Overlijden van 1. Em.
'Buree gerief
ZESDE JAAR
A
I 5 centiemen het nummei
ZONDAG 31 JANUARI 1926.
Dit Nijverheidsblad voor Poperinghe en omstreken verschijnt wekelijks.
s
Tusschen de Kerk en
het Vaderland
Kardinaal MERCIER
Gebr. DUPONT
Prachtpapier
HorlogerijJ
G.Dupont&Zoou
Bij een open Graf
Aartsbisschop
van Mechelen.
In de Kamers
Schoolgerief
Speelkaarten
V
Specialiteit van
in doozen.
allxrhjlndk
Drukwerken
te verkrijgen bij
Yperstraat, 2
Pope ring he.
Abonnementen
t Jaar in stad, thuis besteld 7.50 tr.
buiten stad, met de post9.00 fr.
Buitenland15.00 tr.
Men abonneert op alle Belgische Postkantoren
Plakbrieven bij ons gedrukt worden éénmaal gra
tis in ons blad overgenomen.
De naamlooze ingezonden artikels loorden geweigerd
0
r
w
m
p
0
0
«I
9]
Uitgevers-Eigenaars Gebroeders DUPONT
Yperstraat, 2, POPJÖÊtlNGHE.
PoSTCHECKRïKKNlJfG .V 48459
9
a
a
IB
a
m
Aankondigingent
Op 1* en 2* bladzijde 0.40 tr. de regel.
Op 3* en 4* 0.35 fr.
met minimum van 1 fr. 'H jfe
Rouwberichten 0.50 fr. de regel, met minimum 5 fr.
Bijzonder tarief voor Notarissen en Deurwaarders.
Voor dikwijls te herhalen reklamen,prijzen volgens
overeenkomst. Alle Aankondigingen zijn voorat
te betalen.
Goudsmederij
Juweelhandel
Monters Lip
Loskopff - Patent,
Statie-Monters.
Regulateurs
Pendulen
Wekkers -.
KETTINGEN
laGoui, Zilver
PABRtREN
in Gono, Diamant.
bij
Yperstraat, 2
Poperinghe.
Niet Belgie alleen, maar heel de be
schaafde wereld draagt den rouw over
Kardinaal Mercier. De vereering van de
zen illusteren Dooda hersmeedt Yoor een
oogenblik de keten der Verbondenen, in
den oorlog van het Hecht tegen de bar
baarsehbeid. bloed blijft nog steeds dik
ker daa water en dat is een troost en...
oea zekerheid in onzen droeven tijd. Is
de zedelijke ontbinding, die we in alle
landen vaststellen moeten en dan
vooral in de geallieerde dan tooh
maar aan de oppervlakte
Altijd is zeker, dat het verdriet over het
heengaan van den grooten prelaat die als
ware de verpersoonlijking was geworden
van den weerstand yan het platgeloopen,
geknevelde Belgie, over al de verbonden
volken den goeden gaest weer vaardig
heeft doen worden. De volmaakte harmo
nie in de uitdrukking van de publieke
opinie onder de organen van de pers in
al da geallieerde landen, van de eerste
dagen van den oorlog, is teruggekeerd
Op 't zelfde oogenblik hebben de bladen
op de beide halfronden voor hun laatsten
groet aan Kardinaal Mercier om zoo te
zeggen letterlijk dezelfde woorden gevon
den. Wél het beste bewijs yoor de ééns
luidendheid van hun gevoelen want
voor iedere zaak ter wereld is immers
maar één enkel absoluut juist woord.
De afgestorven prelaat was stellig, in
den hoogste, edelste beteekenis, een
kerkvorst, een der felst-lichtende ver
schijningen in de historie van het Room-
sche katholicisme. Ware hij een Italiaan
geweest, gewis hadde hij eenmaal den
troon van Petrus bekleed, en er is
géén geloovige, die niet hoopt, dat hij
eenmaal in de rij der Heiïïgen zal worden
opgenomen.
Doch boven dat Alles, boven al zijn
wijsheid, zijn goedheid en zijn deugden
zonder tal, was dal, wat hem den we
reldroem baeft doen verwerven toch zijn
vaderlandsliefde, zijn patriotisme van
kleinen, nederigen Belg.
Mogen we zeggen, dat hij dezen roem
verworven heeft door op 't beslissende
oogenblik zijn keus te doen tusschen zijn
Kerk en zijn Vaderland
Dat zou de geschiedenis verkeerd schrij
ven zijn want het is wel zeer zeker, dat
in dei geest van Kardinaal Mercier nooit
eeaige tegenstelling tusschen zijn Kerk en
zijn Vaderland bestaan heeft. De gedachte
die ieder van zijn woorden en geschriften.
welke voor alle Belgen, ook voor hen
die buiten de Kerk staan, tijdens den oor
log evangelie waren, beheerschte,
was, dat juist tend lie, krachtens zijn
Geloof, onbuigbaar verzet geboden was
tegen den schender van woord en van
verdragen.
En verzat, niet slechts in den geest en
met het woord, maar metterdaad, met
geweren en kaaonnen
•De rtchtea van het geweten, zijn soe
verein, zoo schreef hij in zijn vlammeDden
Kerstbrief van 1914, en 'tzou onwaardig
van ons geweest zijn, indien wij ons had
den verschanst achter een tegenstand
Toor den vorm.»
De kardinaal meende dus dat het goed
geweest was. dat de Koning Belgie's
zwaard had getrokken en op den indrin
ger had loagebakt. En hier zou mer geen
allicht hebben kunnen vinden, dat deze
uitlating al bijzonder moeilijk saam te
rijmen was met het gebod «Gij zult Diet
dooden en kwalijk paste in een herder
lijk schrijven op den dag juist van het
feest van de «Vrede onder de menschen,
die van goeden w ille zijn
Maar de Duilschers waren niet van
goeden wille, zoo redeneerde de kardi
naal, en nooit heaft hij hun eenen vrede
toegewenacht, die voor heu niet de ver
nedering en de straf zou beteekend heb
ben voor hun euveldaad.
Dat de primaat van Belgie nooit een
tegenstelling tusschen de Kerk en zijn
Vaderland heeft willen zien, neemt ech
tei niet weg, dat deze tegenstelling be
staan heeft. In ieder geval dan toch een
tegenstelling tusschen zijn Vaderland en
Rome.
Want laat Rome nu ook al de grootst
mogelijke neutraliteit in acht hebben ge
nomen, dan was dat toch de neutraliteit
tegenover de misdaad, en met een derge
lijke neutraliteit heeft een man als de kar
dinaal zich nooit tevreden kunnen stellen.
Hoe gemakkelijk hadde hij zich ook niet
kunnen hullen iu deze onzijdigheid? Hoe
gemakkelijk niet kunnen zeggen, dat de
rol van den dienaar des Heeren nooit kon
zijn, den haat onder de menschen aan te
vuren, en zijn aansporingen tot de geloo-
vigen te bepalen bij het voorschrijven
van gebeden vooreen spoedig einde van
het bloedvergieten
Maar kardinaal Mercier was de man
niet om zich te verschuilen achter de ge
boden van zijn Kerk, wanneer zijn colle
gae in Duitsohland en Ooslenrijk geen
oogenblik geaarzeld hadden, over diezelf
de geboden héén te stappen, om Belgie te
helpen overrompelen en zijn onverschrok
kenheid, de zedelijke kracht, die van zijn
verzet uitging werd door den Duitschen
generalen staf volkomen terecht op die
van verschillende legerkorpsen geschat.
Het verwonderd ons eenigszins, den
wereldroem van den aartsbisschop van
Mechelen te zien toeschrijven aan zijn
vaderlandsliefde, óók door een katho-
lijk blad, dat in alle andere omstandig
heden aan 't hoofd van zijn sympathieën,
de activisten en het activisme plaatst.
Dit blad toch verklaarde in zijn eerste
doodsbericht
«Ie kardinaal Mercier, die met zooveel
luister den aarlbisschoppeliiken stoel van
Mechelen vervulde, verliest het land de
hoogstaande figuur, die samen met Z. M.
den Koning, als het ware de personifica
tie van Belgie is geweest vooral geduren
de de beroerde bezettingsjaren, toen bij
het hoogst* zedelijk gezag in den lande
uitoefende, dat door de geloovigen met
geestdrift en door andersdenkenden met
eerbied werd erkend.»
Hij die deze regelen schreef, zal wel
moeten toestaaD, dat iedereen er deze
conclusie uit trektdat degenen, die niet
«de personificatie» waren en zijn van
Belgie,de geestdrift der geloovigen en den
eerbied van de andersdenkenden niet
verdienen.
En deze opinie moet hij dan maar zien
uit te vechten met die geestelijken, welke
hel activisms ondersteund hebben, die
nog steeds ijveren voor de scheuring van
Belgie, die door kardinaal Mercier her
baalde malen berispt en tot de de orde ge
roepen moesten worden en... die de voor
naamste cliënteel vormen van zijn eigen
blad
Uit De Xteuvce Gazet
VULPENNEN letl bureele dezer
Zaterdagnamiddag, om 3 ure, is Zijne
Emiuencie Kardinaal Mercier, Aart bis
schop van Mechelen en Primaat van
Belgie, in de kliniek der Aschstraat, te
Brussel, overleden.
Zijn levan.
Désiré Mercier werd geboren den 22
November 1851 te Eigenbrakel, in
Waalsch Braband, waar de familie Mer
cier, drie eeuwen te voren uit Frankrijk
naar Belgie uitgeweken, gevestigd was
sedert de helft der 18« eeuw. Zij betrok
er een groot buitenhuis, dat iu de streek
den naam droeg van Chateau de Caste-
gier Het is daar dat Désiré Meroier
geboren werd ten tijde dat zijn groot
vader burgemeester was. De ouders van
Kardinaal Mercier, M. Paul-Leon Mercier
on Barbara Croquet, waren in de ge
meente zeer geacht.Zijne moeder was een
diep godvruchtige vrouw, en werd in de
streek als eene heilige beschouwd. Negen
kinderen waren de zegen van haar gezin
Twee stierven heel jong ën ook vader
Mercier daalde vroegtijdig in het graf.
De weduwe wijdde gansch haar leven
toe aan de opvoeding harer kinderen,
welke zij in wijsheid en verstand zag
opgroeien. Drie jonge dochters werden
kloosterlingen. Désiré Mercier werd pries
ter.
Het was de onderpastoor zijner paro
chie die hem de eerste begrippen van de
Latijnsche taal leerde.
Désiré Mercier ging daarna zijne stu
dies van humaniora voortzetten in het
Sint-Romboutskollegie, te Mechelen. In
1868 was hij deze studies ten einde en
trad in het kleinSiminarie van Mechelen,
waar hij twee jaren de wijsbegeerte stu
deerde, van October 1868 tot Augustus
1870. Daarna ging hij den 1 October
1870 over naar liet groot Seminarie te
Mechelen, waar hij verbleef tol 19 Januari
1873. Ofschoon de jonge seminarist toen
nog maar twee jaar en drie maand theo
logische studies had gedaan, in plaats
van 3 en 4 jaren, werd hij benoemd tot
professor ln het klein Seminarie, den 19
januari 1873.
De jonge professor bleef er echter niet
lang, want den 8 Augustus van hetzelfde
jaar werd hij naar de Hoogeschool van
Leuven gestuurd, om er zijne hoogere
studies voort te zetten.
Den 4 April 1874 werd hij priester
gewijd dus was hij uog geen 23 jaar
oud. Hij zette zijne studies te Leuven
voort en werd er doctor in wijsbegeerte
en godsgeleerdheid.
Alsdan keerde hij terug naar Mechelen
en werd er den 29 September 1877 pro
fessor van wijsbegeerte en bestuurder
van de studenten der afdeeling van wijs
begeerte.
Vooraleer in zijn verheven bisschoppe
lijk ambt, rechtstreeks naar het heil der
zielen te streven, heeft Kardinaal Mercier
lange jaren te Leuven, in de Katholieke
Hoogeschool het apostelschap der weten
schap uitgeoefend.
Den 25 Januari 1906, overleed Z. Em.
Kardinaal Goossens. Het was Mgr. Mer
cier, die bij de lijkplechtigheden van deo
overleden Kardinaal, dezes lijkrede uit
sprak van op den kansel der Metropoli-
pane kerk van St-Rombouts te Mechelen
Den 7 Februari 1906 werd Mgr. Mercier
door den Paus aangeduid als opvolger
.van Kardinaal Goossens. Hij werd offi
cieel benoemd in het Konsistorie van 21
Februari 1900. Den 25 Maart daarop
volgende ontving hij de bisschoppelijke
wijding te Mechelen enden 15 April 1907
werd hij verheven tot de waardigheid
van Kardinaal - Priester met den titel
van Sint-Pieters Banden.
Gedurende den oorlog, in 't bijzonder,
gaf de Kardinaal blijken van groote Va
derlandsliefde. De eer van het volk en
land stond op het spel, de eer van onze
vrijheid en onafhankelijkheid. Die eer
heeft Zijne Eminencie weten te verdedi
gen en te wreken op eene wijze, welke
de wereld met verwondering heeft ver
vuld en welke den vijand zelf met ver
stomming heeft geslagen. Freiherr von
der Lancken sprak een waar woord,
wanneer hij voor den aftocht uit ons
land den Kardinaal zegde Emiuencie
gij zijt de verpersoonlijking van Belgie
Dat was hij inderdaad de verpersoon
lijking van het lijdende, van het strij
dende en van het zegevierende Belgie.
Heel de wereld keek vol ontzag en be
wondering op naar dien Kardinaal, die
zijn volk sterkte in zijn gewettigd ver
zet tegen den vijand die zijn landgenoo-
ten hoop en vertrouwen in de overwin
ning der rechtvaardigheid insprak en die,
zonder vaar of vrees, in 't aanschijn van
den vijand, het goede recht van Belgie
en zijn bondgenooten bevestigde en ver
dedigde, en daardoor zelf machlig heeft
bijgedragen tot den zegepraal der strij
dende legers.
Gansch de wereld door slond Z Em.
Kardinaal Mercier in het hoogste aanzien
en overal werd zijn zedelijk gr zag gehul
digd en geëerd. Ook is er in de jaren na
den oorlog geen enkel koning of prins,
staatshoofd, overheid of gezagvoerend j
persoon uit vreemde landen in Belgie ge-
komen, zonder er prijs op te stellen een
bezoek bij onzen Kardinaal af te leggen
Zijue geleerdheid, zijns heiligheid, zijn
gezag en zijne vaderlijke goedheid brach
ten tot hem alle harten en alle geesten.
Z. M. de Koning
Z, M. Koning Albert heeft zich Zater
dag avond, ten 5 ure, naar de kliniek
begeven om er het lijk van den afgestor
ven Primaat te gaan groeten. Z.M. was
ten zeerste ontroerd.
De Familie van den Kardinaal
Zooals wij hoorger melden is de familie
Mercier in de eerste helft van de XVIII
eeuw uit Frankrijk in Belgie ingeweken.
Zij vestigde zich te Eigenbrakel en be
oefende er den landbouw. De grootvader
van den Kardinaal had bij zijn landbouw
bedrijf eene huidenvetterij in uitbating
genomen en was gedurende 34 jaren
burgemeester van Eigenbrakel. De familie
Mercier betrok een schoon burgershuis,
dat in 't ronde geheeten werd bet kas
teel van Castegier't Is daar dat de
kardinaal geboren is. Het huis slaat er
oog. De familie Mercier, getroffen door
tegenspoed, moest het huis verlaten eenige
jaren na de geboorte van den toekomsti-
gen kardinaal,om wat verder een nederi
ger buis te betrekken. Het kasteel Cas
tegier was overgegaan in 't bezit van
de familie Lambotle. Ten gevolge van
sterfgeval, werd het in 1920 openbaar te
koop gesteld. Eenige katholieken troffen
overeenkomst om het gebouw te koopen
Zulks is geschied en het geboortehuis van
den kardinaal is nu een godshuis voor
oude en zieke ouderlingen en wordt be
slaurd door de Eerw. Zusters van Maria
De vader van den kardinaal heette
Paul Leon en zijne moeder, Barbara Cro
quet behoorde tot een der aanzienlijkste
families van Eigenbrakel, een gezin van
groote Christenen, dat twee zijner zonen
aan de Kerk heeft geschonken :eenhalve-
broeder van Barbara Crocquet was de
Z. E II. Charlie, pastoor-deken van Vir
ginal. Haar broeder was Mgr Adrien-Jo-
seph Croquet, bisschop-missionaris in de
Vereenigde-Staten van Amerika, waar hij
gedurende veertig jaren ieverde tot de
bekeering van de Indianen, Mgr Croquet
overleed in 1903.
De vader vau den toekomstigen kardi
naal had buitengewoon flinken aanleg
tot het kunstschilderen. Als liefhebber
heeft hij schoon werk geleverd.
Overbrenging van het lijk naar
Mechelen
Het stoffelijk overschot van den Kardi
naal is Zaterdag avond van uit de klieniek
der Aschstraat, te Brussel, overgebracht
geworden naar de aartsbisschoppelijke
stad. Eene overtalrijke menigte had in
de Aschstraat post gevat. Ten 8 ure kwam
een ambulancie-auto met de vlag van hel
Rood-Kruis aangereden, gevolgd door
vijf andere autos. De groote poort der'
kliniek werd geopend en de ambulancie
auto reed in den gang waarop de poort
gesloten werd. Het stoffelijk overschot
werd op eene ambulancie in den auto
geschoven en ten 8 ure 20 kwam deze
buiten gereden. Nevens het lijk hadden
plaats genomen Dr Van Hee, Broeder
Hubert en de Zuster Caroline der kliniek.
Eene aangrijpende stilte viel over de me
nigte. Aller hoofden werden ontbloot De
ambulanciewagen reed de Kruidtuinlaan
op en bereikte langs de Koninklijke St.
Mariastraat, de Paleizenstraat en d^n Be
renkuil de groote baan Vilvoorde-Meche
lec. De vijf andere autos volgden, Inden
eerste hadden plaals genomen Mgr Van
Cauwenbergh, Z. E H. kanunnik Desaain
en ridder üessain, burgemeester 'van
Mechelen. In den tweede, E. H. Jos, Mer
cier en andere familieleden* Onevens de
Moeder-Overste van de kliniek.
In volle vaart ging de droeve tocht
langs Vilvoorde naar Mechelen.
Nationale Lijkplechtigheden
In Ste-Gudula te Briissel
Het betaamde dat TW$oaal Mercier,
die tijdens den oorlog de ongekroonde
Koning van Belgie was, en den vaderland-
schen moed hoog hield, niet alleen in Bel
gie, maar ook in de geallieerde landen,
nationale lijkplechtigheden werden be
zorgd. Ncoit heeft men bij bet lijk van een
groot man zulke roerende eensgezindheid
van huldebetoon gezien als bij dit van
Kardinaal Mercier. Hel zal dan ook aan
ieders verwachting beantwoorden dat de
Belgische regeering aan den Kardinaal
nationale lijkplechtigbedeti bezorgt. Zulks
is beslist geworden, na eene konferencie
welke Maandag werd gehouden tusschen
M. Poullet eerste minister, en M. Rolin-
Jaequemyns, minister binnenlandsche
zaken, Graaf Jan de Me rode, Groot-Maar
schalk van het Hof, en Z JE H. kanunnik
Van Olmen.
Overbrenging van Eet lijk naar
BruAsel
Donderdag werd fi-M lijk van Zijne
Emineccie van uit Mechelen terug naar
Bruss l overgebracht.
Ten 9 ure werJfléï fijk in het Aartsbis
dom gelicht en naar de statie
overgebracht. Daar werd het in een bij
zonderen trein getM daarin aide geeste
lijke en wereldlijk Verheden plaats ge
nomen hadden.^
Aankomst van den trein te Brussel.
Om 10 ure kwam den trein aan te
Brussel. De leden van den Begrafenis-
dienst van Brussel droegen de lijkkist uit
deo wagen en zetten ze op de kaai.
Z. M. de Koning, prins Leopold en de
officieren van hun gevolg sloegen aan in
militairen groet, wijl Z.Exc.Mgr. Micara
vooruit lrad,en de liturgische gebeden
der lichtiDg,,opzegde.
Daarna zette de stoet zich in beweging
en volgde de bijzonderste straten der
stad naar de St. Gudula kajk.
Rond 10% ure kwam IJ.M. de Koningin
in grooteu^rouw, vergezqid van twee
eeredameu, eveneens in rouwkleeding,
van het Paleis van Brussel, per hofauto,
naar de hoofdkerk.
De Dienst
Ten 11 ure begon de plechtig^ Re
quiemmis, gezongen door Z. Exc. den
Nun eins.
Na afloop van de Mis beklom Mgr.
Evrard, postoor-deken van Brussel, den
kansel, op het hoogkoor, en hield eene
schoone lofrede.
Na het eindigen der Nationale plech
tigheden werden rond 2 ure de kerkdeu
ren der kerk heropend om het publiek
toe te laten den Doorluchtige Doode le
komen groeten. Duizendtallen van men
schen verdrongen zich aan den ingang.
Om 6 u. 10 had de lijkoverbreuging
plaats naar Mechelen in een auto lijk
wagen.
Ouderdomspensioenen
Al wie inlichtingen begeert over de
Nieuwe Pensioenwet, wendde zich tot de
Maatschappij Zorgen voor Morgen in
«Ons Huis», den Vrijdag avond van 7
tot 8 ure en den Zondag morgend van 10
tot 11% ure.
TüFD-GlüB «De Onvermoeibaren
Maandag 1 en Dinsdag 2 Februari
om 6 ure 's avonds in "Ons Huis,,
ic
ZONDAG 7 FEBRUARI, om 7 ure s avonds
PRIJSBOLLING voor de KNECHTEN
MAANDAG 8 FEBRUARI, om 7 ure s avonds
PRIJSBOLLING voor de MEISJES
Gelieve de heer minister mij te zeggen
1° Hoeveel het bouwen gekost heeft
van de infanteriekazerne te Yper
2° Waarom de voltooiingswerken dier
kazerne niet uitgevoerd worden
3° Waartoe die gebouwen bepaald
zullen benuttigd w orden nadat zij zullen
ontruimd zijn door de diensten welke er
voorloopig werden ingericht
AntwoordDe werken tot hiertoe uit
gevoerd vergden een uitgave van 2 milj.
960.515 fr. 45 c.
2° Voor 't oogenblik zijn er geen andere
werken uit te voeren, tenzij een herstel
ling van de bedaking daartoe heeft eer
lang een aanbesteding plaats.
3. Verschillende ontwerpen werden on
derzocht inrichting van de gebouwen tot
kazerneering van de gendarmerie inrich
ting van een depot voor het leger, enz.,
maar de vertraging bij het ontruimen van
de lokalen maakte het nog niet mogelijk
een beslissing aangaande die ontwerpen
te nemen,
(bij de Post)
J
Ieder medewerker
blijft verantwoor
delijk voor zijne
bijdragen.
Bijdragen in te
zenden zooveel mo
gelijk tegen den
Donderdag noen
Het blad staat ter
beschikking van al
wie het goed meent
met het algemeen
nut en belang.
Persoonlijkheden
nemen we niet co.
(bij de Post)
ijving in 'l Lokaal
na (in Platei).
iMaflauanwu*
Vraag van den heer AMELOT.