HET NOTARIEËL EN IV JVERHEIDS ANNONCENBLAD
Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken.
Naar den Afgrond
De eiecirische energie
in de verwoeste Gewesten.
Apotheek Frans V'an de Plas
TRANSINTER
Aboiuemeitprijs:
BERICHTE»,
VERKOOPIB&Eï,
Zondag- 23 December 1923.
iö Centiemen
20 Jaar. Nr 51
GEDACHTEN.
NIEUWJAAR KAARTJES
Vrede op aarde.
Politiek Overzicht.
Nieuwsbladen en tijdschriften.
Oorlog ss chade.
Georges GOMBERT,
Een verschil.
In- en uitvoer der aardappelen.
Voor de Veldwachters.
Ouderdomspensioen.
In 't Buitenland.
Alle Bankverrichtingen aan de beste voorwaarden
Geldbelegging op zicht» op kort en lang termijn
Vreemde munten aan de voordeeligste koersen
I
per Jaar
Id St&d fr. 6.50
In Belgie PP0V, 8.50
Buitenland 13.00
Uitgever
Sausen hanneste,
Drukkerij,
Papierhandel,
15, Gasthuisstraat,
POPERINGHE
Telefoon nr 9.
Postcheckrekening
nr 15570
PRIJS
Eene inlassehing
o,6o et" per regel.
2 en 3 inl o.5o et"
V0SÜISSE8,
i 5o fr. per regel.
ROUWBERICHTüI,
5 fr. voor 10 reg
S-isrhaalde Annoncen
prijzen op a&nvraag
Alle annoncen zijn
vooraf te betalen
en moeten voor den
Vrijdao inc1ezonden
worden. Kleine
berichten teqen
den vrijdao noen.
Wie iets scheppen wil, moet vroolijk zijn.
De aalmoes is de zuster van het gebed.
Spreken leeren wij gauw genoeg, maar om te
leeran zwijgen hebben wij een lange sehoel
noodig.
De waarheid wordt zelden kalm gezegd en nog
zeldener kalm aanvaard.
Maak
leven.
bemind door 't voorbeeld van aw
Voor spoedige bediening van uwe
wend u tot V. SANSEN-VANNESTE, Gast-
huisstraat, 15, Poperinghe.
Blijde klinkt alom over heel de christen
wereld de hemelsche kerstnachtzang der en
gelen Glorie aan God in het allerhoogste
vrede op de aarde aai de menschel van
goeden wil I
Hoe 't ongeloof ook woedde en hoe de
satanshaat ook stormen moge, bij machte is
geen geweld om dezen zegekreet te over
schreeuwen geeri of no 'de moet ieder hem
hooren over landen, over alle steden en dor
pen van het armste hutteken tot den mach-
tigsten koningstroon.
Want vrede op aarde aan de inenschen
van goeden wille doet in 't diepste van
ieder welmeenend mensehenherte de edelste
en heilzaamste gevoelens ontwaken, het in
geboren, vurig smachten naar het waar
geluk van den echten zielenvrede.
Gij vraagt naar de sociale loopbaan der
Chrisii kerk naar de sociale beteekenis van
Christus leering Het een en het ander lig
besloten in het machtig voorbeeld van den
kerstnacht.
Zucht naargrootheid, zucht naar plezieren
zucht naar geldmacht't zijn de drie driften
die de menschen opjagen, 't zijn de drie
vredestoorders 'f zijn ook de drie veroor
deelden van den kerstnacht. Waar deOpper-
majesteit, bron van eeuwig welzijn en
Oppermachtige Schepper van het heelal, in
het kranke bestaan van een verstooten, arm
menschcnkind tot ons wil komen daar wil
zij ook bovenal, door de keuzevan dien weg,
de drie groote dwaalwegen atsluiten, die de
mensch in zijn verwaandheid maar altijd op
wil tot zijn eigen verdeif.
Vrede I En de zehdelingen gingen uil
naar wilde streken waar ongetemde volkeren
geen ander leven kenden dan eeuwige veeten
en verdelging. Zij gingen en stichtten kloos
ters, en de kloosters ontginden den grond,
de volke'en kwamen samen rond die licht
punten van beschaving door den vrede-
brengenden arbeid, en meestersen lijfeigenen,
die zonder 't christendom den heidensehen
slaventijd zouden heropgemaakt hebben,
zagen zich verbonden tot elkanders noodz.i-
kelijken steun.
Vrede En de christen getst doorwaaide
gansch de middeneeuwen en deed de schoon
ste samenleving ontstaan, die met volle recht
van vrede spreken mag de vrede der
machtige i ildt-n. die in de rechtveerdightid
en de naastenliefde hun stevigste banden
vonden.
Vrede roept weerom en altjd de stem
der kerk Vrede terug in de huidige samen
leving 1 Vrede aan allen die van goede wille
zijn, en zoowel bij mindere als bij hoogere
standen de ware wegen van rechtvcerdigheid
en liefde en christen eenvoud willen bewan
delen I Vrede en als ze de kerk niet brengt
in de eerste jaren, bedenkt dat ze ook
eeuwen noodig had om het oude slavendom
te doen verdwijnen bedenkt dat zeeven
als toen, vergiftige stroomingen heeft af te
dijken dat ze, tot in de herten harer geloo
vigea zelf, de ergste vredestoorders heeft te
bekampen de hoogmoed, genotzucht en
geldduivel.
Vrede Maar is dit woord als geen spot
ternij in de onrust dezer tijden, in de twisten
iusschen standen, in de algemeene wreve
ligheid en afgunst
Neen dat woord is geen spotterij maar
wat erge spotternij is, 't is van vrede te wil
len zonder christen wegen te bewandelen
Daarbuiten geen vrede geen rust I geen
liefde Daarvoor staat heel de geschiedenis
borg
Ja beklaagt het dat we niet meer beleven
de eenvoudige tijden van vroeger Maar...
keert er dan allen terug, hoogeren zoowel
als minderen Wel in de vaste overtuiging
dat we werkelijk kinders zijn van denzelfder
Vader, niet geschapen om elkander te over-
kraaien, dat voor allen de stoffelijke goede
ren geschonken wierden ten nutte, niet tot
voldoening van alle willekeurige grillen,
maar tot eenvoudig en matig levensgebruik,
dat in de bedeeling ervan de breedste broe
derliefde moet voorgaan, daar is deeenige
vredeweg door 'tKerstdagkind aangewezen
Wie van goeden wille is, vindt dien weg,
en eens gevonden, hij durve hem bewande
len om den vrede in onze geschokte samen
leving te helpen bewerken.
't Is onze vurigste Kerstdagwensch
In 't voo'uitzicht der gebeurlijke electri-
jicatie onzer streek, meenen wij velen onzer
lezers aangenaam te zi,n, in enkele artikelen,
eene studie ie geven over de electriciteit
deze studie werd ons medegedeeld door een
bevoegd vakman.
De toekomst hoort aan de electriciteit
Dag aan dag strekt hare toepassing zich
verder en verder uit, en dreigt alle vroeger
bestaande organismen niet alleenlijk te over
vleugelen door hare beter aangepaste wer
king, maar zelfs uit den weg te ruimen
niettegenstaande de talrijke veeten bestaande
Mengelwerk van «De Poperinqhenaar» 17
ROMAN
door C. VERVAKI KK.
Een notaris moet zich boven dat alles
weten te houden, en vooru zal ditonmogelijk
zijn.
Onmogelijk
Ja, bij aldien niemaDd u helpt.
Ik rekende op u, mijnheer Geldhof.
Ia, ik zal doen, wat ik kan, maar ik
moeter aanstondsbijvoegen dat ikde handen
tegenwoordig niet vrij heb. Later zal ik u dat
nader uitleggen, en nu zoudt gij mij moeten
een juist gedacht geven, zoo heel in 't kort,
van uwen geldelijken toestand... Gij hebt er
mij daar wel over gesproken, maar men kan
dat niet juist genoeg onthouden, om er een
gegrond oordeel over te strijken.
Dat zeggende nam de heer Geldhof een
blad en scheen te wachten.
•aston verstond wat hij begeerde en begon
eenige getallen op te geven, welke de oude
heer nauwkeurig aanteekende.
Welhaast begon hij te rekenen en sprak na
eenige minuten
Mijn jonge vriend, ik ken uw vermogen
reeds van vroeger, daardoor kan ik te beter
over uwen toestandoordeelen...Ik zal u dus
aanstonds zeggen dat alleskan geschikt wor
den. vermits gij iemand vindt, die eene borg
stelling van vijf en twintig tot dertig duizend
frank kan geven.
Dan zoudt gij voor de zaak zorgen,
mijnheer.
tegen het inurwrgeu oer electriciteit.
schijnt echter tot nu toe de eenige bron van
energie te wezen die waarlijk en ten volle
beantwoordt aan h t groote hedeadaagsche
vraagstuk van het industiialiseeren van den
arbeid.
De stoommaehienes waarvan thans nog
een zeker getal tijpen bestaan, openden de
oogen voor het motorbedriif. Alhoewel deze
thans den hoogsten graad van volmaaktheid
bereikten, toch schijnt hun gebruik bijna
uitgeleefd, ware het niet de reuz.ichtige lo
comotieven die nog steeds triomfantelijk
het meesterschap behouden op het Belgisch
spoorwegnet. Weieens toch zullen zij ook
dit meesterschap verliezen, als men be
schouwt welk groot voordeel de electiische
locomotieven verschaffen, die reeds sedert
ettelijke jaren in volle werking zijn namelijk
op sommige plaatsen in Amerika: de be
roemde lijn Chicago, Milwaukie, St Paul, ii
Zwitserland de lijn van den Gottard, in
Duitschland de lijn van Magdebourg naar
Leipzig, in Frankrijk verschillende lijnen in
den Midi, die weldra zullen verwezenlijkt
worden.
Daarna kwamen de ontploffingsmotorcn
en voorop de gasmotoren.de petrool en ben
zine motoren. Niettegenstaande hunne een
voudige ja zelfs goedkoope werking, moe
ten de nij veraars maar al te dikwijls bekennen
dat na eenige jaren, deze motoien eene bron
worden van teleurstellingen en onaange
naamheden motieiijk aansteken, voortdu
rende zorgenv dikwijls stilvallen. Hunne
toepas:»! c'iikt om gro te
diensten te verleenen aan de kleine nijver
heid, die niet voortdurend de motorische
kracht vergt, verliest daardoor al hare
belangrijkheid, gezien men van de kleine
nij veraars, niet vergen mag dat zij eene
grondige kennis bezitten van den motor dien
zij gebruiken. Daardoor zag de ekctrische
kleinmotor van af zijn optreden, zijne toe
komst verzekerd. Inderdaad, alhoewel hit
meerendeel der menschen niet het minste
begrip hebben over de essentie van de elec
triciteit en over hare uitwerkselen, doch kan
eenieder, zonder de minste kennis en zonder
het minste gevaar deze verdoken kracht op
Je eer voudigste mat ier in werking brengen,
gegeven zijnde dat de eltctrische kleinmo-
toren het best en het degelijkst werken
wanneer men ze gerust laat, t. t. z dat zij
weinig of geen zorg vergen en altijd bert id
zijn het gevraagde energie te I veren, mils
het sluiten van den onderbreker.
Nochtans Iusschen het verbruik van de
aangebrachte electriciteit en het aanbrengen
dezer laatste, was er een grooten stap te
doen; dit is misschien wel hetgeen het meest
en ten onrechte uit het oog verloren wordt
wanneer men spreekt over het electriïiceren
van gansche gewesten. Door het feit dat
men in het begin niet voldoende de uitwerk
sels en de wetten kende die een degelijk
gebruik der electrische energie regelen,
hadden de uitbaters te strijden met tal van
onverwachte f iten, waarvan- zij het bestaan
riet eens vermoeden, en die g-duiig aan
onaangenaamheden en zelfs noodlottige
stoornissen teweeg brachten in de uitdee-
lingslijnen.
Nu reeds heeft men het meerendei 1 dezer
moeielijke voorvallen opgelost, en de stoor
nissen door degelijke toepassing van voor
zorgsmaatregelen vooikomen zo dat ten
huidigen dage de electrische uitbating: n
gansch gevaarvrij kunnen geschieden.
Een kort overzicht over hetgeen in de
laatste jaren op het gebied der electrische
krachtuitdee'en gedaan werd, zal vo'staan
om een klaar denkbeeld te geven over den
oneindig snellen vooruitgang, in de ont
wikkeling, en de uitbreiding van de eleetr'-
sche energie, tot de verst afgelegen gewesten
Ee^st beperkt zich het gebruik der electri
citeit, tot kleine gesloten kringen, met in bun
midden de voortbrengingscentraal. die den
stroom, onder de voortgebrachte lage
spanning, in deze kringen uitdpelde. De lage
spanning, en de aangewende dikte der dra
den lieten immers niet toe, eene groote hoe
veelheid energie op grooten afstand over te
brengen, zonder een te groot warmteverlies
in de draden te veroorzaken. Eene kleine
bi rekening, de fondamenteele weten aan-
toonende die de electrische energie beheer
schen zal het verband aanwijzen tusschen
de verschillende termen in electriciteit,
namelijk spanning, stroom, vermogen,
weerstand en warmteverlies. Noemen wij
E de spanning in volts 1 den stroom in
ampères, R de weerstand in Ohms.
De wet van Ohm geeft ons de betrekking
tusschen deze verschillende factoren
R E/l van oaar 1 E/'R E R I
vermenigvuldigen wij beide termen van deze
laatste formuul door I den bekomen wij El
-- RI2 waarin EI het vermogen uitdrukt in
wattsdus het produkt van de spanning door
ten s'roum get ft het electritch vermogen op
in wattsjen 736 watts stemmen overeen met
de kracht van een stoompeerd of 75 Kilo
grammeters RI2 is gelijk aan het warmte
verlies, teweeggebracht door den stroom
vloeiende door eeu draad waarvan de weer
stand gelijk R is.
Gezien E de spanning onveranderlijk is,
Het f daar zij Tchtstreeks afhangt van de dyna
momachine die de electriciteit voortbrengt
om een grooter vermogen te kunnen leveren
moet E I dus 11. t. z. de stroom vermeerde
ren maar gezien het warmteverlies in di
lijn, waarvan de weerstand gelijk R is
vermeerdert met het quadraat van dei
stroom, namelijk R 12 wordt het overbren
gen van een aanzienlijk vermogen, weldr;
onmogelijk, daar het warmteverlies in di
lijn te groot wordt.
Een klein voorbeeld zal dit duidelijl
maken.
Nemen wij eene dynamomachine, die oj
20o rn ters afstand een electrischen moto
van 5 Deerden wil doen draaien 't zij du
5x736=-3680 watts leveren. Nemen wij te
kop'rdraad van 3 millimeters doorsnede
De totale weerstand van dezen draad i
0.992 ohms.
Nemen wij aan dat de dy ïamo de stroon
levert op 110 volts spanning. De stroon
door de dynamo voortgebracht om dei
rnotor van 5 peerden te doen draaien zal du:
gelijk zijn aan El E=3680/l10 =34ampères
Deze 34 ampères welke door den draac
vloeien, veroorzaken in dezen draad een
warmte verlies, dus een verlies van vermo
gen gelijk aan RI2 0,992 X 342 1 150
watts; er blijft dus nog een nuttig vermogen
over dat door den motor kan verbruikt wor
den, gelijk aan 3680-1150=2530 watts,'t zij. prijzen verhoogt.
Van 1 Januari af is het port van de nieuws
bladen en tijdschriften van allen aard, die
ten minste eenmaal per kwartaal verschijnen
en met postzegels gefrankeerd zijn, in bin-
aenlandschen dienst vastgesteld op 2 centiem
ier nummer, bijvoegsel inbegrepen en per
5 gram of gedeelte van 75 gram.
Kerstverlof.
Donderdag 20 December is de Kamer
met kerstverlof gegaan. De werkzaamheden
zullen hervat worden op 8 Januari 1924.
üe haringvangst in verval.
De haringvisschers van Oostende, die van
Oogst tot November zich op de haringvangst
toelegden hebben dit jaar nog slechter ge
varen dan de vorige jaren.
De gemiddelde prijzen waren in 1921
0,65 fr. de Kgr. in 1922 1,20 fr. de Kgr. en
in 1923 1,80 fr. de Kgr. De meerdere prijs
is te wijten aan de mindere opbrengst, aan
den wisselkoers en de prijsvermeerdering
van al de koopwaren- Onze nijveraars zijn
verplicht groote hoeveelheden in Engeland
te koopen, wat onze frank doet dalen en de
i le.br-fcy:VV
omdat de prijs ervan op onrustwekkèn wijze'uit Nbrrdrk eén bericht toegekomen, mei-
steeg. I dende dat het schip Medoc in een red
2530 736=3,44 peerden. Het rendement der
overbrengingslijn wordt aldus 2530 3680
69
Hei blijkt das klaar bij liet lx komen
een zulk gering rendement, voor een zoo
klein vermogen, dat het uitdeden van den
stroom onder deze lage spanning van 110
Volts, voor groote hoeveelheden, en groot
vermogen, niet h t gewenschte systeem kan
zijn en blijven zoo kwam het, dat zoolang
men de Alteroomotoren en de transformoto
ren niet tot stand gebracht had, om de span
ning tot op duizenden en hondere duizenden
volts over te brengen, het gebruik der elee
triciteit, slechts kon beperkt zijn tot kleine
gesloten kringen. Vervolgt
Groote keus van jachtstoven
'uxe-calorifères voor salons en her
bergen, keukenstoven (cuisinsèren)
bij Camiel DEZEURE-PAUWELS
Priesterstraat, 5, POPERINGHE.
In de laatste zitting der Scheidsrechter
lijke Kommissies werd de schade op len Au
gusti 1914, als volgt vastgesteld voor de
hiernavermelde geteisierden
WYTSCHAETE.
Goudezeune Isidore
We Deiporte
Maes Ida
MEESSEN.
Vanderberghe Edmond
Hellem Camille
WULVERGHEM.
Capoen Léon
YPER.
We Boudry
We Blondeel Achille
Veiborgh Adelina
79.244,50
59.077,22
8.017,70
14,332,68
11.873,05
2.039
12.705
10.422.50
17.295
GETEISTERDEN,
Ik stel mijne Afd O. S ter uwer beschik
king voo» al wat oorlogsschade betreft.
Wij doen al het noodigen om alles in orde
te brengen zonder dat gij U te verzetten
hebt. Inlichtingen kosteloos.
Men vraagt in ieder omtrek een bekwame
persoen en goed geiend om als vertegen
woordiger te dienen.
ingenieur
161, Adolf Max laan, BRUSSEL
AFDEEL1NG Oorlogsschade
I. EXPERTISE en in orde stellen der
dossiers.
II. Levering op oorlogsschade van Motoren,
landbouwmachierier, enz.
III. Levering van Materiaal, enz., om den
herstel te doen.
IV. Bestek voor heropbouw, van geteisterde
gebi uwen, enz. Plannen.
Een afgevaardigde begeejt zich ter plaats
op aanvraag.
Opvolger van S. VANDEN BERGHE,
Bertenplaats, 8, (Kleine Markt),
1» 1» e it a a 11 e.
Im«* m v«ri>rti4i da Pupenugheasar
Ja ik zal alles in uwe voordeel doen
schikken. De sommen zullen onmiddelijk na
het indienen der borgstelling in uwe handen
gestort worden en gij zult alles in orde
brengen. Uw naam zal gered zijn en met
eenige voorzichtigheid zult gij rustig de toe
komst mogen afwachten.
Zeer wel, zegde de jonge man, maar
waar zal ik die borg ontdekken
Wel zoudt gij dat niet dadelijk in uwe
gemeente vinden
Misschien, maar zeg mij, mijn waarde
vriend, zoudt gij mij die som niet kannen
verschieten i
Onmogelijk... Ik heb het u reeds ge
zegd, nit t waar Ge moet weten dat ik in
eene maatschappij getreden ben, welke wij
opgericht hebben, om den handel onzer
kwijnendestad «enigszins opte beuren. Daar
door kan ik tegenwoordig over mijne kapi
talen niet beschikken, en onroerende goede
ren bezit ik niet.
Zou 't hij dan niemand vinden in de
stad
Hoor eens, vriend, volg miinen raad en
zoek eerst onder uwe kennissen... Bij aldien
het u niet gelukt kunnen wij dan nog eene
poging doen in de stad... Doch. geloof mij,
zulke zaken worden best geschikt tusschen
personen, die malkander goed kennen.
Ik zal het beproeven, zegde Gaston en
keerde, in nadenken verzonken, naar zijn
dorp terug.
Daar kwam hij in den namiddag aan.
Hij was niet verre meer van zijne woning,
als hij zijne zust -r bemerkte die het rijtuig
onderzoekend scheen aan te staren.
Jan kreeg bevel stil te houden, en de notaris
ging aanstonds zijne zuster begroeten.
Is uwe vrouw dan niet medegekomen
vroeg Anna.
Neen, zij is naar Gent.
Dan kan ik u zooveel te beter spreken
Wat moest gij dan zeggen, zuster
Ik en mijne vrienden hebben een reisje-
gedaan en wij zijn maar heden te huis geko
men. Wij hebben dan bijna aanstonds verno
men, dat een nieuwen slagugetroffen heeft...
Is dat werkelijk zoo, broed"r
Ja, Anna, het is maar al te waar.
Hoe droevig
Laat ons hier op straat niet over zulke
ernstige zaken spreken, Anna kom liever
mede naar mijne woning, ik zal u alles uit
leggen.
Anna voldeed aan zijn verzoek, en vernam
dadelijk hoe de zaken geschapen stonden
Zij zag met het innigste medelijden de
wanhoop haars broeders en kon hem niet
helpen.
Ho! zuchtte denotaris vol vertwijfeling,
wat is het toch ongelukkig, zoo immer van
den eenen persoon naar den anderen te moe
ten loopen, om zijnen nood te gaan klagen...
en... nu moet ik op zoek naar eene borg.
Inderdaad... Waar die gevonden
Ik vrees dat ik hier niemand vinden
zal... Ik heb aan den heer Geldhof beloofd
te zoeken, daar ik hem niet durfde toever
trouwen dat ik er geene hoop op had.
Als men nagaat, broeder, hoe er hier
Het is jammer dat onze visscher zich niet
meer op die vangst toeleggen daar Belgie
het dichtst ligt bij de goede plaatsen.
-• - y. - ."*77;'
11 tint Kiaane.
Ja, er komt komt klaarte aan den politie-
ken gezichteinder.
In de laatste dagen zijn er gebeuitenissen
voorgevallen die eenige hoop geven op een
beteren toestand in Europa.
Sinds 10 December erkent Frankrijk dat
het lijdelijk verzet in het Roergebied opge
houden heeft. Dit is van belang omdat men
w^et dat zulks de eerste voorwaarde was
om tot eene verdere regeling te komen.
Een tweede feit, van groot gewicht, is dat
Amerika zich bereid verklaard heeft van
mede te werken aan de commissiën die door
de Commisie van Herstel zullen aangewezen
worden om den financieelen toestand van
Duitschland te onderzoeken.
Er zullen twee commissies ingericht wor
den. De eerste zal de betaalkracht van
Duitschland ondezoeken en de tweede zal de
vlucht van h t Duitsche kapitaal in den
vreemde nagaan.
Op tijd en stond zullen wij hooren spre
ken van die Commissies. Men moet echter
niet denken dat zij het aanschijn der wereld
zullen veranderen van den eenen dag tot den
anderen, als men weet dat die commissies 3
jaar tijd hebben voor hunnne werkzaamhe
den te eindigen en dat men zelfs nu reeds
voorziet drt zij vóór 1930 nitl zullen gereed
zijn.
Het is toch een stap die moest gedaan
worden en die-naar een voldoende oplossing
kan geleiden.
Een derde en niet min belangrijk feit doet
zich thans voor.
Duitschland ziet toch ook dat het niet
voort kan duren zooals het nu gaat.
Thans drukt Duitschland den wensch uit
van met al de geallieerde regeeringen samen
de kwesties van herstel en van Roer en Rijn
te kunnen bespreken.
Deze plotse ommekeer in de houding van
Duitschland heeft vele oorzaken. De bezet
ting van den Roer onttrekt aan het Duitsche
landbestuur een groote bron van inkomsten,
zoodat zij daarzonder hunne uitgaven en
inkomsten niet kunnen regelen. De Roer is
het hart van Duitschland. Die hartkwaal
verlamt geheel het Duitsche lichaam.
De Duitsche regeering ziet met spijt die
verschidige bewegingen om af te scheiden
van het Duitsche fijk. Enkel een sterk
Duitschland kan daar orde in krijgen.
De uitslag der kiezing in Engeland laat
zich ook tot in Du'tschland gevoelen. Er
bestaat zekere mogelijkheid dat de Engel
sche werkliedenpartij eene leidende rol zou
spelen in Engeland. De Duitschers voorzien
den steun dier partü noodig te zullen hebben.
Thans polst het Duitsche rijk de Belgische
en Fransche regeeringen. Zij hopen een
gunstig antwoord te ontvangen. Dan zal het
stappen aanwenden bij de andere geallieer
den.
De Duitsche regeering zal het werk der
twee Commissies vergemakkelijken. Zij is
bereid het plan der Belgische technische
studiën als grondslag van bespreking aan te
nemen.
Ja,er komt licht ....Als de onweerswolken
maar niet opnieuw opdagen dan loopen wij
kans nog zonnige tijden te beleven.
De Regeetingkon den uitvoer der aardap
pelen riet vrijlaten omdat de aardappelen
zouden opslaan t n gevolge van een uitvoer
naar Fra: krijk waar schaarschte van aard
appels heerscht.
De Regeering vraagt evenwel niet beter
dan de uitvoerbeperkingen te kunnen uit
rekken.
Vroeger gaf M. Van Cauwelaert aan de
Regeering den raadingeval van verviaam-
sching der Gentsche Hoogeschool, van
desnoods ook beroep te doen op vreemde
Hoogleeraars Zulks werd van Franschge-
zinde zijde zeer kwalijk genomen.Er zou hier
immers spraak zijn van Nederlandsche
Leeraars die aan de Vlamingen hadden kun
nen aantoonen waar zij hadden kunnen
komen met eene cultureele ontwikkeling in
eigen taal, zij die gedurende 90 jaar ver
waarloos 1, ja geknecht geweest zijn.
Maar nu laten diezelfde Franschgezinden
eene geheele reeks Fransche Leeraars komen
om voordracht te geven aan hunne Fransche
school van Gent. De Fransche propaganda
mag langs alle deuren en wegen binnen
stroomen en moet van de Hoogeschool-slu
denten den indruk geven dat alle licht uit het
zuiden komt.
Maar voor de menschen, die de zelfstan
digheid van Belgie enkel als masker gebrui-
zijn de Ciaogchen «eene vreemde^
ken
Das
In de Kamer werd er geklaagd over het
stelsel van uitvoervergunning der aardap
pelen.
Minister Moyersoen antwoordde dat de
landbouw en de nijverheid op denzelfden
voet geiteld zijn voor wat de uit- en invoer
vergunningen betreft. In September laatst
werd de uitvoer van aardappelen geregeld
>aar is f vers'ctilf.
Als er menschen zijn die geduld te koop
hebben, dan moeten zij voorzeker onder de
Veldwachters gezocht worden.
Het is nu een paar jaar dat de Veldwach
ters moeite doen om door eene wet te ver
krijgen dat hunne wedde min of meer in
evenredigheid is met de levensduurte.
Dit wetsontwerp heeft een echten lijdens
weg bewandeld. In de Kamer werd het
afgeknot, verknoeid, verande'd, misvormd
en toch, spijts alles, kwam er iets voor den
dag waarover de Veldwachters tevreden
waren.
Volgens het Kamerontwerp zou een veld
wachters eener gemeente van 300 inwoners
beginnen nut 1500 fr. om te komen tot 2250
fr. na 20 jaar dienst. Hoe grootere gemeente
hoe hooger de beginwedde. Zoo zouden de
veldwachters eener gemeente van meer dan
3000 inwoners beginnen met 4100 fr. om na
20 jaar 6050 fr. te trekken.
Niemand kan er ooit aan denken te bewe
ren dat deze eischen overdreven zijn. En
toch....
In de Senaatcommissie hebben senaat-
heeren gevonden dat de Veldwachters rijke
lijk beloond zijn als zij de beginwedde
krijgen en dat er bij deze geen spraak moet
zijn van verhoogingen.
Bij alle andere ambtenaren fs de wedde
evenredig aan het getal dienstjaren. Bij de
Veldwachter is dat, volgens die Hooge
Heeren, riet noodig.
Is het te begrijpen dat er Katholieke Se
naathoeren gevonden worden om in die
hatelijkheid ten opzichte van depaardulzend
Veldwachters die er zijn, mede te helpen
Die ongelukkige houding van enkele Katho
lieke Senaatheeren wordt uitgespeeld tegen
geheel de partij. Vooruitbeleeft er niet
weinig plezier aan.
Ook kan er daar geen protest genoeg
aangeteekend zijn. Wat de Veldwachters
vragen is recht en redelijk. Mochten de
Senaatheeren met eenparigheid van stemmen
het geheele ontwerp aannemen. Dat alleen
kan aan de Veldwachters voldoening schen
ken.
Het ouderdomspensioen mag aangevraagd
worden in den loop van het kwartaal waar
in de pensioenaanvrager 65 jaar bereikt. Het
verleend pensioen wordt uitkeerbaar met
ingang van het kwartaal volgende op dat
waarin de aanvraag wordt ingediend.
Guido
dingsboot de lijken gevonden heeft van zes
matrozen van den Noorweegsche stoomer
Runa Een ander schip heeft insgelijks
vier mannen van de Runa opgepikt. Men
vreest dat de andere achttien leden der be
manning omgekomen zijn.
Aan den overweg der spoorbaan nabij
de statie van Andancette(Dröme), Frankrijk
is een lichte kamion, gevoerd door M. Louis-
Jcseph.Ch mei, 50 jaar oud, wonende te
Annonay. vrrrast geworden door een snel
trein Vint1 nille-Parijs.Hetrijluig werd gansch
verbrijzeld en de voerder op den slag ge
dood. Het lijk werd gansch verkoold door
het ontploffen van den naphtavergaarbak.
Een brouwer van Bourbourg (Noord-
Frankrijk), M. Robert Montenis, is in de
volgende omstandigheden slachtoffer ge
worden van een doodelijk ongeluk. Terwijl
hij eenige vrienden een celaden geweer
toonde, dat hij onlangs aangekocht had,
ging plotseling een schot af. De man werd
in volle borst getroffen en bezweek eenige
oogenblikken nadien.
Uit Leipzig wordt gemeld, dat daar
Zaterdag een_hevigen brand heeft gewoed
in een groote' opslagplaats. Dertien perso
nen kwamen in de vlammen om, terwijl vele
anderen zware brandwonden opliepen. Het
pakhuis lag vlak bij het hoofdstation.
Naar men vermoedt is de brand ontstaan
f- - -- y - Brandende siaarettpj
terwijl de'échte'ingen Perrot, landbou
wers, in de Fransche gemeente Ridini, op
het veld waren, werd hun hoeve door een
geweldige brand in asch gelegd. Een der
vier kinderen van het echtpaar is in de vlam
men omgekomen. Het slachtoffer was vijf
jaar oud.
In een geweldigen sneeuwstorm in den
Staat New-Mexico zijn twaalf personen
omgekomen.
hofstede van 15 H. 65.000 betaald in iJtói
is 25.000 fr. verkc cht geweest in 1908.
Het tegenovergestelde van die feiten ge-,
beurt sedert den wapenstilstand, maar wie
durft zeggen dat die tijden niet zullen terug
komen. De Foville in zijn boek La Mon-
naie verdeeld het leven van de beschaafde
volkeren in twee deelen. Gedurende het
eerste bloeiend tijdstip, den ijver der zaken
vermeerderter is krediet voor iedereen, en
iedereen ook gebruikt ervan, een soort
optimisme bespoedigd nog de handelsbewe
gingen onder al hare vormen voorbrengst,
verbruik, beweging, speculatie meest. In het
begin is het de gezondheid, weldra komt de
koorts en dan is hetdekrisis die al met eens
losbreekt. En jaren zijn er noodig tot het
herstellen, drooge jaren, waar de ontrouwig-
heid, en de ontmoediging deze zelf verlam
men die door den Krach niet geleden
hebben. En dan op een zeker oogenblik het
tafereel verandert nog eens, den weg is terug
vrij en menschen en zaken beginnen gaan,
in afwachting te kunnen loopen. Het tijdver
loop tusschen de twee afwisselende ver
schijnsels waarvan den een gekenmerkt is
door het rijzen en het ander door het dalen
der prijzen was voor den oorlog van onge
veer 10 jaren. Dit termijn sedert de wapen
stilstand is zeer wisselbaarhet bewijs ervan
zijn de verschillende krisissen die wij seder-
dien gezien hebben.
DE KEMPEN.
Esti geweldige brand heeft te Houston,
in den Texas (V«reenigde Staten), het hotel
Capitole in asch gelegd. Men heeft de
lijken van vier personen uit de puinen ge
haald, maar men denkt dat nog vijf andere
personen levend verbrand werden.
BEURSKRONIJK
medegedeeld door de Bank TRANSINTER.
Over geldplaatsingen.
de
Sedert lange jaren sprak men van
-*15 i een 'verborgen iijl.T
maar nu zijn het geen veronderstellingen
meer want binnen eenige jaren zullen 6 kool
mijnen hunne kolossale voorbrengst op de
markt brengen.
Eene machtige fortuin is daar vertegen
woordigd door vette kolen, cokekolen die in
hoedanigheid de beste van Westphalien en
Engeland overtreffen. Wij hebben reeds in
uitbating Winterslag-Beeringen-Limbourg-
Meuse en binnen kort ook
Ik kan persoonlijk niets meer doen,
zegde zij, maar ik denk evenwel, dat er nog
redding zou kunnen gevonden worden.
Laat ons hopen, broeder, zegde Anna,
en vroeg nog eenige inlichtingen aangaande
de borgstelling.
Zij begeerde te weten in welken zin deze
moest opgesteld zijn, en welke andere voor
waarden er te vervullen waien.
Als zij dat alk s goed wist vertrok zij, zeg
gende
Zoo, broeder, tot later ik hoop dat ik
goed nieuws zal kunnen aanbrengen.
Mochtet gij waarheid spreken, Anna,
antwoordde de notaris, want de oneer en
de schand-: schijnen mij van uit de verte, als
dreigende spoken aan te grijnzen, bereid om
mij en mijne kinderen te verslinden.
Als Anna te huis kwam vond zij er Maria
en hare moei, die zeer nieuwsgierig op haar
zaten te wachten.
Immers iemand had hun aangebracht, dat
hunne vriendin bij den notaris binnengegaan
was.
Zij moest dusaanstonds het nieuws vertel
len dat zij vernomen had, maar liet niet na
hetzelve een weinig te verbloemen.
Kortom, zijzegdedathaarbroeder waarlijk
een nogal groot verliesondergaan had,maar
dat hij verzekerd was alles nog te boven te
kunnen komen, met de ondersteuning van
Volgens via New-York binnengekomen
berichten zijn er reeds 200 lijken van slacht
offersder aardbeving in Colombie gevonden.
De meeste dooden zijn te betreuren te Cam-
bal
Te Tulcan werd de artilleriekazerne en
de voornaamste kerk vernield. Bijna elk
huis daar liep voorts schade op. Er zijn 27
menschen omgekomen.
Maandag moest te Rome de begrafenis
plaats hebben van een dagbladschrijver,
Aloysio genaamd op 't oogenblik dat men
de kist wilde sluiten, bestatigde de genees
heer van den burgerlijken stand dat M.
Aloysio niet dood was, maar enkel in doods
slaap verkeerde. De zieke, die van geluk
spreken mag niet levend begraven te zijn,
werd naar hi-t gasthuis overgebracht.
Te New-York, Vereenigde-Staten, is
in het dorp geflapt wordt, moet men aanne- machtige vrienden te Brugge
men dat zulks voorzeker uitnemend moeilijk Als de weduwe Cuppens alles gehoord
zal zijn... Gij kunt niet gelooven wat men al had, zegde zij
vertelt. j Het zou mij waarlijk bedroeven, indien
Ik kan er mij wel een gedacht van ma- uw broeder moest slechte zaken doen, maar
ken, wedervoer de notaris, heel droevig. zijne vrouw zou het door iedereen gejo"d
Eensklaps scheen Anna een gedacht te worden,
krijgen- Dat kan zijn, meende Maria, maar ver
standige menschen scheiden man en vrouw
niet van elkander af.
Daarin hebt gij gelijk mijn kind, meen
de de tante, maar in de wereld is iedereen
niet zoo toegevend en goedaardig als gij.
Zij voelde waarschijnlijk lust, om in de
buurt nog eens over de zaak te gaan spreken,
want kort nadien zegde zij nog
Ik moet nog eene boodschap doen, gij
zult weieen poosje samen blijven, niet waar,
kinders
Ga maar rustig, tante, zegde Maria,
over ons moet gij u niet bekommeren.
Van zoohaast de weduwe zich verwijderd
had, zegde Anna op geheimzinnigen toon.
Wel, Maria, wat ben ik blijde, dat wij
alleen zijn.
Zoo 1 is er dan iets gaande
Ja, de zaken van mijnen broeder staan
veel slechter dan ik daarzooeven verteld heb.
Welk droevig nieuws Annal Wat moet
er daar op den duur van geworden en zijne
arme kinderen 1 Ach, die kleine schapen I...
Anna vertelde daarna omstandiglijk wat
Gaston haar toevertrouwd had.
't Is inderdaid vreeselijk, zegde Maria,
de onae'ukkige is voorzeker wanhopig.
Natuurlijk, Maria, en evenwel ishij nog
moediger dan men het zou verwachten.
En vergramd tegen zijne vrouw
Daar spreekt hij al niet veel over, maar
men hoort gemakkelijk aan ziine redenen,
dat hij alles aan haar toeschrijft en waar
lijk zij is de grondoorzaak van den toe
stand, door hare geldverspillingen haar te
groot verteer en de misachting, welke zij
jegens de menschen dezer streek aan den
dag legt.
Dat is ontegensprekelijk.
Watgedaan 1 Watgedaan I zuchtteAnna.
De geldplaatsingen mogen als volgt ver
deeld worden.
1° Onroerende goederen.
2° Leeningen.
3* Aandeelen in maatschappijen.
De onroerende goederen bieden in hun
eigen eene zekerheid aan. Het beheer er van
eischt geene bijzondere kennissen en schikt
dus, op dat gebied, voor al de geldbezitters, j voorziet
Integendeel de opbrengst is klein voor deze
die ze niet zelf gebruiken kunnen. De onkos
ten van aankoop zijn groot. De verdeeling
is dikwijls moeilijk. Men stelt zich toch
bloot aan verdezen op het kapitaal. De cij
fers gemeld door de Fransche geleerde Pierre
Caziot in zijn boek La valeur de Ia terre en
France bewijzen dit laatste. In de streek
van Caux werd in 1876 eene hofstede be
taald 300.000 fr. en in 1905 is ze 105 000 fr.
verkocht geweest. In Limagne een eigendom
van 25 H. 180 000 fr. geschat in 1879 is in
1903 verkocht geweest 43.000 fr. Eene kleine
ANDRE-DUMONT.
Het kapitaal van deze maatschappij is van
75.000.000 verdeeld in 300.000 actiën van
250 fr. waarvan 80.000 ingeschreven dooi
de machtige maatschappijen La Providen
ce Christalleries Val St LambertLloyc
Royal Beige Solvay C°. Als beheer
ders vinden wijJ. Jadot Gouverneur var
de Société Générale de Belgique Baron
(Joppée, Brussel Caron Constant Goffi-
net André Dumont M. Fraipont, Be
stuurder der Christalleries Val St Lam
bert N. Germau, Bestuurder van Pro
vidence enz.
De werken zijn begonnen in 1908 en ir
1916 was het bovenste deel der 'putten vol
trokken. De diepte van deze putten 1 en H
f bedroeg 466 en 420 meters, met eene door
snede van 6 meters. De werken zijn voort
gezet sedert den wapenstilstand en mer
bereikt nu de diepte van 700 m. voor N° 1 er
550 m. voor N" 2. Het gesteld materiaa
eene jaarlijksche opbrengst var
1.000.000 tonnen kolen. Men vergeet nie
dat de kolenlagen eene dikte hebben var
0,80 m. tot 1,70 m. 405 werkmanshuizer
zijn opgebouwen. De uitbating zal binnet
kort beginnen. De aandeelhouders moget
op geene winstverdeeling rekenen in d<
eerst volgende jaren gezien de groote onkos
ten in het begin vereischt door zulke uitba
tingen. Wij blijven toch van meening da
eene groote toekomst te verwachten is
Iedereen heeft zeker den tijd niet om ziel
op de hoogte te houden van de groot»
uitvindingen op nijverheid'» chimle zoowe
Banque pour favoriser les transactions Internationales
Bank tot bevordering van Internationale handelszaken.
Naaml. Venn.
Maatsch. Zetel GENT.
Algemeene Bestuurder voor West-Vlaander en FORREST L.
AGENTSCHAPPEN
POPERINGHE, Groote Markt, 28, tel. 89 <S 90.
VEI'RNE, Ooststraat, 64, tel. 76.
DIXMl'DE, Kiekenstraat, tel. 44.
MOESKROEN, Toerkoenjestraat, 109, tel. 179.
Wytschaete en omliggende, Agent
Beveren
Noordschoote
Ledeghem
Wastoutre
Rousbrugga
Heer FOURNIER, Burgemeester.
HeerTAHON, Gemeentesekretarls.
Heer M. BAILLEUL,
Heer G. DELANNOO,
Heer A. DECLERCQ.
Heer A. CLAEYSOONE, Gem.-ontv
BIJKANTOREN
Nieuwpoort, Loo, Proven, Rousbrugge, Watou, Leysele, Couckelaere,
Ichteghem, Stavele, Alveringhem, Lichtervelde, Cortemark, Merckem.
Zoudt gij uwen broeder willen redden neen, ik verdwaal... Het ware te veel... Hf
Kunt gij dat vragen, Maria is eene dwaashetd zoo iets voor te stellen.
Goed, Anna, maar dat is boven uwe Vergeef mij mijne woorden, Maria.
krachten.
Misschien, wederlegde Anna en sloeg
eenen diepzinnigen blik op hare vriendin.
Waar hoopt gij redding te vinden
vroeg deze.
Mag ik u eens onbewimpeld mijn ge
dacht zeggen, mijne goede vriendin.
Ja toch, Anna... waarom die plichtple
gingen
Luister dan, Maria, welke overweging
in mij opkwam, terwijl ik naar huis terug
keerde. Ik datMijn broeder heeft gefaald,
hij heeft zijn geluk verstooten en Maria
misacht De versmade heeft alles met eene
voorbeeldelooze gelatenheid verdragen, zoo
wel de onverschilligheid van dengene, dien
zij beminde, als den hoon der vrouw, die
hare plaats ingenomen heeft. Zij heeft niets
gedaan om hare rechtmatige verontweerding
eenigszlns lucht te geven, maar alles met
christelijk geduld In haar herte bewaard...
Misschien zal zij nu hare edelmoedigheid nog
verder willen drijven, misschien zal zij den-
gene willen redden, die haar miskend, ja
verstooten heeft.
Wel, Anna, wat maakt gij vandaag toch
omwegen, zegde Maria, die zeer aangedaan
was maar zulks liever niet liet blijken. Waar
wilt gij nu toch komen
Heb ik niet gezegd dat mijn broeder
iemand zocht, die borg wil teekenen te zijnen
voordeele
Ja, Anna.
Welnu dat moet iemand zijn die onroe
rende goederen bezit, zooalsgij... Goederen,
die onberent zijn... Zoodat gij hem dien
grooten dienst zoudt kunnen bewijzenDoch
Deze antwoordde niet rechtstreeks maa
vroeg
En denkt gij waarlijk, Anna, dat he
zoo zou kunnen geschikt worden
Ja, ik heb mijnen broeder mij alles doe:
uitleggen, doch iaat er ons niet meer ove
spreken.
Integendeel, Anna, wij moeten daa
veel over spreken, want geene opofferin,
zou mij te zwaar vallen, om het geluk of he
welzijn uws broeders te vermeerderen, als i!
maar weet dat uwe inzichten niet miskend 0
verkeerd begrepen zullen worden.
Daar is toch niet voor te vreezenMaria
maar zoudt gij waarlijk de edelmoedigheii
zoo ver kunnen drijven.
Ja, mijne vriendin, daartoe ben ik be
reid zonder mij het minste geweld aan t
doen. Voor u en voor hem zou ik alles doen
wat niet strijdig is met mijn geweten.
O goede ziel I Welke edelheid 1
Zwijg, Anna, daarop valt niet te roe
men... Indien ik alzoo handel, volg ik maa
de opwellingen van mijn hert. Reeds jare:
geleden voelde ik in mijne ziel maar een
neigingen deze was alles temogen beproeve
om Gaston gelukkig te maken. Ja, ik ma
dat wel aan u bekennen ik heb hem altijd b<
mind en geëerbiedigd. Hoe zou ik nu kunne
weigeren hem te helpen, als het In mijn
macht is, en dat zijn naam waarlijk bedreig
wordt Laat ons dan geene nuttelooze wooi
den meer spreken, maar aanstonds middele
beramen om onze hulp zoo gauw mogelij
toe te dienen.
Wie snellijk helpt, helpt tweemaal, zej
een spreekwoord. (Wordt voortgezet).
I