Kerstboodschap van Z. H. da Paus Heerlijke Vondelherdenking te Kortrijk
CONCENTRATES
De Burgeroorlog in Spanje
Prachtvolle cpycering van «lucifer»
Als Z.H. de Paus tot de were!d spreekt
Men vraagt voor 1938 EENHEID
Z. R DE PAUS
EN «DE IJVERIGE
MISSIEBIETJES
VERALGEMEENING
DER GEZINSVERGOEDINGEN
"W7~r:: J
DE DRIEJAARLIJXSCHE
STAATSPRIJS VOOR
VLAAMSCHE LETTERKUNDE
AANBESTEDINGEN
POSTZEGELBOEKJES
B Öïïüfr. FRAN KR E
BURGOS
0TtyJLOVSe
CM
pfbAfóMKg.
t
<5£ fAf
^JLLESi
,MrM
CO P/Al1
'v—PSP
alcala\\
lililiil ij
AROANOA
A
1GUADALAJARA
TARPA60NA
u/y/fVC9o/v
1AlSACm
t a W+ ïléfiA-NAPA
UNORHA
WAUWC/A
10/KA
my*
ICARfASSA/A 5
SPAANSCH HELDENGEVECHT ROND TERUEL
IN ENKELE REGELS
Vaderlijke loraen om Buitschland
In den gebruikelijken Kersttoespraak,
beeft de H. Vader zijne bezorgdheid mede
gedeeld noptns den toestand der Kerk in
Dui: schland.
Naar Z:jn eigene woorden was Zijne
verklaring een uiting van een zeer krach
tig protest tegen de Duitsche handelwijze.
Het treurige, maar allerzekerste feit van
godsdienstvervolging in Duitschland be
staat: «Ja. Wij kunnen zeggen dat in
Duitschland e:n ware kerkvervolging
heerrcht, alhoewel men 2egt en laat zeg
gen dat er géén vervolging is. Wij weten
dat zij er wèi is. Wij weten dat zij er is
en wel van dien aard. als sr zelden een
ge we t is. zóó vreeselijk, zóó ernstig en
reeds zóó ontzettend in haar droevige ge
ve! n. Het is e:n vervolging, waaraan
niets ontbroken heeft, noch thans ont
breekt, noch schijnt te willen ontbreken,
de ruwe gewelddaden niet, de hst niet,
noch h:t bedrog der valschheld en der
leug:n.
Droevig is het voor ons te moeten vast
stellen, dat men sinds eenigen tijd zich
vergrijpt aan de waarheid, die niet alleen
Ons persoonlijk aanbelangt, maar die voor
Ons het meet heilig is en waarvoor Wij
verantwoordelijk staan tegenover God en
tegenover de menschen. Wij denken aan
de katholieke hië-achie, den katholieken
godsdienst, Gods Heilige Kerk, die de God
delijke Goedheid Ons heeft willen toever
trouwen.
Men beweert, zegt de Paus verder, dat
de godsdienst, geen godsdienst meer be
oefent maar aan politiek doet. En het is
Juist met dit verwijt dat men de vervol
ging wil verrechtvaardigen.
Wij kunnen zeggen met Christus Mi.in
ri'k is niet van deze wereld». Bijgevolg
Wij denken niet e?ns aan politiek. Ander
zijds als Wij aan nlitiek deden, zooals
men ons verwijt, dan zou, nu men zooveel
spreekt van bewapeningen en oorlogen, er
ook wel levers ter wereld een kleine poging
gedaan worden, om Ons ter hulp te snel
len. Wij hebben er echter geen behoefte
aan. In heel de wereld ziin er trouwe kin
deren van Ons, aanbidders van God, en
ze komen ons niet te hulp omdat ze weten
dat wij aan geen politiek reen noch mogen
doen. Wij verdedigen slechts de rechten
van God en van de zielen. Is dat gods
dienst of politiek?
De beschuldiging, dat Wil misbruik ma
ken van den godsdienst bedroeft ons diep,
want een der slechtste gedachten, die in
den geest kan opkomen is de beschuldi
ging. den godsd'enst te misbruiken voor
politieke doeleinden, een beschuldiging die
men opwerpt tegen zoovele priesters en
zeovele brave gelcovigen, die steeds bereid
zijn te gehoorzamen aan Gods wet en te
leven en te werken als goede christenen,
z°ifs te leven als de betere burgers, omdat
zij van hun burgerlijken en socialen plicht
bewust zijn, niet enkel tegenover de men
schen, maar ook tegenover God.
Wij willen hier herhalen voor de gehee-
le wereld: Wij doen aan godsdienst, niet.
aan politiek en Wij willen het ook niet
doen. Dat weten allen en dat zien all:n,
die het willen zien.
De Kerk, de H. Stoel, de bisschoppen en
priesters verdedigen in Duitschland slechts
de rechten van God en van de zielen, het
geen heel wat anders is dan het voeren
van politiek.
Wij deelen de smart en lijden van Onze
broeders: Wij kennen hun kwellingen en
smarten.
Moge Hij, Onze gezegende God, het ma-
telocze kwaad doen ophouden; moge Hij
op den wsg der waarheid de talloos velen
terugbrengen, die Hem niet schijnen te
kennen dan alléén om Hem te beleedi-
gen
Wij mogen zeggen dat de Pauselijke
Kerstrede eene waarschuwing is tegen de
dwalingen, welke met geweld en menschf-
lijkerwijze gesproksn zonder mogelijkheid
van verweer, verspreid worden; doch m't-
een ook als bemoediging voor de Duitsche
katholieken.
Een ander vraag is het: zullen de Duit
sche katholieken ditmaal de toespraak van
den Paus zoo gemakkelijk vernemen als de
Encycliek: Mit brenr.er.derSorge even
eens voor Duitschland bestemd; w?lke in
alle kerken werd voorgelezen? Wij betwijfe
len het sterk; maar ock dezen keer zal het
geen de H. Vader gezegd heeft bekend
worden, langzaam aan misschien, maar
onweerstaanbaar. En ook nu zullen all-
geloovigen, ook ver buiten den uitsluitend
katholieken kring, er weer aansporing in
vinden om standvast'?; te blijven in hun
geloof, voor dit geloof desnoods den mar
teldood te ondergaan. De Duitsche Bis
schoppen hebben het woord vol diep mys
terie, het woord van trouw en liefde tot in
den dood: martelaarschap den laatsten
tijd in hun Herderlijke Brieven en Zon
dagspreeken herhaaldelijk en met den
grootsten nadruk: de Katholieke Kerk on
d;r het Derde Rijk telt ware en werke
lijke martelaren, gebruikt. Zij weten, wat
wij niet weten; zij kennen hun volle ver
antwoordelijkheid onder de huidige om
standigheden.
De boven aangehaalde Kerstrede, ziin
vreesslijke woorden op een oogenblik
waarop Duitschland zich opmaakte om
volkomen bewust, naar het voorbeeld van
Moskou, een heidensch. een Germaansch
Kerstfeest te vieren. Om wel het licht,
maar niet het Licht te vieren, het blauwe
niet het Goddelijke Licht. Geen wonder
dan ook dat het kleinste artikeltje of
preek je in gelcovige kringen nog een heer
lijkheid is in vergelijking met de o ja mis
schien heel litteraire en geleerde beschou
wingen van het nazi-dom.
Hc^siificasaassBsasssQaiüsacaaaijaiisi
De leden van het Heilig College hebben
Vrijdag, vigilie van Kerstmis, den Heili
gen Vader hunne heilwenschsn aangebo
den. Eij deze gelegenheid heeft de Hei
lige Vader een groote, indrukwekkende
rede uitgesproken, van buitengewone be-
teekenis die overgrooten weerkiank vindt
in de wereld.
Over deze rede werd op Kerstdag in alle
bladen, van alle gezindheden, gewag ge
maakt, de beknopte of de volledige inhoud
cr van medegedeeld. Zoover we konden
agaan onthield zich de Duitsche Natio-
1: aal-Socialistische pers van mededeeling
dezer rede.
Tot onze ergernis is er ook een blad ln
Vlaanderen dat de groote Pauselijke rede
doodzwijgt. Het is VOLK -IN STAAT
den dag: de groote rede van Z. H. den
Paus. In het volgend nummer, dat van
Maandag, geen enk:l woord over de ver
klaringen van den Heiligen Vader.
Men kan zich den indruk niet ontvein
zen dat deze Pauselijke rede opzettelijk
in «Volk en Staat» wordt doodgezwegen.
Zooals de lezer weet heeft de H. Vader
in deze groote rede voor het aanschijn der
wereld de kerkvervolging aangeklaagd die
woedt in Duitschland, een vervolging van
zulken aard dat er weinige zoo vreese-
lijke en zoo ernstige ooit werden onderno
men een vervolging waarbij niet ont
breken de brutaliteit, het geweid, de hin
derlagen van de valschheld en de leugen
zooals de H. Vader sprak.
UIT ti DE STANDAARD
Op Kerstdag geen woord over het feit van
UHBBMBHBHisHHniiiisiHakuaHHaHaHEaBBHegaaasiiHKa
EERW. PATER LAMMERT YN
de bezieler van «De ijverige Missiebietjes»
Eerw. Pater Lammertyn, van het Re
demptoristenklooster in de Belliardstraat,
te lirussel, wiens ascetische boeken over
de H. Eucharistie, de H. Uurdevotie en
de Missieactie, eerst in het Vlaamsch uit
gegeven, waarna in vreemde talen over
gedrukt, in een tijdverloop van acht jaar,
ver boven de 200.000 exemplaren bereiken,
heeft dees dagen uit Rome een brief ont
vangen, die zijne Overheid wil gepubli
ceerd zien en die veel genoegen zal ver
schaffen aan tienduizenden Vlamingen.
Wij geven hier de vertaling.
Staatssekrctariaat
van Zijne Heiligheid.
N. 165263.
Van hetVatikaan,
den 25 Nov. 1937.
Eerwaarde Pater,
't Is met een levendige voldoening, dat
de H. Vader heeft vernomen, dat het door
U opgerichte en bestuurde tijdschrift «De
Ijverige Missiebietjes» dit jaar den tien
den verjaardag van zijn stichting vierde.
Zijne Heiligheid weet immers zeer goed,
dat deze uitgave niet alleen heeft bijge-
dragn om in de vrouwelijke kringen der
Vlaamsche provincies een breede stroo-
ming van belangstelling en toewijding te
verwekken ten voordeele der Missies, maar
dat zij bovendien den stoot gaf ter ver
wezenlijking van uitersl weldadige werk
zaamheden met het doel aan de Missio
narissen, zoowel op geestelijk als op stof
felijk gebied, een practischt en kracht
dadige hulp te brengen.
De H. Vader, wetende daarenboven, hoe
Stevig het tijdschrift verbonden is aan den
leidraad van den H. Stoel, en hoe het er
aan houdt, op het voorplan van zijn pro-
paganda de groote Pauselijke Missiege
nootschappen te plaatsen, kon niet anders
dan Zich ten volle verheugen over den
'Vooruitgang en d< verspreiding van dat
tijdschrift, 't Is dan ook var ganscher
harte, dat de K. Vader, op dc sci ver
jaardag, Zijn Vaderlijken Apostolischen
Zpgen schenkt aan den bestuurder, aan
de medwerkers (-sters) en abonnés van
«De Ijverige Missiebietjes».
Wilt U, Eerwaarde Pater, met de feli
citaties en de wenschen, die ik zoo ge
lukkig ben U persoonlijk ter dezer gele
genheid toe te zenden, de verzekering aan
vaarden van mijne religieus toegenegene
gevoelens in Christo.
(get.) E. Card. PACELU.
Aan den E. P. I.éon I.ammertyn,
Klooster der Paters Redempto
risten, BrusseL
WET VAN 10 JUNI 1937
Zooals thans reeds algemeen bekend is.
werd door de wet van 10 Juni 1937 het
voordeel der gezinsvergoedingen veralge
meend.
WIE VALT ONDER TOEPASSING
DER NIEUWE WET?
Waar de Wet van 4-8-'30 enkel gezins
vergoedingen toekende aan loontrekken-
den die in regelmatig dienstverband te
genover een werkgever stonden, wordt
dit voordeel door de nieuwe wet uitge
breid tot de werkgevers, gewezen werk
gevers, al degenen die een beroep uit
oefenen of hebben uitgeoefend zonder
door een dienstkontract te zijn gebonden,
inz. de middenstanders, winkeliers, land
bouwers, ambachtslieden; de vrije beroe
pen o. a. geneesheeren, advokaten, apo
thekers, ingenieurs, accountants, deur
waarders, enz, enz.; de beheerders en
afgev. beheerders van maatschappijen.
TOEPASSINGSTERMIJNEN der WET.
De wet wordt trapsgewijze van toepas
sing, te rekenen men Nieuwjaar en de
vooruitzichten zijn aldus, dat al degenen
die niet op den voorgeschreven tijd bij
een erkende Onderlinge Kas toegetreden
zijn, ambtshalve zullen aangesloten wor
den bij een Nationale Hulpkas. De be
langhebbenden worden derhalve aangezet,
zich onmiddellijk aan te sluiten bij de
Kas hunner vrije keuze, vermits zie hier
toe momenteel nog de kans hebben.
VOORDEELEN. De gezinsvergoe
dingen, uit te keeren volgens de nieuwe
wet, zullen tenminste evenredig moeten
zijn als deze der wet van 4-8-'30 voor de
loontrekkenden. Het bedrag is echter aan
schommelingen onderhevig, dit naarge
lang den stand van het indexcijfer. Het
huidig barema is als volgt
Voor het le kind18,75 fr. per maand.
Voor het 2» kind30,fr. per maand.
Voor het 3' kind: 53,fr. per maand.
Voor het 4a kind86,fr. per maand.
Vanaf 5" kind: 121,fr. per maand.
Deze wet heeft de volgende bijzonder
heid er zal volledige compensatie zijn,
d. w. z., de aanbelangende gezinnen zul
len zonder uitzondering allen dezelfde
voordeeien genieten. Het zal dus niet zijn
zooals dit in het verleden met het stelsel
der halve bonis was, dat een onderscheid
bestaat in het toekennen der gezinsver
goedingen en bijkomende voordeeien,
naargelang he: feit of men al dan niet
bij een Deficitaire Kas was aangesloten. De
uitkeeringtu zullen per semester plaats
hebben
VERPLICHTINGEN. Al de hooger-
gemelde categorieën vallen onder toepas
sing der wet. ongeacht het feit of ze a]
da:- niet kinderen ten laste hebben, De
bijd:age zal eveneens verschuldigd zijn
door de priesters en kloosterlingen.
Het nog te verschijnen organiek Ko
ninklijk Besluit zal voorzien in de indce-
Bng op basis van bemiddelheid. Het mi
nimum bedrag werd vastgesteld op 36 fr.
het maximum bedrag op 270 fr. Deze
bijdragen zijn, evenals de vergoedingen,
onderhevig aan schommelingen, naarge
lang den stand van het indexcijfer
De Compensatiekas V.E.V., die vanaf
de invoegetreding der oude wet voor de
loontrekkenden bestaat, het zij 7 jaar
heeft een groote ervaring op het gebied
jvan gezinsvergoedingen cn het is dus in
het voordcel der belanghebbenden, aan
te sluiten hij de «Onderlinge Kas», Schoen
markt, 31-XII. Antwerpen. Het is de
Onderlinge Kar van he? Vlaamsche
Land Nadere inlichtingen, alsmede aan
sluitingsverklaringen, worden gaarne ver
strekt op eerste verzoek.
a&BBQBiEaasaiQBsanaaiaaiasagH'i
GE ZIJT OVER ONS BLAD TEVRE
DEN! NA LEZING. SCHUIF HET
IN HANDEN VAN EEN GEBUUR OF
/RIEND. ZOO STEUNT GE ONS. -
DANK EROM.
door het Lyceum van
G,l.V. van Vlaanderen
'*iiiii!!iiiU!i,ii:rUBBBnaBii!:i.>i?;;ii:i::!r,!iiii::!i!ii!i::iBi{ii!HiUBii:u
«WIJ ZWEREN TE GELIJK BIJ GOD EN LUCIFER»
vormde het prachtig slot van het derde bedrijf.
T« Kortrijk greep Zondag 1.1., 26 Decern
ter, een grootsche VondelhuMe plaats. Het
Comité dat hiertoe het Initiatief had ge
nomen, was samengesteld uit de Voor
zitters der verscheidene groepeeringen
voor Vlaamsch-cultureele actie, en het
Inrichtend Comité dat thans met ge
nosgen op het afgelegde werk en op het
overgroots sukses mag terugzien, bestond
uit de heersn adv. Desmet, edv. M. Van-
dekerekhove. H. J. Marcou. De gedachte
Vondel te Kortrijk te huldigen, verdient
waarlijk allen lof, en wij moeten betreu
ren dat niet meer Vlaamsche Steden dsn
Prins der Nederlandsche Letterenheb
ben gehuldigd.
DE ACADEMISCHE ZITTING
Die Vendelhulde ving aan met een
Academische Zitting in het Stadhuis, te
11 uur in den voormiddag. Er was een
echt 'bevredigende opkomst: wij konden
zien dat er te Kortrijk heel wat belang
stelling heerscht voor de grooten onzer
Dtetsche Kuituur. De heer adv. Desmet,
Voorzitter van het Inrichtend Comité, gaf
eerst een korte inleiding, en schetste de
Historische toestanden zooals die zich
voordeden wanneer Vondel het levens
licht aanschouwde.
Toen verleende hij het woord aan den
redenaar E. P. Molkenboer, de groote
Vondelkenner van heden.
Deze Eerwaarde spreker heeft de aan
dacht der aanwezigen anderhalfuur weten
te boeien, zonder ooit van iets anders
te gewagen dan van Vondel en zijn werk.
Met een ware meesterschap, die lange en
ernstige studie vermoeden laat, met een
enthousiasme dat eigenlijk elk Vlaming
en Nederlander bezielen moest bij de
gedachte aan den grootst-en poët zijner
taal, overliep E. P. Molkenboer het Leven
en het werk van Vondel, en dat in dat
pittig, sappig Hollandsch, dat in een
Vlaamsch oor zco aangenaam klinkt.
Deze diep inslaande hulde aan Vondel
werd door de aanwezigen op een gemeend
applaus onthaald, en adv. Desmet sprak
zeker in aller naam, toen hij E. P. Mol
kenboer dankte en verzekerde dat hij bij
elkeen een ware vereering en hoogschat
ting voor Vondel had wakker geroepen.
IN HET LYCEUM
O. L. VROUW VAN VLAANDEREN
Na de Academische Zitting werden wij
uitgenoodigd tot een feestmaal in hét
Lyceum van O. L. Vrouw van Vlaanderen.
En vooraleer ter tafel te gaan, kregen we
de gelegenheid eens het gesticht te door
wandelen cn-der vriendelijk geleide van
den Eerw. Heer Bestuurder.
O. L. Vrouw van Vlaanderen ts eene
prachtinrichting. Modern-gezonde aan
passing in klassen en eetzalen, mooie
slaapkamertjes met loopend water voor
elke kostgangster; op ieder slaapkamer
der rhetorika-juffers een net studeerbureel
aangelegd; luchtige speelplaatsen; teeken
en schilderklassen, waar Heer Speybroeck,
de groote Vlaamsche kunstenaar, het tee-
kenen en schilderen komt aanleeren. Het
is eene inrichting waar de Vlaamsche op
voeding tot en met de volledige huma
niora, ten beste en ten fijnste wordt ver
zorgd.
Na dit bezoek werd hot vrienden-feest
maal opgediend, dat ons een staaltle gaf
van d-e fijne kookkunst der Eerweerde
Zusters, die zich overzet tot haar leer
lingen, de aanstaande moeders en huis
houdsters van Vlaanderen. Een flinke
huishoudster maakt een gelukkig gezin.
Om dit vriendelijk onthaal moeten we
Eerweerde Zuster Overste hier neg eens
hartelijk bidanken.
DE OPVOERING VAN
LUCIFER
door de Meisjes-Studenter» van het
Lyceum O. L. Vr. van Vlaanderen.
De groote belangstelling ging naar de
plechtigheid die 's namiddags plaats had:
de opvoering van Luciferdoor de leer
lingen van het Lyceum van O. L. Vrouw
van Vlaanderen.
Van de 1150 plaatsen bleef er niet ééna
onbezet; en wegens gebrek aan plaats
moest er Maandag nog een vei coning
doorgaan. Die overgroot® bel air - ng
wijst er niet alleen op, hoeveel symj c'e
het Gesticht van O. L. Vrouw van Vlaan
deren geniet en hoezeer een samenwerking
van kunstenaars, ais deze hier werkzaam,
wordt gewaardeerd, maar tevens dat de
smaak voor het klassieke Tconeel bij ons
volk op verre na niet verdwenen is, noch
zelfs verminderd. Verheugend feit voor
waar, tot spijt voor wie het tegenover
gestelde beweert en er overhaaste con
clusies zou willen uit trekken.
In de zaal zien wij veel Geestelijke en
Burgerlijke Overheden: E. H. Verschaeve;
E. P. Molkenboer; Z. E. H. Deken Camer-
lynck; Weledele Heer A. Mayeur, bur
gemeester; de Hseren Schepenen Gillon,
De Jaegers en Boesuit; Volksvertegen
woordiger Coussens; de Zeer. Eerw. Hee
rsn Principaals der College's van Kort
rijk, Meenen, Waregem; de Eerw. Broeder
Overste der Broeders Van Dale; de Eerw.
Brosders Oversten der Kristelijke Scho
len; adv. Fr. Strubbe, Provinciaal Raads
lid, adv. Drsmet, Voorzitter van het
Inrichtend Comité, adv. Christian, Voor
zitter A. N. V.; de Heer Simoens, Voor
zitter van het Davidsfonds; de Voorzit
ters der andere Vlaamsch-kullureele Ver-
eeniglngen, die alle tot deze opvoering
Vondelherdenking medewerkten.
EEN INLEIDENDE TOESPRAAK
VAN E. H. CYRIEL VERSCHAEVE
EN OPVOERING VAN «LUCIFER»
VONDEL IS DE EACH VAN EET
NEDERLANDSCH
E. H. Verschaeve, die de inleiding zou
houden, wordt bij zijn verschijnen op het
tooneel onbedaarlijk toegejuicht. Spreker
voelt zich als de gastheer, die zijn gasten
moet bezig houden tot aan het lersimaal.
Hij meent zich het best van zijn taak
te kwijten door voor te spiegelen wat de
aanwezigen te genieten zullen krijgen.
Lucifer is even gemakkelijk om vol
gen als zwaarwichtig om aan te voelen.
Het is het klaarste van Vondels drama's.
Het is de strijd tusschen God en Mensch.
Zulk een strijd is reeds beslist vooraleer
te beginnen, dus zijn er geen ingewik
kelde intrigues te verwachten.
E. H. Verschaeve sprak vervolgens over
de poëzie van Vondel. Vondel's liefde vult
zijn vers met alles wat in de wereld
schoon is, wedijvert met de volheid van
de natuur. De rhytmische beweging van
het vers van Vondel is van dien aard dat
aan den rijkdom van plastische en
epische macht, de gansche weelde voegt
van de muziek.
Speciaal ontleedt de Eerwaarde inleider
de eerste reizang, de kern van het gansche
drama Luciferdoch hier blijven de
dramatische mogelijkheden nog onuit
gebaat. Maar de reizang op zich zelf, wat
een wonder. Het gaat de hoogte in, in
stijgingen zonder taal. De reinheid van
vorm is ongelooflijk. Geen tweede dichter
heeft een taal die zooveel muziekis.
Vondel is de Bach van het Nederlandsch.
Het is dus het allerbeste dat de leer
lingen van het Lyceum dat zoo hoog staat
in kuituur, heden avond zullen geven. Ze
dienen geloofd omdat zij het aangedurfd
hebben dit treurspel uit te beelden.
En dat Lucifernu voor het eerst
vertolkt wordt door vrouwen, Is wel wat
nieuws, maar waarom zou dit niet even
wel slagen? De engels immers zijn van
geen geslacht, dus kunnen evenwel door
vrouwen als door mannen uitgebeeld
worden; de vrouwen ook noemt men
in sommige omstandigheden «mijn engel»
dus kunnen we ze voor engels nemen;
de engels ook glanzen door hun schoon
heid en noemt men niet de vrouwen:
het schoone geslachten ten
slotte vosgt"~cè Eerwaarde Spreker er
leuk bij 't Is van zulke engels dat
m n duivels maakt».
rit zeggend verhaastte zich Eerw. Heer
V. ehaeve weg, stormachtig toegejuicht
door de nokvolle feestzaal.
EEN WELGESLAAGDE OPVOERING
De opvoering van Luciferis over
heerlijk geweest en we zijn zoo vrij hier
als verslag te geven wat De Courant
erover schrijft:
ii De verscheidene personagen waren
wonderwel aangepast, uitgekozen, bestu
deerd: de gestalte, de stem, de gang. De
heer M. Van Overbeke moet hier die meis
jes als "t ware hebben bekneed om ze
Vondel's vormen en zijn eigen idealisti
sche opvattingen aan te passen. Dat hij
erin geslaagd is, hoeft nauwelijks gezegd.
Van zoo 'n opvoering haalt de regisseur
meer eer, dan van een opvoering door
beroepsspelers, omdat hij hier beter zijn
persoonlijke, individueele opvattingen kan
laten tot uiting komen; wij zijn ervan
overtuigd dat elke beweging, elke toon,
elke stap wel is overwogen; gansch het spel
moet voor Van Overbeke een beeldhouw
werk zijn geweest, waaraan hij al die we
ken van voorbereiding heeft gekapt en
gewerkt en gezwoegd zooals een echt kun
stenaar alleen dat kan. totdat hij ten
slotte heeft bekomen: één groote heer
lijkheid. Elza Darciel zorgde voor de reien
Oh, die reien die vaak zoo geweldig ver
waarloosd worden, hoe zijn ze hier, door
het werk van een bekwame kunstenaars
hand, gemaakt tot een brok sublieme
schoonheid; niet ééne rel Is minder ver
zorgd dan een andere; alle zijn mooi,
mooi, met bewegingen als muziek op de
woorden. En het decor en de costu
mes! Hier heeft. Speybrouck getuigenis
afgelegd van zijn meesterschap! In een
voudige zwierige grootheid, krijgen wij
hier echt een kleurensymphonie te zien
die ontegensprekelijk begeestert en mee
sleept. Wij hebben hier een ideaal gezien
van decor en costumes voor een klassiek
stuk in de 20» eeuw. Vooral de gebaren en
bewegingen doen Speybrouck's kunst tot
uiting komen.
Hoe zou het dan kunnen, dat met zulke
meesters, de meisjes minderwaardig spel
zouden leveren! Jufïr. I. D'Haene ver
tolkte met ware meesterschap de rol van
Lucifer. De statigheid, de zwier van de
heerschertoonde zij, gepaard aan de
stijve, soms wanhopige koppigheid van de
hoogmoedige. Kende haar stem niet veel
nuancen van sterkte, sterk was zij in elk
geval genoeg. Jufïr. A. Coucke was even
eens uitstekend als Gabriel, de sterke
doch kalme Godsgezant, bewust van haar
waardigheid, en gewoon in aanbidding te
liggen vóór Gods heerlijkheid. Michaël
(Mej. M. Butaye) was een heerlijke fi
guur: met wat meer zwier dan manne
lijkheid, was hier toch een imposante
strijdersflguur, sterk met den steun Gods.
Iets buitengewoon vonden wij echter in
Rafaël (Jufïr. S. Neirynek). Weliswaar
past die rol vanzelf beter voor een meisje;
Zie vervolg hiernevens
PRIESTER-DICHTER
E. H. CYRIEL VERSCHAEVE
BEKROOND
ALLES AFZHKOJH EN LAHI5
V5CHTIN aatw^riSt V. Pis V-
op de duidelijk gesSeide vragen van aè«Courarrf»
E. H. VERSCHAEVE
De Jury vcor den driejaarlijkechen
Staatsprijs vcor Vlaamsche tocneelletter-
kunde voor den termijn 1924-1936 deed
Dingdag namiddag uitspraak.
De prijs werd toegewezen aan Cyriel
Verschaeve voor zijn bijbeltragedie Eli
jah
Da Jury was samengesteld uit L. Mon-
teyne, Dr. Th. De Ronde. Dr. P. Van Aerde,
H. Van Overbeke en J. Poet.
Vermelden wij van zijn zeer omvangrijk
werk:
Zijn kunststudies over Memling. Rubens,
Ruysdael en Rembandt; zijn Zeerym-
phonieënen Jezus van Nazareth z'in
v:le bundels «Uren Bewondering», ziin
tooneelwerken «Ferdinand Verbist», «De
Artevelden», «Judas» en Maria-Magda-
lena
IBBBZaan«!SnBBSaBBK!S5ÜSBns3:;£
GABRIEL KONDIGT DEN VAL DER MENSCHHEID AAN.
Slot van het vijfde bedrijf.
6 JAN. Te 11 ur.r. ten Gemeente-
huize te KORTEMAAK, bestraten vn
wegen van groot verlreav Nrs 57 en 62.
en een deel van landbeuwweg Nr 22 (oud
kasseiwerk, cementbeton en steenalag-
werk). Bestek 1.414.360 fr. Stukken ter
inzage ten Gemeentesecretariaat en te
koop, prijs 25 fr., op postch. Nr 2935.13
van arr.-ing. J. Sansen, te Veurne.
28 JAN. Te 2 uur, ten Gemeente
huize te WULVERINGEM, verbeteren
van de Dorpplaats. Bestek 162.375 frank.
Stukken ter inzage ten Gemeentesecreta
riaat en te koop, prijs 20 fr., op postch.
2935.13 van arr.-ing. J. Sansen, te Veurne.
Uilslagen van Aanbestedingen.
10 DEC. Te 3 uur, ten Gemeente
huize te KOKSI.TDE, bouwen van riolen
van buiswaters. Bestek 6.401.660 fr.
N. V. SAVENTRA, Brussel, 7.405.411;
Van de Sande, Anderiecht, 7.618.796,50;
P. Werbrouck, Moeskroen, 7.728.857,50 of
min 68.000; N. V. Wegenbouw, Antwer
pen, 7.825.000; F. en N. Montoisy, Elsene,
7.978.458,80 of min 22.970; G. Van Les-
berghe, Elsene, 8.316.607,55 of plus 115 per
m3 of plus 122 fr. id.; G. Vermeulen, Ant
werpen, 8.449.000; F. Debusschere-Van-
denborre en Zn, Tielt, 8.321.400: L.-G.
Carrez, Brussel, 8.902.324; A. Lanoye,
Oostende, 8.991.200 of min 5.500; NI V.
Bouw- en Wegeniswerken, Antwerpen,
8.994.000; J. Mylle, Oostende. 9.111.625;
Pr. Hendryckx, Veurne, 10.707.812,50.
22 Instede 16 DEC. Te 3 uur, ten
Gemeentehuize te KOKSIJDE, bouwen
van 2 rioolgemalen met persleidingen en
bijkomend deel riool, en van een dubbe
len reservoir met loozing in zee.
F. en L. MONTOISY, Elsene, 3.809.496
fr. 60; J. Mylle, Oostende, 3.891.254,75;
F. Debusschere-Vandenborre en Zn, Tielt,
4.477.856; Fr. Vandersteen, Brussel, fr.
5.315.327,00.
22 DEC. Te 2 uur, ten Gemeente
huize te BULSKAMP, verbeteren van
den steenweg van groot verkeer Veurne-
Bulskamp-«'t Zwaantje», en landbouwweg
Nr 6 (kasseiwerk, steenslagwerk en beton-
verharding). Bestek 900.000 fr.
H. T'JONCK, Leffinge, 1.070.163; J.
Wvdooghe, Gistel, 1.078.083; A. en R. Ta
verne, Ruddervoorde, 1.101.136; Pr. Hen-
deryekx, Veurne, 1.184.491; A. Vandecas-
teele, Bikschote, 1.204.080; A. Vandewyn-
gaerde, Oostende, 1.328.396 fr.
17 DEC. Te 11 uur, ten Gemeente-
huize te ZILLEBEKE, werken aan den
steenweg Zillebeke-Zandvoorde. Bestek fr.
1.813.657,50.
J. CNOCKAERT, Wervik, 1.122.866,02
of 1.660.438,02 of 1.951.978,02 of 1.992.658
fr. 02; H. Vanwynsberghe, Poelkapelle,
1.151.670,55 of 1.608.159,55 of 1.935.714,55
of 1.941.961,55; Al. Constant, Gent, fr.
1.158.616,40 of 1.761.108,40 of 1.791.108,40
of 2.051.248,40 of 2.061.688,40 of 2.091.088
fr. 40; V. Titeca, leper, 1.706.542,34 of
1.990.143,34 of 1.991.302,34 of 2.070.402,34;
H. Alabieu, leper, 1.274.725,35 of 1.898.985
fr. 35 of 2.116.555,35 of 2.127.545,35 of
2.199.565,35; Labens en L. De Splenter,
Aarsele, 1.693.123,40 of 1.921.443,40 of
I.962.053,40; A, Vandecasteele, Bikschote,
2.046.340,60.
(■BBSjgxBSBEasEisBHBaBSHBiiaaaa
Ten einde gedurende de Kerstmis- en
Nieuwjaarsperiode het wachten van het
publiek aan de winketten van de postkan
toren, in de mate van het mogelijke te
verminderen, stelt het Bestuur der Pos
terijen postzegelboekjes te koop.
Alet prentjes geïllustreerd die groot en
klein zullen vermaken, bevatten die prak
tisch en hygiënisch samengestelde boekjes
10 postzegels van 70 centiem en 20 van
35 centiemzij worden verkocht zonder
prijsverhooging, 't zij tegen 14 fr. het
stuk.
IBBSSBSBBlBBSaBÜBS&aiBSSUBBES
niettemin werd zijn met zulke gratie en
emotie vervuld dat alle toeschouwers on
willekeurig onder den indruk kwamen.
Niemand vergeet ooit dat beeld uit het
einde van het 4® bedrijf, waar Rafaël met
de Reien treurt om Lucifer: eer,ij! Ook
de rol van Uriel was uitstekend (Jufir.
E. Laleman). Hoewel betrekkelijk kort,
werd zij met veel gemak en zwier voorge
dragen, vooral in die groote en lastige pas
sage, van het verhaal van den strijd. Ook
bij de weerspannigegeesten, vinden
wij een zeer goede bezetting. Op de eerste
plaats in Appolion (Jufïr. A. Vanmar-
:ke), waar ongetwijfeld, voor zoover wij
lier kunnen oordeelen, één echt talent in
schuilt; wij vonden hier de rol werkelijk
geïncarneerd. Dan de geraffineerde sluwe
Beëlzebub (Jufïr. R. Neirynek) eveneens
wel vertolkt, misschien esn beetje ont
snapt aan H. Van Overbeke. En ten slotte
Belial (Juffr. AL A. Detremmerie) die ook
zeer go:d figuur maakte. Kortom, ook hier
werd door de spelers, naar de omstandi-
heden, een summum bereikt! Ze kunnen
oprecht fier gaan op hun prestatie en zij
hebben hun meesters eer aan gedaan;
niet in het minst de reien, die w rkelijk,
op een paar détails na zoo wellicht wat
centoonigheid van stem in 5 bedrijven
hier prachtig hebben gepresteerd.
In één woord, de opvoering van Luci
fer is iets heerlijks geworden. Hit Ly
ceum O. L. Vrouw van Vlaanderen kan
fier gaan op het geleverde werk. Zooiets
bekomen zonder schorsing van lessen, ge
tuigt veel, zeer veel! Op zulke inrichtin
gen gaat Vlaanderen fier; zij vormen een
Parel aan zijn kroon!
We drukten hier verleden week
een katholiek-vlaamsch-gezond arti
kel over uit De Courantwaarin
aan V.N.V. zeer kenschetsende vra
gen werden gesteld over zijn ge
dacht van concentratie, dit om eer
lijke klaarheid over dit punt te ver
krijgen en langs daar eendracht en
macht onder de weldenkende geloo
vigen.
We geven hier nu het antwoord dat
V.N.V. geeft langs zijn orgaan Volk
en Staat» van 23 December:
««Volk en Staat» beweert:
1. Dat de concentratie dcor K.V.V.
opgevat werd ai» beteekenende de op-
tiorping van bet V.N.V. en dat ze reed»
deswege als doodgeboren moest opge
schreven worden;
2. Dat V.N.V. immer bereid is tot
eerlijke en kordate samenwerking.
Men leze daaromtrent de uitspra
ken van den leider van het V.N.V. Zij
zijn maar vcor bet grijpen en tevens
klaar en ondubbelzinnig.
En dan volgen de krenkende, én
voor de Katholieke Vlaamsche Volks
partij én hare leiders zeker zeer on
rechtvaardige uitlatingen;
Voor de rest beeft bet V.N.V. wat
anders te doen dan zijn tijd te ver
morsen aan palabers over concentra
tie met groepeeringen die alleen voor
Vlaanderen willen ageeren in zooverre
de Staat Belgie er niet onder lijden
kan en met menschen die alleen nu en
dan marcheeren onder de zweep van
bet Vlaamsch Nationalisme.
Het papier is veel te kostbaar om
daar aan versleten te worden.
Al dat gebazel over concentratie met
de K.V.V. is larie en apenkooi. De
K.V.V. wil geen samenwerking, want
de werkelijke bazen van de K.V.V. -
Boerenbond en A.C.W. willen niet.
Wij weten dat de K.V.V., die nog
maar pas enkele maanden bestaat, geen
zwaar gevuld actief heeft.
Het ecnig punt van gewicht dat op
dit oogenblik op bet activa barer be
trachtingen staat is: Vlaanderen voor
BelgieSprekend, niet
Begin nu ne keer, moest ge er lust
toe hebben, met dat volkje te concen-
treeren
Vechten, kameraden!
.BEaBBaBSaBBBSBBBBBaB3Bili!»iIBtfSgasaaS9BaBBSaS3BSa9B2SS]QSSi
Heel terecht merkt «De Standaard»
hierbij op:
In Volk en Staat dat onlangs
orgaan is geworden van het Vlaamse^
Nationaal Verbond (V. N. V.), wordt»
met grimmigheid en zelfs met grofheid,
over concentratie gesproken in den loop
van een po'emiek. Het is een veeg tee-
ken, en niet bemoedigend voor den weg
naar concentratie. En teleurstellend voor
zoovele Vlamingen die de overtuiging
koesteren dat slechts een nationale con
centratie van alle katholiek-denkende
Vlamingen ons uit de positie van poli
tieke ondergeschiktheid kan ophelpen.
Met dat volkje concentreeren, roo-
als Volk en Staatzulks smalend
schrijft, zou een verstandige en groote
daad geweest zijn voor de bevestiging
der Vlaamsch-Nationale toekomst, en
voor den afweer van den rooden vloed.
Wij willen ook tot «dat volkje» gere
kend worden, maar steeds hebben wij
het ons tot een eer en een plicht gere
kend elke poging te baat te nemen,
om alle katholiek-denkende Vlamingen
dichter bij elkaar, cn bij eikaars na
tionaal en sociaal standpunt, te brergen.
Het is teleurstellend dat de lessen
van het verleden sommige Vlamingen
nog niet meer en beters hebben geleerd,
dat somigen zich nog steeds zoo moei
lijk boven het engere groeps- of partij
standpunt kunnen verheffen. Het valt
te vreezen dat deze hardheid en dezo
engheid spoedig zullen uitloopen op
groote schade voor de ontwikkeling
van onze Vlaamsche volksgemeenschap.
Dien dag zal er ook van verantwoor
delijkheden moeten worden gesproken.
Ws zullen van de zaak geen weke-
lijksche zagerij maken.
We meenen uit het antwoord te
mogen besluiten dat V.N.V. schrik
heeft van duidelijkheid en meer zorgt
voor partijbelangen dan voor katho
lieke belangen.
En ons gaan katholieke belangen
voor alles.
K.V.V. weet dus wat haar te doon
staat en de weldenkende geloovigen
weten waar hun plaats is.
PAX.
li
Er is storm in bet wereldgebeuren he
den ten dage! Ontketende elementen beu
ken tegen de kerkerots! Op de vuurtoren
van liet Vatikaan zit de Witte Wachter!
Zijn ledematen zijn oud en stram gewor
den maar zijn oog en geest blijven helder.
Op den uitgestrekten oceaan van zijn
kerkerijk vec'-ten Zijn zonen tegen den
nog immer stijgenden storm. De hel schijnt
al hare duistere machten in eens losge
laten te hebben, 't Is noodweer in vele
landen
Af aar de vuurtoren brandt! De redden
de lichtbakens der encyclieken, kerstbood
schappen en officieele toespraken, zijn
zooveel lichtbundels die de juiste koers
aanwijzen aan de scheepslui in nood. Afet
pijn in 't herte maar met de zegezeker
heid van Christus' woord en de poorten
der hel zullen haar niet overweldigen»
zit de Witte Wachter op zijn post.
Zal de storm van ONS LAN'D verwij
derd blijven? En kunnen wij niets doen
om dien storm in zijn koers te stuiten?
Was het niet een dringende wenk om
dien storm af te wenden dien de Paus
gaf aan de Belgische katholieken toen
Hij sprak van eenheid? Eenheid, boven
alles, vóór alles, tegen alles
Het laatste kalenderblaadje komen wij
zooeven af te scheuren. Zakenmenschen
maken hun biian op om hun winst- en
verliesposten te kennen. Zouden wij dur
ven het bilan opmaken van ons geleverde
werk voor de katholieke eenheid? Wie
zal de schade berekenen aan de katho
lieke zaak en in de zielelevens aange
bracht door gemis aan eenheid?
Wat moet de H. Vader bekommerd zijn
om de Belgische katholieken oin met zoo
veel aandrang op onze krachtenversnip
pering te wijzen
Zien wij maar even eens rond. Alinsiens
vier verschillende groepen van menschen
houden staan dat zij de katholieke levens
beschouwing verdedigen. Ja. blijven er
mordicus bij dat zij het bij het goede
einde hebben. En wat gebeurt er al niet
in de groepen zelf? Leiders en kliekjes
houden er dan nog hunne eigen opvat
tingen op na, miskennen het bisschoppe
lijk gezag of meenen dat ze bepaalde pun
ten uit hunne levenshouding mogen uit
schakelen.
Er is maar één houding die de goede
kan zijn voor ieder katholiek denkende,
ja. voor ieder gedoopte. Het moet deze
zijn aangewezen door het hoofd onzer
kerkelijke provincie. Hij alléén is be
voegd te oordeelen wat goed en wel is
voor het heil der zfëlen en der katholieke
zaak in de toekomst. Als gehoorzame
kerkekiuderen moeten wij naar die stem
luisteren, willen wij de rangen niet ver
voegen van dezen hij wie liet ontbindings
proces van het christelijk bewustzijn reeds
is aangevangen.
Het nieuwe jaar Is begonnen. Laten we
het aanvangen metj een daad van katho
lieke tucht. En wat de katholieke tucht
vraagt in zake opcibaar en privaat leven
in zake dagblad, film en radiowezen
nopens school en zedelijkheid be
treffende samenvveiring en steunverlee-
ning daarvan zijp wij ons maar al te
goed bewust. K. A. Af.
DE ROODEN HEBBEN WEEROM HET VEL VAN DEN BEER VERKOCHT
VOOR HIJ GESCHOTEN WAS. TERUEL NOG NIET II HUN HANDEN.
In den burgeroorlog hebben de rooden
nogal dikwijls hun wenschen voor feiten
genomen. Destijds meldden zij herhaal
delijk de inname van Toledo of Oviedo.
maar telkenmale viel het hun kwaad uit
en moesten zij het bij begeerten laten.
Met Teruel gaat het nu evenzoo.
Met 40.000 man gelukten zij erin, na een
verrassend en heftig offensief, dat naar
verluidt gesteund werd door 120 zware
Russische tanks, de lijnen der Nationalen
te doorbreken en de stad Teruel te om-
sin- "i en er zelfs de voorsteden of en
kele wijken van te bezetten.
Maar het sterke Nationaal garnizoen
houdt sedert ongeveer 14 dagen heldhaf
tig stand, wijl intusichen hulptroepen der
Nationalen oprukkei om de rooden van
rond Teruel te verii-ijven en degene die
de gedeelten der stqi bezetten, te omsin
gelen. Zeifes zoudenjde verbindingen tus
schen de belegerden en hulptroepen zeer
nabij zijn.
Van de andere Ifronten valt weinig
nieuws mede té deelen. Alleen rond Ma
drid werden enkele janvallen gewaagd en
hadden artiileriegevfchten plaats.
Barcelona en P(*t-Eou werden door
vliegtuigen der Niticnalen gebombar
deerd.
Merken wij terloops op dat Teruel
slechts 136 km. van Valencia gelegen is.
MADRsD
rfil M111111 i
lif
Gansch Natlcraal Spanje vclgt met gespannen aandacht het hcldeng^vccht dat
cm de Middeleeuwsche cudslad Teruel voor het oogenblik uitgestreden wordt
tusschen de mannen van Franco, de nationalen, en dt rooden. Teruel, zooaU U
hierboven op de kaart kunt uitmaken, ligt in het Noord-Oostelijk cfoel van
Spanje, tusschen Barcelona en Madrid, aan het Ariagonfront, dat sedert een
goeie week door zes bolsjcvisttsche divisies, bestaarde uit tO»O0O man, terug
ingenomen werd.
^^sBBaa&sa9Bis3sasBsaiasM9«aaBE&8B£Q»iscBESBaflfeEas3aBSK»3a
Te Antwerpen werd op Kerstavond
een driejarig kind, dat de straat wilcju
oversteken, maar plots afgsschrikt door
het te groote verkeer, terug wilde komen,
door een triporteur ten gronde geworpen.
Een tram kwam af, en voor men 't meisje
wegnemen kon bolde de tram over zijn
lichaampje.
Te Hamme is Zaterdag 11. twist ont
staan tusschen twee verbruikers in. een
herberg. Bij het naar huis gaan zijn bei
den s^ags geworden en Zondag jajj den
dageraad is ereen op straat opgeraapt ge
worden mc-t schedebrcuk. Zonder tot liet
bewustzijn te zijn teruggekeerd is hij den
zelfden dag cm 4 uur gestorven. De ande
re, vermoedelijke moordenaar werd aange
houden.
In de Vereenigde Staten zijn met de
Kerstdagen 30 personen het slachtoffer
geworden van een al te |ruk verkeer.
Te St Sylvain (Frankrijk) nabij An-
ers heeft '-ri Argentijn zijn. teerbeminde
den hals overgesneden, haar cudr-s ver-
wqpd en daarna iCfjr. gen., .„L