-
tenlandsche journalisten te Kharbin, waarin
hij heeft uiteengezet hoè het vroegere Rus
land onherkenbaar is geworden. Hij hing een
beeld op van de economische moeilijkheden
waarmede de Sovjets moeten afrekenen en
drong aan op den ernst van de huidige voe-
dingskrisis in Rusland. Niet alleen in de
dorpen en in de nijverheidsbekkens heerscht
deze krisis, maar ook te Moskou zelf bevindt
men zich in een moeilijken toestand.
DE CRISIS.
Wat de menschen voor het oogenblik het
meest bekommert is de crisis met haren na
sleep van werkloosheid. Ons land mag nog
in zekeren zin van geluk spreken, maar dat
belet niet dat in sommige nijverheden, b. v.
de textielnijverheid, de vermindering in de
voortbrengst gaat tot 38 Daarmede gaan
groote verliezen gepaard op de grondstoffen,
waarvan sommige de helft van hunne waar
de hebben verloren.
Voor de werklieden brengt de crisis werk
loosheid en de Winter staat aan de deur.
Sommige menschen spreken van eene lichte
herleving in zekere vakken. Het is mogelijk,
maar niettemin zou het getal werkloozen nog
stijgen, daar we juist nu de maanden krijgen
van de periodieke werkloosheis. De vooruit
zichten blijven dus somber, en de hemel zal
niet voorgoed opklaren zoolang eene zekere
vastheid niet teruggekeerd is op de wereld
markten. Intusschen v< teren zich de
vooruitziende werklieden tegen de werkloos
heid.
