HET NOTARIEEL EN NIJVERHEIDS
^r~7TÏÏXG
De J4i'Tiuje tvjken
voor Pope-Li
15 Centiemen
ABOMJffifflBTPfUJS per JAAR
Zondag 27" December 19 25
uonsissen
uüsevsrsm-meste, örüüuerii
Üe vervlaamsching tier
Gentsche Hoogeschool.
Een Ieelijke poets.
De Viaamsche leergangen te Leuven.
Generaal Richard is overleden.
De Leuvensche Boekerij.
Nog over het finantieel plan.
M. Jacquemotte.
Pelgrims te Rome.
^otjwbbss
kroostrijke gezinneji.
Amnestie
Zes dagen verlof.
PRIESTERWIJDING - PRIESTERNOOD
HULPMIDDELEN
0. L. VROUW VAM TROOST
Ie Vliiinerlinglie
VERWOESTE GEWESTEN 51. h. 1923
Speel- en Ziciitkaarten ten bureele dezer.
In Stad S fr In Belgie per post 9 fr. 50
Buitenland 15 fr,
<?0
TARIu DER PRIJZEN:
Biilemsn itëpRoopgen
O fr. 70 per regel
0 fr. 60 per regel
Eene lnlassching
2 en 3 Inlasschingen
I fr. 50 per regel 5 frank
HERHAALDE ANNONCEN
prijzen op aanvraag.
.lie annoncen zijn vooraf te betalen en moe'- 1
ien tegen den Donderdag avond ingezonden j
worden.Kleine berichten tegen den
Vrijdag noen
Gas'huisstraat, 15, Poperinghe
'Mor Postcbéck "5 57"
- -ja', 'k" wil u buut 'èveren, sprak de
groene.bdtikiert want 'k heb uitgestrekte
bosjschen aangekocht, maar gij moet mij
dan soldaten leveren, om de boomen uit te
rooien.
Dat kon schikken, immers waren er dan in
de loopgraven tenige, wat ze dan indésira-
bles noemden en ze zouden zoo maar seffens
een grepe in de rangen doen
Polke was dan drie en twintig jaar oud
't had zijn huis en zijn Vlaanderen en zijn
school waar het inetorikaner was ont-
loopcn, om oorlogssoldaat te worden ei
't was een puike soldaat, zoo voor zich zelf
als voor de anderen, want door zijn kranig
heid hield het hun moed op, verdreef hun
walg en opstand en hield ze af van de ver
beesting, maar Polke stond geboekt als
flamingant, dus, als indésirable.
Zonder ooit straffen op te loopen, enkel
om aanmerkingen, werd Polke op een «a-
middag met nog anderen uit de rangen ge
grepen en zonder tribunaal of veroordeeling
met die anderen opgesloten, om 's ander
daags op den trein gestopt en verre wegge
voerd te worden, verre-verre, naar de
b'oschstreken in 't Fransche, om er boomen
te vellen.
Dat uitrooien, dat was natuurlijk een
«zaakje» en zaakjes moeten opbrengen.
Met een man als mijnheer de bankier móest
dat opbrengen. Vooreerst raadpleegde hij
lieden van het vak en zoo wist hij hoeveel
werk een 'oeii huomvelder per dag kan
'afk'ggt n. Evenveel zouden de soldaten moe
ten serrichten en een daghuur ontvangen
van vijf en twintig centiemen En, ziet
ge, de matrakke zou 't overige regelen
's Avonds werd Polke ginder met de
anderen in een barakke gedouwen, die niet
méér sloot en dicht was dan een peper-
schudder door de spleten van dak en wan
den zagen ze de sterren pinkelen en daar
lagen ze te daveren in hun kapote die 's mor
gens vervrozen was dat ze stijf stond.
Eer het daglichite klonk het appelze
kregen elk een slukske zwaar brood, en,
voor drank, een soort schoteldoekuitwring-
sel en<Jan marche 1 eenige kilometers ver,
na.ir de bosschen, om er, met hun papierene
handjes de zware happen in het eerdsgat
der boomen te zoeven.
Na eene maand was Polke zwart en blauw
van de matrakkeslagen en had nog enkel het
vel o\er de beên, dat zoete kind van moe
dertje, 't huis, in Vlaanderen.
Hoe dikwijls dacht het nu aan Vlaande
ren, waar het als een vogeltje gewipt en
gesprongen, gezongen en geklonken had,
betroeteld in zijn huis door vader en moeder
en in de school door leeraars en leerlingen.
En nu moest het met zijn heerenhandjes
boomen vellen En dat 'n ging niet I En nu
moest het hondenkost knabbelen en nog
veel te weinig er bij. Nooit had het zijn peii
's avonds alhoewel het gekraakt was in
leên en lidden van 't schabouv.elijk hakken
en kapper. Dan kwam de bewaker en ran
selde hem af met de matrakke I
Hadde de bewaker van de barakken een
beeste geweest gelijk de werkbewaker, Polke
zou er onder bezweken zijn, maar deze was
een mensen, een beste jongen, die leed om
de ellende van zijn houthakkers, te meer,
omdat hij dacht als zij en voelde als zij,
maar, dat moest hij kort houden, om niet
van bewaker ook houthakker te worden
Al wat hij kon doen om 't lot van zijn hak
kers te verzachten deed hijhij fuimelde nu
en dan wat brood in hun vuist, schreef die-
velinge naar hun volk, deelde Voorzichtig
de antwoorden meê en verdreef soms met
een glimlach de wanhoop uit hun oogen.
Doch, tegenover de goedheid van dier
bewaker rees de hondschheid van de werk-
bewakers en vooral van den officier-inspec
teur. Dagelijks kwam die te peerde aange
rend, doorreed de werkwerf en deelde, met
vloeken en verwenschingen, eegdeketens
straffen uit. Die officier had een duivel schen
haat opgevat tegen Polke en géén overzicht
ging voorbij, zonder dat hetflamin, flamin-
boche en crapule op 't manneke regende.
En eens, op den vooravond van Kerstdag,
kwam die duivel weer op toezichtsronde
Polke was doende met de eerde, welke het
van rond een boomstam dolf, wat verder af
te gooien. Met moeite zag hij het manneke
°f zijn galle rees hij gaf zijn peerd vai de
spoor, én, hópH in volle vlucht stormde hij
er regelrecht op los. Polke had juist den tijd
om te springen en robbelde onderteboven in
den boomput
Dien avond lag het al plat wat er in Polke
leefde, alles, uitgezonderd één geweldige
passie de wraakzucht, 's Avonds, als het iïi
zijn luizepoik liggen ging, stond zijn besluit
yastals die verdceire overmorgen op
inspectieronde gaat, kap ik hem met mijn
happe de ingewanden uit zijn balgZe zullen
mij door den kop schieten, maar dat ze
'k Moet hier toch kreveeren 'k heb er hier
2) zoo veel gekreveerd zien uit dragen
Polke 'n kon niet slapen van opgewonden
beid en lag te woelen, te woelen De uren
Sleepten zoo traag, want het leed als een
verdoemde ziel. 't Greep zijn vest die op zijn
polk lag, trok zijn uurwerk uit, en, in het
■°lï Ji vr Vb, ,-jchX
De ondervraging over de benoemingen
Ier Viaamsche Hoogieeraars heeft Minister
Hu snu s in het gelijk gesteld. De dagorde
van verrrouwen werd goedgekeurd met 102
stemme.) 24 en 26 onthou 'ingen.
Die ondervraging heelt Ieelijke dingen
aan den dag gebracht, in piaats van een
aanval egea Minister Huysmans is het eene
ware verplettering geweest van de voor
slaar,ders cler half- en half Hoogeschool. Er
werd Klaar bewezen dat de Minister geen
betrouwen kan hebben in de onparlijdigheid
ier verslagen van het beheerder Gentsche
Hoogeschool, dat de taaltwisten bij de
leeraars meer bekommering verwekken dan
de wetenschap en dat de Minister werd be
drogen ten einde eene eerlijke toepassing der
wet te beletten. Er werd nogeens klaar
ingezien welk een vreeselijk misbaksel die
Noif-barak maar is. Zij doet het Viaamsche
Volk meer kwaad dan goed.
De wensch is en blijft nog steeds Gent
geheel veivlaamscht Zou de democratische
Regeering met een Minister Huysmans en
achter hem de Socialisten, met een Hoofd
minister Poullet gesteund door de Katholieke
Democraten deze kwestie niet kunnen op
lossen Voor de Vlamingen is zij een kwes
tie van strikte rechtveerdigheid. De tijd
daartoe is rijp, dat heeft de laatste onder
vraging klaar bewezen.
De communistische provincieraadsleden
van Luik hebben de socialisten een Ieelijke
poets gebakken. Bij de jongste provincie-
kiezing hebben de socialisten in Luik de
volstrekte meerderheid verloren, maar dank
zij de stemmen der communisten werd de
socialistische Deputatie herkozen. De socia
listen meenden dan ook, dat zij veilig aan 't
bestuur zaten, maar bij de stemming over
de begrooting hebben de communisten, waar
schijnlijk ontstemd omdat de socialisten
hun steun bij de samenstelling der Depu
tatie niet beloond hadden, het ééne front
gemaakt met liberalen en katholieken en
de begrooting werd afgestemd.
Men voorziet dat de provincieraad van
Luik zal moeten ontbonden worden. Daar er
geene wet bestaat die zulks regelt is het mo
gelijk dat men eerst moet overgaan tot het
maken eener wet voor die ontbinding.
In alle geval de Luiksche Socialisten zitten
ferm in nesten.
De Provinciale Raden van het Viaamsche
Land zijn goedgunstig geweest voor de in
richting ter bevordering der Viaamsche
leergangen te Leuven.
Antwerpen stemde 75duizend frank, West-
Vlaanderen 30 duizend, Limburg 20 duizend
en Oost-Vlaanderen 10 duizend. Dat maakt
tezamen 135duizend frank.
De Katholieke leden van de Bestendige
Deputatiën en de Viaamsche gekozenen, die
de toelage voorstelden of goedkeurden, heb
ben de hulde en den dank verdiend van alle
Katholieke Vlamingen.
Generaal Richard, Katholiek Kamerlid
voor Neufchateau (Virton) is overleden. Het
is de 2 maal in 14 dagen dat Luxemburg
een Katholieke vertegenwoordiger verliest.
Onlangs stierf M. Lefebre.
Generaal Richard heeft eerst in Congo ge
diend. Hij heeft den oorlog medegemaakt,
erst als majoor der grenadiers en later als
oionel der 3 jagers en bevelhebber der
di ;sie onder de bevelen van generaal
Jaques.
la 1919 werd hij op pensioen gesteld en
door de Katholieke kiezers vau Luxemburg
naar de Kamer gezonden.
Generaal Richard was een rechtzinnig
good man en een oprechte Katholiek. Hij
oegreep evenwel noch de Viaamsche noch
Je democratische kwestie.
De plaatsvervanger var. Generaal Richard
is M. Pierlot.
De hee; Hoover, voorzitter van het komi
teit voor 't herstel van de LeuvenscheHooge-
school, heeft medegedeeld dat het bedrag
van een millioen dollar voor het herstel der
boekerij van 'le Hoogeschool volteekend is.
Er werd bericht gegeven dat de werkzaam
heden mogen voortgezet worden.
narelicht, dat door de spleten van de
berdels leekte, bekeek het de late midder
nacht Twaalf ure Kerstdag
Met den dop ging zijn verbeelding op reis
en verhuisde van daar tot in de kerk van zijn
orp, bij het kribbetje, met het Jesuskind
erin. omringd van licht, licht, licht Al licht,
op dat zoete kindje
Het licht weerketste in zijn ziei en dooide
ze 't werd warm in haar en ze weende...
Polke stond op, knielde neer voor zijn
polk en kermdeEmmanuel, 'n ga toch
nooit meer weg van.mij Warden Oom.
Mengelwerk van «Dr Por cwnoiienaar» 18
ROMAN
door A. HALO'S
Pst, fluisterde hij. Ze komen in de val
Opgepast, ik hoor /e H ud u aan onze in
spraak. En zwijgen nu...
Eensklaps begon do kleik luid te snork tl,
en al schenen zijn oogcii dicht, toch zag hij
de deur opengaan en den koopman én zijn
zoon met een licht binnen treden.
Luister eens hoe hij slaapt, zei Willy
met gedempte, maar toch goed hoorbare
stem. Hij snorkt ais een zwijn.
Eeh.moord Willy... We gaa toch een
moord doen. Kan het niet anders?
Neen. Gij zult mij helpen.
O, ik kan niet...
Elk zijn deel... Gij houdt den arm op
en ik spuit... We doen de daad samen... Of
anders samen naar den beul. Gaan we onzen
tijd verliezen...
O, wat beef ik...
Niet doen danl Maar ik vlucht... Kies
nu...,
Vooruit dan.
Kiummel naderde het bed.
-Is het spuitje gereed vroeg hij.
ik moet even zien of 't vergif goed bij
de punt zit... Een oogenblik. Die kerel wordt
toch niet wakker... Ja,'t is in orde... Hef
zijn arm op Beef zoo niet... Een sekonde
is 't maar.
Eensklaps rees Deroem met een luiden
Men kan loochenen dat er spoed gemaakt
werd met het onderzoek over de financieele
wetsontwerpen van de Regeering. De parle
mentaire commissies hebben eene week lang
vergaderd in den voormiddag en ook in den
namiddag.
De wetsontwerpen werden grondig be
sproken en hier en daar werden amendemen
ten ingediend, aangenomen en verworpen.
De Regeering heeft veel veranderingen
toegebracht aan het eerste ontwerp, maar de
hoofdvereischte bleef steeds dat 581 millioen
nieuwe belastingen zouden geslegen worden.
Daar de nieuwe belastingen de voorwaarde
zijn tot het goedkeuren van al de andere
financieele wetsontwerpen, werd er beslist
dat zelfs de begrooting van 's lands middelen
niet zal worden goedgekeurd, vooraleer het
belastingsontwerp in zijn geheel zal aanveerd
zijn.
Na de uiteenzetting van geheel het finan
cieel plan, door Minister jansens, is er niet
een enkel lid der regeringsmeerderheid, dat
niet overtuigd is dat het sta ilisatieplah
van de Regeering zal gelukken.
Wat de tegenpartij aangaat, die bestrijdt
het plan uit politieke partijgeest, omdat het
van de Regeering uitgaat. Maar tot nu toe
heeft niet een aangetoond wat hij wel in de
plaats zou zetten in geval het plan Jansens
niet gelukt. Men moet het weten. Wij staan
er voor en wij moeten erdoor. Belgie was de
weg der failliet op en het is alleen een krach
tige maatregel als de huidige Regeering
hansyneemt die-Belgie ka d ledden.
Voor de huidige Democratische Regeering
is het eene uiterst onaangename zaak zooveel
belastingen te moeten leggen op de bevol
king. En het is geheel verkeerd de regeering
van nu daarvoor aansprakelijk te maken.
Als er een put gemaakt werd in de staatskas
het is grootelijks door den oorlog en zijnen
nasleep van ellenden, doch het is zeker de
Democratische Regeering niet die zeker
daar schuld in heeft. Nu doet deze niets
anders dan de broodnoodige maatregelen
nemen om dien put te vullen. Vertrouwen is
de grootste factor tot het gelukken dezer
onderneming.
Er wordt ook een beroep gedaan op den
fiscalen moed der Belgische bevolking. Er is
zekerlijk niets ter wereld dat een Belg nooder
doet dan belastingen betalen en de burger
lijke opvoeding der Belgen op dat punt
vooral staat niet al te hoog.
En toch, ter wille der hoogere belangen
van het land, wordt die opioep nu gedaan.
Mocht de regeering van haren kant zoo
zuinig mogelijk zijn en mocht een einde
komen aan tal van nuttelooze militaire en
bestuurlijke verkwistingen waarvan de be
lastingbetalers het slachtoffer zijn.
De laatste dagen van het jaar zal er in
Kamer en Senaat dapper doorge wrocht wor
den, want er werd beslist dat de belastings
plannen nog vóór Nieuwjaar moeten gestemd
worden. Dank aan de goede bereiding in de
afdeelingen zal dat mogelijk zijn.
Dat is mij een Chan-1 I Als leider van de
Communistische groep der Kamer, ze zijn
namelijk in 't geheel met 2 leden, tracht M.
Jacquemotte den boel zooveel mogelijk in
wanorde te helpen en tracht hij zijne vorige
meesters en vrienden, de Socialisten, het
nueste mogelijk plezier af te nemen van wat
zij als lid der regeeringsmeerderheid zouden
kunnen genieten.
Te passé, en meest ten onpasse, tracht hij,
door hoofdelijke stemmingen uit te tokken,
het parlementair werk stil te leggen. Dat
doet hij natuurlijk liefst als de Kamer niet
meer in getal is en de zitting moet geheven
worden.
Vrijdag heeft hij een record behaald. Hij
heeft gesproken van om 5 uur tot kwait na
negen. In dien tijd heeft hij wel herhaalde
keeren hetzelfde gezegd, maar toch ook
ge'egenheid gevonden om de Socialisten ijzer
te doen eten.
Dat is immers zijn grootste plezier. Hij
vindt er een helsch genoegen in, de socia
listen in tegenspraak met zich zeiven te
brengen en te doen inzien hoe hunne daden
van nu strijden met hunne woorden en daden
uit het verleden.
Vooizitter Brunet heeft bedreigd dat hij,
door een nieuw reglement te doen stemmen,
paal en perk zal weten te stellen aan de
obstructie-liefhebberij der Communisten.
Maar op dat oogenblik vergat de Socialist
Brunet dat obstructie en ellenlange zinlooze
redevoeringen juist middelen waren welke
vroeger herhaalde malen door de Socialisten
aangewend werden, toen zij behoorden tot
de oppositie als Jacquemotte.
Gedurende het Heilig jaar 1925 heeft
Duitschland het grootste aantal pelgrims
gezonden naar Rome, namelijk 400 duizend.
Dan komen italie met ongeveer 200 duizend.
Frankrijk en Spanjemet elkbijna 12duizend.
Zwitserland, Noord- en Zuid-Amerika,
Belgie, Oostenrijk. Hongarie,Tjecho-Slowa-
kije, Litauanen volgen dan. Uit Rusland,
Turkije, China en Japan zijn afzonderlijke
pelgrims naar de Eeuwige stad afgereisd.
schreeuw overeind. Tegelijkertijd sprongen,
Bmwaan en Jim té voorschijn.
De Kruminels gilden van schrik, maar
werden onmiddeiijk vastgegit pen.
Verrezen, verrezen gilde de patroon.
Hij staarde Bruwaan aan.
De goede geesten kernen terug, hé,
u .e \os! spotie Deroen En de slechte
oefen weg
Is het Bruwaan
1 levenden lijv e.
O, Joris... vergiffenis... Vergiffenis!
snoekte üc ou-;e Krummel. Ik ben toch uw
vader.
Neen Ji, mannen, vervolgde hij tot
zi makkers, deze schurk heeft mij op de
w reld gebracht en mijne arme moeder naar
't berkhof gestuurd. Maar hij, mijn vader...
Ik heb toch altijd voor u gezorgd.
- Uit vrees dat de menschen het zouden
w.ten, welk een gemeene kerel gij zijt! Maar
voor mijn moeder hadt gemoeten zorgen,
ei'endeling. Ha, eindelijk wordt ze gewro
ken, die ongelukkige.
Joris... Joris... hebt toch genade... Ge
krijgt geld... veel geld...
- Duitsch geld I Neen man, eerlijke men
schen koopt ge niet om I
Duitsch geld I tierde Wiliy. Wat, durft
ge zeggen
O, ge wilt informeeren, wat wij weten
Alles man... alles... Ge hebt verraad ge
pleegd jegens uw land! Wacht maar... de
bewijzen zijn er. We hebben goed de zaak
n«gepluisd... Deroem moest uit den weg ge
ruimd worden, hé! Het vergif, dat snel
werkte...
Ge zijt een duivel I
Ja, ja, tier en raas maar, docht 't is nu
te laat.
Zeg .11 ï'l KI*
wie c'ij zijt.
zal u zeggen,
B- dénkt i eenmaal eer ge geeffNC
ge aaiinei mt, en duizend maal eer ge viaajfü'
De beste harten worden Weggegeven, de slim-
-te omgeruild, de slechtste vei kocht.
Indien het vat niet schoon is, verzuurt alles wat
men er iu giet.
Veel geleerdheid Waarborgt nog niet altijd veel
verstand.
Gedenkt in tijds uw' ouden dag.
Terwijl uw jeugd nog werken mag.
Vermindering aan Es'
De belanghebbenden worden eraan herin
nerd, dat de thans in gebruik zijnde erken-
ningskaarien voor het verleenen van vermin
dering aan de leden van kroostrijke gezinnen
op 31 December vervallen, en uiterlijk op
3 Januari 1926 aan de statie van afgifte die
nen teruggegeven.
Opdat de afgifte der nieuwe kaarten voor
1926 trapsgewijze volgens de behoeften der
belanghebbenden kunne geschieden, worden
de rechthebbenden, die van en met de eerste
dagen van 1926 van de kaarten wenschen
gebruik te maken, verzocht hunne aanvraag
van 15 December af in te dienen.
Het Beheer zou dank weten aan die welke
niet voorzien te moeten reizen op bedoeld
tijdperk, hunne aanvraag uitstellen tot na 31
December.
De provincieraden van Antwerpen en
Limburg hebben den wensch uitgedrukt dat
amrestie zou verleend worden in ons land.
Dat is wel gedaan. Het is maar spijtig dat
noch West-Vlaanderen noch Oost-Vlaanderen
zulkdanigen wensch niet uitgebracht hebben.
Amnestie is er nóodig. Er is immers am
nestie verleend in de meeste landen van
Europa. Er is amnestie verleend in Duitsch
land voor de aktivisten van den Rijn. Wij
zelf hebben amnestie verleend aan de Duit-
schers van den Rijn. Waarom zou men dan
ook amnctie "it?en j'fi'L
gerióóten V 'an
Nu heeft de Regeering de handen vol met
de stabiiiseering van den frank. Maar eens
die zware taak uit de voeten waarvan zou de
Amnestie-kwestie niet kunnen aangepakt
worden De wetsvoorstellen Hubin-Blavier
kunnen door de Regeering omgewerkt wor
den tot een algemeen ontwerp van amnestie.
Dat zou het eerste en groote werk kunnen
zijn van Minister Poullet als nieuwe Minister
van Justitie.
Van 1 Januari eerstkomend af zal het
werkliedenpersoneel van S P. T, T. Z. en
Electriciteit op een betaald jaarlijksch verlof
van zes dagen recht hebben.
Ditmoetde staat 10 milliioen kosten. Doch
deEventallige Commissie uit dit beheer heeft
het middel gevonden oin door groote voort-
brengsten besparingen deze uitgave te ver
goeden. Het is vooral eene betere inrichting
van het werk, verbeteringen aan het gereed
schap, aan de voorraden enz., die tot die
besparing moeten geleiden.
Tegenover de goedwilligheid van hei
beheer hebben de afgevaardigden der syndi
caten ingestaan voor den goeden wil van
het personeel. P/jjido.
KOOPT ALLEEN
WuiktM'ij If.
Op Zaterdag 19 dezer, heeft Z. D. H. de
Bisschop van Brugge, in zijn hoofdkerk, de
H. Priesterwijding toegediend aan een tien
tal jonge Levieten.
Schoon, indrukwekkend en zielroerend
boven alle aardsch vertoon, is de kerkelijke
plechtigheid gedurende dewelke de Bisschop
het verheven Sacrament van het Priester
schap toedient.
Indrukwekkend en zielroerend vooral voor
le wijdelingen
Hoe trilt hun edelmoedige ziel wanneer de
Bisschop hun in Christus' naam de woorden
toestuurtontvang de macht om het Sacri
ficie aan God op te dragen»... ontvang
den H. Geest wiens zonden gij vergeven
zult, dien zijn zij vergeven, en wiens zonden
gij weerhouden zult, dien zijn zij weer
houden
Voortaan is de kranke mensch uit het stof
verheven, en, bekleed met de waardigheid
van het H. Priesterschap, zal de priester
optreden als een andere Christus, als midde
laar tusschen God en de menschen
Aandoenlijk ook is de priesterwijding voor
de familieleden en de vrienden van de wijde
lingen
Vader en moeder, broeders en zusfers
deelen zoo innig in bet geluk van hun kind,
hun broeder, die het altaar des Heeren zal
betreden Dagelijks zal voortaan hun
kind, hun broeder, ook voor her. hulde bren
gen aan de Heilige Drieëenheid en heil en
zegen over hen afsmeeken.
Hoeveel tranen van het zuiverste genot
vloeien er niet op den dag der H. Priester
wijding, wanneer vader en moeder, broeders
en zusters, geknield voor hun kind-priester,
hun broeder-priester, zijn eersten en besten
zegen ontvangen
O heilig Priesterambt I Wie zal er ooit
uw verhevenheid naar waarde schatten en
welke pen zal ooit uw ware grootheid vc>
kondigen
Altijd lag het in de schikking van Gods
Joris, al mijn geld I hernam de oude.
Ik zou het niet willen. Er kleeft zoo
veel aan... bloed van soldaten, tegen wie gij
wapens hebt helpen leveren... tranen van
weduwen en weezen! Neen, man, lamenteer
nu niet, uw uurtje is geslagen. De allerdef
tigste, allervoornaamste, allerbraafste heer
Krummel komt voor 't gerecht.
Nu niet meer getalmd I zei Jim. Die
kerels moeten in de doos. De zoon is al ge
boei i als een os. Nu die oude nog I
Laat mij eerst nog eens naar mijn kan
toor gaan? vroeg de koopman.
Om eenige papieren te vernielen Neen
neen, 't zou u toch niet redden ook.
Toen beiden nu gebonden waren, zei de
agent
Ik ga naar mijn bureel, Bewaak hen in-
tusschen en ik kom met versterking terug.
Goed. Wegloopen zullen ze niet meer
doen.
O, heb toch medelijden I kermde vader
Krummel. Ga niet... neen ga niet... Laten
wij onderhandelen. Vraag wat ge wilt.
Jim gaf zelfs geen antwoord en verliet het
vertrek.
Ja, Ja, vrienden, zei Deroem, ge hebt
het ver gebracht. De verleiding om nieuwe
rijken te worden is zoo groot hé? Baas, had
ik geen gelijk om niette willen gelooven dat
Bruwaan dood was. Hij zal nu uw toestem
ming niet meer noodig hebben om met zijn
lieve Anna te trouwen.
Maar ik geef die toestemming en een
goede bruidschat er bij I
Ze is niet meer noodig, zeg ik u...
Bruwaan is een brave man I
Dat is hij I En dat zuilen de rechters
ook zeggen, als ze hooren, hoe nauw hij uw
zoon naging aan de grens van 't oorlogsland
Vporzienjg^ijd, unde ijf t vUL wdtóüle s
sfarid té roepen.
Zoo was het tijdens het Oud Testament,
wa" neer de afstammelingen van Aaron van
rechtswege tot priesters van Jehovah werden
gezalfd zoo is het ook in het Nieuw Testa
ment, sedert Christus zijn Apostelen en Dis
cipelen uitverkozen heeft, om zijn werk van
heiligmaking vooit te zetten.
De priesters zijn, naar Christus' woord
het iicht der wereld en het zout der aarde
Zonder hen gaat het heil der menschen ver
foren.
Priesters zijn er noodig om het ongelukkig
menschdom van af de wieg tot aan het graf
tot zijn bestemming te leiden. Priesters zijn
er noodig om het Woord en de Wet Gods
aan te leeren aan grooten en kleinen om
de bronnen van genade toe te dienen aan
rijken en armen om gansch het menschdom
voor te lichten op den donkeren weg van
het leven.
Doch, terwijl wij ons verblijden omdat de
laatste pries'erwijding aan Christus' Kerk
nieuwe priesters schonk, terwijl wij de nood
zakelijkheid en den zegen overdenken van
talrijke en heilige priesters voor ons christen
volk, wordt het ons droevig ten gemoede
wanneer wij erop denken dat de Kerk van
Rome een te kort aan priesters te gemoet
ziet, ja aan priesternood reeds lijdende is.
Dat de roepingscrisis zich bijzonder fel in
menige landen doet gevoelen, weet iedereen.
Doch waaraan men minder der kt, het is j
woordig wellicht voor de grootste geloofs-
beproeving uit zijn geschiedenis staat, ook
met een te kort aan priesters bedreigt wordt
Arm Vlaanderen I moeten wij wel in
verzuchting uitroepen, indien Vlaanderen
arm wordt aan priesters I Arm Vlaan
deren I want een volk dat te weinig prie
sters telt, is een volk dat vervalt I
Veel priesters zijn gelast met de cbristene
opvoeding in de collegie's, veel priesters zijn
werkzaam in het parochiewezen.
Maar wie weet niet welke groote uitbrei
ding ons middelbaar onderwijs genomen
heeft sedert den oorlog Wie weet niet dat
de katholieke sociale werken menige prie
sters vergen Wie weet niet dat, tegenover
de immers toenemende werking van den
booze, meer en meer priesters moeten ingrij
pen in hef parochiewezen,ten einde het chris
ten volk, de jeugd vooral, aan de slechte
invloeden te onttrekken
De noodzakelijke uitbreiding onzer wer
ken, vergt heden mee* priesters dan vroeger.
En alhoewel wij ons t V huidige dage, in het
bisdom Brugge voora', nog mogen verheu
gen in hetzelfde ca ital roepingen nagenoeg
als voor den oorlog, foch moeten wij spre
ken van priesternood, van roepingscrisis.
Uit het diepste onzer ziel voelen wij een
bede opstijgen tot God Heer, verlaat het
christen vtaamsche volk nietHeer, tot ver
heerlijking vai Uw Naam, en tot heiHgnta-
'xing van uw volk, schenk ons talrijke en
heilige priesters I
Verscheidene oorzaken zouden wij hier
kunnen opgeven die, ten huidigen dage, als
hinderpalen van priesterlijke roepingen aan
gezien worden.
Doch het gaat hier niet, om ze allen op
te sommen. Bepalen wij ons tot een hinder
paal van stoffelijkeri aard. Ons doel is tevens
een werk te laten kennen dat, door de zorgen
van de geestelijke overheid, werd ingericht
om die hinderpaal uit den weg te ruimen.
De immer stijgende levensduurte, die
niet alleen op den werkersstand maar ook
ip onze burgerij drukt, houdt weieens den
jongeling af van het priesterschap.
Het priesterschap vergt lange jaren studie
en opleiding. De priester immers moet be
gaafd zijn met wetenschap en heiligheid
Welnu die lange jaren noodig tot de prie
stervorming, eischen van veel burgersgezin
nen groote kosten. Die groote kosten (alhoe
wel de oversten van collegie's en seminarie's
gereedelijk ruime tegemoetkoming schen
ken), zijn ongelukkiglijk weieens de oorzaak
dat sommige edele jongelingsziel den roep
van God heeft moeten onderdrukken.
Jammer is het te moeten vast stellen dat
in ons christen VI anderen soms wel een
heilige priesterroeping niet tot zijn uitir.g
kan komen om reden van een handsvol
geldIs het mogelijk in een tijd waar er
geld genoeg is voor pracht en vermaak, dat
de noodige sommen niet zouden gevonden
worden om de priesterroepingen te begun
stigen
De geestelijke overheid van het bisdom
Brugge, zdo waakzaam om de geestelijke
roepingen te verwekken en te ondersteunen,
heeft die hinderpaal reeds lang ingezien, en
wat meer is, zij heeft de hand aan het werk
geslagen om ze uit den weg te ruimen.
Een genootschap tot bevordering van prie
sterlijke roepingen werd door Z. D. H. den
Bisschop van Biugge kerk wettig opgericht
in het jaar 1921.
Dat genootschap staat onder de bescher
ming van het Priesterlijk Hart van Jezus
8®®. S~ Z<X-
vlaamsene volk de priésterlijke roepingen te
vormen en aan tv moerigtn, en tevens er
voor te zorgen dat niemand door geldgebrek
van de H. Wijdingen afgehouden worde
Dit geno itschap rich zich niet alleen tot
de priesters, het ri iit zich ook tot de gdoo-
vigen
Alwie jaarlijks, tot ondersteuning van het
genootschap, een gift van 10 fr. stort, wordt
als eerelid ingeteekend
Alwie minstens 100 fr. stort, wordt als
weldoener van het genootschap aanzien
Zij, die een volledige of gedeeltelijke stu
diebeurs aan het genootschap uitbetalen,
worden ingeschreven als bijzondere wel
doeners
De bijzondere weldoeners kunnen zich
met alle vertrouwen wenden tot den Z. E. H.
Callewaert, voorzitter van het Genootschap,
die hun met bescheidenheid denoodigeinlich-
tingen zal geven, over den student, die door
hun christelijke mildadigheid ondersteund
wordt de weldoeners mogen, door bemid
deling van een priester, een jongeling tef
ondersteuning voorstellen aan het midden
bestuur van het werk.
De Eerw. Heeren Seminaristen halen jaar-
lijksch, met het verlof, persoonlijk het geld
af bij de ingeschrevenen, ten ware deze
laatsten het anders zouden verkiezen en hun
geld storten, bij voorbeeld door rechtstreek-
sche storting, op postcheckrekening N.
94776 van Z. E. H. Callewaert, voorzitter,
groot Seminarie Brugge,
'.eimonu *-
fjzóflJére vFTieeien geschon
ken, aan al degenen, die van hetgenootsch ip
deel uitmaken. In hit groot Seminarie te
Brugge, wordt er dan 1" Donderdag van elke
maand een H. Mis opge Jragen voor de leden
van het werk.
Voeg bij deze geestelijke voordeelen, dat
de leden van het genootschap nog mogen
rekenen op de bijzondere dankbaarheid van
hen, die door hun toedoen zullen opgaan tot
het heilig priesterschap. Daarboven, aange
zien het genootschap zoo uitstekend bear t-
woordt aan de vurige begeerte van het H.
Hart van Jezus, zullen de medewerkers Gods
mildsten zegen mogen verwachten.
Ziedaar de uiteenzetting van het prachtig
werk tot bevordering van Priesterlijke roe
pingen in ons Bisdom.
Het is te hopen dat de christene lezers dit
werk niet stilzwijgend zullen over het hoofd
zien en dat zij, in de maat van hun vermogen,
hetzelve zullen ondersteunen.
Het is ook te hopen dat de goede christe
nen,dikwijls een vurig gebed tot God zullen
stoiten ten einde talrijke en heilige priesters
af te smeeken.
Alle heil komt van God. Hij is het, die
priesters verwekt gij zijt het niet die Mij
hebt uitverkoren zegde de Meester tot
zijn Apostelen, lk ben het, die u heb uit
verkoren
Doch God geeft maar zijn zegen, aan die-
ge en dfë FTetn zijn zegen vragén. Daarom
wezen wij immer het woord van Christus
indachtig De oogst is wel groot, doch de
arbeiders zijn weinigen smeekt dus den
Heer van den oogst,dat Hij arbeiders in z jnen
oogdzende». (Luc. X. 2).
Met betrouwen wordt dit werk der prie
sterlijke roepingen aanbevolen.
Wij durven de zoete hoop koesteren, dat
velen hetzelfde met een milde bijdrage zullen
begunstigen. Ook zijn wij overtuigd, dat de
christene lezers, niet zullen nalaten dikwijls
een vurig gebed ten hemel te sturen, opdat
er aan den priesternood zou kunnen voorzien
worden.
Dan heb ik den schurk toch gezien I
zoo sprak Willy als tegen zichzelf.
Ja... ge hebt mij gezien... maar ik heb
ook wat gezien, antwoorde nu de hulploods
Wat zoudt ge kunnen bewijzen I
Er zijn nog verrassingen voor u wegge
legd I
Och, beste Wiliy, zei nu Deroem, laat
alle hoop varen.
Ik spreek niet met u. Ge zijt een slang.
Ik geef u een goeden raad. Laat alle
hoop varen, want er is geen meer. 't Is
beter dat ge de naakte waarheid kent, hoe
hard ze ook is,dan u te trposten met iets, dat
niet verwezentlijkt - kgn 'woiifen. Gij zijt nu
een vogel voor de kat. En ge verdient.(w
ieelijke schavuit! Ge moest niet naar 'ty "1.
In plaats van daarmee tevreden te zii „ei«ngt
ge de anderen die wel voor 't land ef'^ten,
in den rug stooten.
Al leugens I
Nu dat zullen de heeren van 't gerecht
wel opklaren, 't Is hun toevertrouwd.
De oude Krummel lag te kreunen.
Joris, riep hij...
-Ja?
Laat mij los... Houd dan Willy alleen.
Hij is de schuldige en heeft mij meegetrok
ken I
Houd nu toch uw bek, riep Willy, zult
ge nu zelf dingen vertellen, die we immers
niet gedaan hebben. Ja zoo moet ge maar
beginnen.
Joris, laat mij gaan I smeekte de pa
troon opnieuw. Willy is de plichtige...
Dat zullen de rechters uitmaken...
Ik ben toch uw vader!
Neen I Zeg dat niet I Ik noem een schurk
mijn vader niet. Hadt ge mijn moeder gehol
pen, en geëerbiedigd, maar ge liet het arm
Aan den uitweg der hofstede tegenwoordig
beboerd door Ursmar Bonte-Vandenbulcke, langs
de baan van Vlamertinghe naar Poperinghe, op
t gehucht Het Hoeksken werd er rond het
jaar 1895 door de zorgen van den Heer Baron
Raoul Mazeman de Couthove et de Tonlieu
van Proven, eigenaar dezer hofstede, een kapel
leken gebouwd in steen en gedekt met pannen.
Over het ontstaan van dit kapelleken
Hier te lande is heden nog 't gebruik in voege
de dooden ter kerk te voeren met den wijtewagen
en aan elke kruisstraat dat de lijkstoet tegenkomt
wordt er stilgehouden en gebeden voor den
overledene.
De plaats waar dit kapelleken staat vormt ook
eene kruisstraat en de echtgenooten Alois Ampe
Clarebout, vorige pachters dezer hofstede mieken
hun beklag bij den eigenaar dat, wanneer de
lijkstoeten aan deze kruisstraat stilhielden, er.
beeld noch kruis was, waarvoor men een gebed
kon storten tot zielerust van den afgestorvene en
onmiddellijk heeft deze eigenaar aan hun verlan
gen voldaan met daar een kapelleken te doen
bouwen, al is het dat deze pachters ook ten deele
in de onkosten ervan voorzien hebben.
Dit kapelleken kreeg weldra den naam van
Ampe's kapelleken of Kapelleken van
't Hoeksken en hedendaags noemt men het .ook
Bonte's kapelleken naar den naam van den
huidigen pachter.
Hier vereert men O. L. Vrouw onder de bena
ming van O. L. Vrouw van Troost, welker titel op
dit kapelleken geschi'derd is.
I rei.' ua* ii- i en
een nieuw O. L. Vrouwbeeld, welke men in den
handel vindt, heelt de plaats ingenomen van het
vorig beeld, niettegenstaande dit laatste tijdens
den ooi log gered werd
Over het oorspronkelijke heeld
Ten jare 1836 kwamen de eerste nonnen,
Zusters Maricolen genoemd (1), naar Vlamertin
ghe over om school te houden en waren in den
beginne zeer armtierig ingericht.
Zij namen hunnen inlrek in de woning waar
vóór den oorlog de E. H. Onderpastoor Labis
woonde en de schoollokalen waren het nevenszijn-
de huis en den werkwinkel welke vóórden oorlog
betrokken waren door den timmerman Emeric
Gillioen-Barroo (2). Daar werd ook eene Congre
gatie voor Jonge Dochters ingericht welke weldra
een beeld van O. L. Vrouw bezat.
Ten jare 1862 zijn deze Zusters Maricolen
vervangen door Zusters vau Liefde van 't Moe
derhuis van Wervick (3).
Tijdens de schoolwet van 1879 zijn de Zusters
van Liefde verhuisd naar eene ouderwetsche
woning (4) langs de Pop'eringhestraat, waarachter
nieuwe schoollokalen gebouwd werden (5).
Bij hun verhuizen werd het O. L. Vrouwbeeld
der Congregatie geschonken aan den timmerman
1 lenri Gillioen-Druant, die dan de schoollokalen
al - woning en werkwinkel betrok.
Dit beeld is later overgegaan aan dezes dochter
Sylvie Gillioen, echtgenoote van Henri Parmen-
tier. Deze vtouw woonde op hetHoeksken ten
tijde dat voornoemd kapelleken gebouwd wierd
en schonk het gemeld O. L. Vrouwbeeld aan de
echtgenooten Alois Ampe-Clarebout, ten einde
het ter vereeiing in dit kapelleken te plaatsen en
op voorwaarde het meê, te nemen wanneer zij de
i - V Thie'ei! I
De vooruitgang der vijandelijke legers in April
1918 met Je innnme van den Kemmelberg en de
schrikk lijke ontploffing van munitiestapels langs
de Galgestraat op 27 April 1918 hadden voor
gevolg dat de krijgsoverheid besloot over te gaan
tot de ontruiming der overblijvende burgerlijke
bevolking van Vlamertinghe.
De landbouwer Alois Atnpe, alsdan den titel
dragende van dienstdoende burgemeester, moest
door dit bevel insgelijks de gemeente verlaten
en hij nam het beeld van O. L. Vrouw van Troost
mede op zijne vlucht Hij verbleef omtrent acht
maanden te Watou en na den wapenstilstand
kwam hij naar zijne hofstede tf Vlamertinghe terug
en met Lichtmis 1919 betrok hij een huis in de
Poperinghestraat alwaar dit beeld van O. L.
Vrouw van Troost zich nog bevindt
Het beeld van O. L. Vrouw van Troost, in
kleuren geschilderd, is ruim een meter hoog en
uit Endenhout gesneden. O. L. Vrouw houdt in
de rechterhand eenen schepter en op haar linker
hand zit het Kindje Jezus welke tegen hare linker
zijde gedrukt is. Hare voeten zitten in sandalen
en haar hoofd is geschikt om een kroontje te
dragen. Het Kindje Jezus is blootsvoets, draagt
in de linkerhand eene kleine wereldbol en steekt
duim en de twee eerste vingers der rechterhand
omboog. De achterkant van dit beeld is geheel
uitgehold van aan de voeten tot omtrent den nek.
Sinds het ontstaan van dit kapelleken tot aan
den oorlog van 1914-1918 deed de jaarlijksche
O.L. Vrouwprocessie haren ommegang tot aan dit
apelleken alwaar den zegen met het Allerheilig
ste gegeven werd en nu sinds twee jaar doet de
H. Sacramentsprocessie haren ommegang aldaar.
Vóór het bouwen van dit kapelleken deed de
processie van O. L. Vrouw half Oogst haren
jaarliiksclten ommegang naar 't Oude-Mannen-
huis (6), alwaar er insgel ks eene kapel bestond
en waar alsdan den zegen met het Allerheiligste
gegeven werd.
Mochten de echtgenooten Alois Ampe-Clare-
bout overhaald worden ont dit oorspronkelijke
beeld van O. L. Vrouw van Troost terug te
schenken aan deze kapel welke door hun toedoen
ontstaan is I... REMY DUFLOU.
iOp 26 Juli t836 werd door de Zusters Maricolen
it Brugge hun vierde klooster gesticht te Vlamer
tinghe. Deze schoolzusters worden naar hun moeder
huis op 1 Maart 1862 teruggeroepen
2) Deze woningen en werkwinkel zijn tijdens den
oorlog 1914-1918 vernield endaar niet meer heropge
bouwd.
3 Op 8 September 1862 kwamen er vijf Zusters
van Liefde naar Vlamertinghe om school te hou .en.
(4 Deze woning werd in 1906 afgetrokken en een
ieuw gerieviger woonhuis werd op dezelfde plaats
gebouwd.
f5 In afwachting dat deze schoollokalen geheel
opgebouwd wierden gaven de Zusters van Liefde les
p de vouwte der herberg St Joris i>.
v6 Tegenwoordig in heropbouw volgens nieuwe
plannen
mensch van ellende omkomen en met de arm
koets naar haar graf brengen. En nu zoudt
ge u mijn vader noemen I
Jim bleef niet lang weg. Hij keerde met
agenten en een officier terug.
Willy sloeg dadelijk een hoQgen toon aan.
Eindelijk kan ik tot een officier spre
ken zei hij, en moet ik niet meer met onbe
schofte kerels onderhandelen. Is er nog vrij
heid in t land of mag dat... wat hier
gebeurt. Een bende roovers overrompelt ons
huis...
Ik sta verstomd, bekende de officier.
Ik eisch dadelijk losgelaten te worden
»n zal mijn beklag doen bij de magistraten.
En ik ben ook diep gegriefd, verzeker
de nu zijn vader. Wat me thans overkomt,
zal in de gansche stad hevige verontwaardi
ging wekken.
Dat zal wel waar zijn, stemde Joris toe
Alieen bedriegt ge u in 't voorwerp dier ver
ontwaardiging.
Ja, ik sta verstomd, herhaalde de offi
cier. Maar de eerste bewijzen, mij overge
legd, zijn zoo verpletterend, dat ik u beiden
wel moet aanhouden.
Dat geloof ik ook! hernam de klerk.
En bovendien ik beschuldig die beide schur
ken mij te hebben willen vergiftigen. Daar
ligt een spuitje laat maar onderzoeken wat
daarin zit.
Bewijzen kreet Willy. Bewijzen van
schurken. En daarop worden wij aangehou
den en als wilde dieren behandeld.
Nog veel te goed riep Joris. Moest
het volk het weten, het kwam u halen en
aan een lantaarnpaal ophangen
Ik moet u naar het politiekantoor,over
brengen, deelde de officier mee.
lk protesteer I zei nu de oude Krum
mel. Wat, mij Krummel aanhouden!
Doch de officier talmde niet langer. De
beide gevangenen werden recht geholpen en
naar buiten geleid, waar reeds een koets
wachtte. De officier verzegelde het kantoor
Het rijtuig vertrok dan, Joris en Bruwaan
zaten op het klerkenkamertje.
Mijn hart is goed, zei de eerste, maar
ik kan met die booswichten niet het minste
medelijden gevoelen.
Ik ook niet.
Wij hebben eerlijk werk verricht
Den volgenden morgen moesten zij op het
gerecht komen "en werden ze langdurig door
een magistraat ondervraagd.
Daar lagen de foto's en Deroem toonde
afschriften van brieven, rekeningen, orders
en andere stukken waaruit duidelijk bleek
dat Krummel en zoon allerlei waren uitvoer
den zoogenaamd naar een neutraal land
maar ze aan de Duitschers leverden. In dat
neutraal rijk hadden ze helpers. De huiszoe
king bracht nog meer bewijzen aan 't licht.
Weldra bekende de oude Krummel, maar
schoof al de schuld op zijn zoon.
Willy hield het lang met zijn leugens vol
doch riep eindelijk uit I
Welnu, ja, ik heb veel gewaagd maar
ik heb het spel verloren I Doch de oude is
zoo plichtig als de jonge. We zijn aan elkaar
verbonden, we zitten vast.
Nog een derde aanhoudfng gebeurde, die
van Ko Verlaan. Men zou nog moeten onder
zoeken in hoeverre deze medeplichtig was
Dien avond waren de bladen in een oog
wenk uitverkocht. De opschriften alleen
reeds wekten hevige aandoening.
De Vertrouwen vergaan.
De bemanning op twee na omgekomen.
Aanhouding van den vader en den zoon
TREKKING
Behalve de per lot uitgekomen nummers
aangeduid, zullen al de definitieve obliga-
tiën toebehoarende aan de volgende reek
sen uitbetaalbaar zijn tegen 550 frank, in al
de agentschappen der Nationale Bank van
België, te weten
5 reeksen 104645, 153448, 172861,
231254, 323805.
Definitieve obligatiën uitbetaalbanr per
lot
R. 153448 n. 5, uitbetaalb. tegen fr. 500.000
R. 323805 n. 1, uitbetaalb. tegen fr. 100.000
R. 231254 n. 5, uitbetaalb. tegen fr. 50.000
R. 104645 n. 5, uitbetaalb. tegen fr. 50.000
R. 172861 rt. 1, uitbetaalb. tegen fr. 50.000
Krummel.
Landverraad.
Handel met den Vijand.
Een Wakkere klerk.
Poging tot vergiftiging.
Een vermiste hulploods teruggekeerd.
Ja, dat alles moest sensatie wekken...
De Veroordeeling.
Eindelijk was de lang verwachte dag van
de rechtszitting daar... Veel volk verdrong
zich reeds uren voor de opening om toegang
te kunnen krijgen, maar honderden werden
natuurlijk teleurgesteld, en zouden dus uit
de pers moeten vernemen, hoe de zaak
Krummel en Zoon behandeld was geworden.
De beide beschuldigden werden tusschen
hun bewakers binnengeleid. De oude koop
man was vermagerd en grijs geworden.
Schuw keek hij even naar het publiek achter
in de zaal en verborg dan het gelaat in de
handen.
Willy keek daarentegen de menigte uitda
gend aan. Men wist hoe hij in zijn cel ge
poogd had zelfmoord te plegen.
Nog juist bijtijds had de cipier hem uit
een strop van een reep uit een deken ge
maakt, kunnen wegrukken.
De zitting begon. De beschuldigingsakt
werd voorgelezen handel met den vijand...
Maar dat niet alleen. Uit gevonden stukken
was gebleken, dat Willy Krummel ook in
lichtingen over militaire aangelegenheden
had verstrekt. Dus dubbel landveraad...
De beklaagden werden ondervraagd.
Och, ik heb alles wel tien keer verteld,
zei de zoon. Waarom het nog herhalen Ik
heb het spel verloren I
Vervolgt.
